Zein da negozioa? Zelan egin ekonomikoki jasangarri jarduera bat? Bada beste gizakiak esplotatu barik ekonomikoki jasangarria egin daitekeen jarduerarik? Bada gure sistema ekonomikoan, diruak sortzen duen mendekotasuna eta opor dinamikak eraldatzeko modurik?
Azken astean, negozioa sortzeko bidean, pertsonengan eragin ezberdinak dituzten eta teknologiari lotuta dauden bi berri izan ditut. Alde batetik, ChatGPT gerrarako eta militarki erabiltzeko debekua kendu egin duela OpenAIk. Intercep webgunean irakurri dut berria, eta bertan Sarah Myers West AI Now institutuko zuzendariak esan duenez, "Gazako zibilei erasotzeko adimen artifizial sistemak erabiltzen direnez, OpenAIren erabilera politikatik 'militarra eta gerra' hitzak kentzea erabakitzeko une egokia izan da".
Bestalde, kapitalismoak darabiltzan teknologiak eta negozio ereduak erabilita, dinamika kapitalistaren alternatiba bila dabiltzan gizarte eremuko erakundeek honako galdera dute buruan: sortu daitezke pertsonak esplotatu beharrean boteretuko dituen negozio eredurik? Kontsumitzeko modua asko aldatu da, Internet bidez gehiago erosten dugu. Internet bidez kontrataturiko zerbitzuak handitzen doaz, baita lanerako pertsonak bilatzeko moduak ere. Dinamika horretan, lan ezberdinetan espezializaturiko plataformak agertu dira: janaria leku batetik bestera eramango dizuten pertsonak kudeatzeko plataformak, autoz leku batetik bestera eraman zaitzaketen pertsonak kudeatzeko plataformak... Prekarietatea egozten zaie, plataforma horientzako lan egiten duten pertsonak tresna huts baino ez baitira. Nola eman buelta errealitate horri? Prestakuntza gutxiko laneskua beharko luketen zerbitzuak eskainiz, teknologia modu intentsiboan erabiliko luketen langileen esku egongo liratekeen plataforma bidezko negozio ereduak sortzea helburu. Egungo kontsumo ereduetara egokituz, teknologiak eskaini ditzakeen onurak aprobetxatuz eta langileak boteretuz. Ez dut argi egingarria denik: zelan izango duzu boterea, eragin ezin duzun teknologia baten baitan lan egiten duzunean?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Hondakinak etorkizuneko material berriak dira. Iragarki marketineroa izan daiteke, baina diseinu eta eraikuntzaren ikerketa munduan sormen bideak irekitzeko aukerak ekarriko ditu, dudarik gabe. Europako hondakinen legedia zorrotz jarriko dela iragartzean, nolabait ulertarazten... [+]
Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]
Gauzak ez dira horrela, baina horrelaxe daude, bai. Euskal erreferente politiko ofizialak Espainiara eta Frantziara begira daude Euskal Herrira bainoago. Estebanek eta Otegik etengabe kontseiluak ematen dizkiote Sánchezi gobernagarritasun modu berriaz eta Espainiako... [+]
Herria astekariaren ez hain aspaldiko aleak irakurtzea aski da antzemateko Mixel Garikoitzek Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako gizarte nagusiki katolikoan utzitako arrastoaren sakonari.
Ibarreko Garakoitxeko semea, bertze ordezkaririk ez du Iparraldeak Erromako... [+]
Twerk klasean gertatu zen, Bilbon. Merkataritza-gune batean dago dantza eskola, eta gortinek ez dituzte kristalak erabat tapatzen. Emakumezko lau ikasleok eta irakasleak luzaketak egiten geundela, gure short labur eta top-ak jantzita, bi mutiko hasi zitzaizkigun kristalaren... [+]
Semea futbol talde batean jolasten da eta, kurtso amaieran jokatutako hamaika torneoren artean, Athletic Cup-era gonbidatu dute bere ekipoa aurten. Txapelketak laurehun talde eta 5.000 futbolari inguru batu ditu; haur eta nerabe, senideak eta lagunak kontatu gabe. Itzelezko... [+]
Berriz gertatu da. Bartzelonako Unibertsitateko ikerlari batzuek (emakumeak) salatu dituzte beren nagusiarengandik (gizona) jasandako sexu erasoak eta nagusikeria edo botere-gehiegikeria. Eta berriz ere, ospe handiko gizonaren aldeko adierazpena bultzatu dute, baita... [+]
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]