Azken urteotan antzeko hainbat kasu agertu dira, baina salbuespen modura eman izan dute horien berri. Seattle Pacific unibertsitateko Cara Wall-Scheffler biologoa buru duen lantaldeak, ordea, emakume ehiztariei buruzko ikerlan orokorra egin berri du eta Plos One aldizkarian argitaratutako ondorioa garbia da: Historiaurreko gizarte ehiztari-biltzaileetan emakumeek nahiz gizonezkoek egiten zuten ehizan.

Horretarako mundu osoko 63 komunitate aztertu dituzte eta horietatik 50etan aurkitu dituzte ehiza denen lana zela dioten frogak: Punan (Malaysia), Wopkaimin (Ginea Berria), Hiwi (Venezuela), Matses (Amazonia), Tsimane (Bolivia)… Beraz, gizarte ehiztari-biltzaileen %80tan gutxienez emakume ehiztariak zeudela ondorioztatu dute; eta gainerako %20etan ez dute ez aldeko ez kontrako frogarik aurkitu.

Horretarako ez dituzte aztarnategi edo arrasto berriak ikertu; aurrez egindako ikerlanetan oinarritu dira, baina interpretazioa da aldatu dena. Luzaroan Historiaurreko komunitate horietan genero rolak oso banatuta zeudela uste izan da, egungo gizartearen ikuspegi subjektiboaren eraginez: gizonezkoek haien indarra erabiltzen zuten ehizarako eta emakumeak, aldiz, bilketan eta haurren zaintzan aritzen ziren.

Ikerlanak uste hori hautsi du, baina horrek ez du esan nahi ehizan generoen artean alderik, ñabardurarik ez zegoenik. Wall-Schlefferen hitzetan, “arrasto arkeologikoek adierazten dutenez, emakumeek nagusiki tamaina handiko harrapakinen ehizan jarduten zuten, belaunaldi berriei ehiza praktikak irakasten zizkieten eta, maiz, gizonezkoek baino arma anitzagoak eta estrategia garatuagoak erabiltzen zituzten”.

Ehizarena adibide bat baino ez dela diote ikerlariek, eta orain arte Historiaurreko genero rolak egungo ikuspegitik baldintzatu eta oker interpretatu direnez, beste arlo batzuk ere ikertzen hasi dira: emakumezkoen mugikortasuna, edozein jarduera egin bitartean haur txikiak bizkarrean eramateko gaitasuna… Eta orain arte bildutako datuak berraztertzeko eskatzen diete komunitate zientifikoko kideei.