“Nafarroan 930 tortura testigantza bildu ditugu”
Larunbat honetan aurkeztuko dute Nafarroako Torturatuen Elkartea Berriozarren. Ainara Gorostiaga elkartekidearekin hitz egin dugu haren nondik norakoez.
Zeintzuk dira elkartearen helburuak?
Torturaren aitortza, erreparazioa eta ez errepikapena. Horrela esanda badirudi sinplea dela, baina hori lortzeko lan handia behar da. Hainbat lan egiten ari gara, horien artean Nafarroako torturatuen errolda. Bazkidetze prozesuan gaude eta Nafarroa osoan zabaldu dugun formularioaren bidez torturen eta tratu txarren testigantzak biltzen ari gara.
Elkarteak torturatuei zaintza sare bat eskainiko die, besteak beste babes taldeetan parte hartzeko, eta behar izanez gero psikologoekin ere kontaktuan jarriko genituzke. Horrez gain, eragile sozial eta politikoekin harremanak bideratzea ere gure zereginen artean egongo da.
Zein emaitza izaten ari da formularioaren banaketa?
Oso ona. 700 formulario banatu ditugu eta orain jasotze prozesuan gaude. Ikusi dugu sarea sortzen ari dela eta jendea erantzuten ari da, bereziki 70eko eta 80ko hamarkadetako torturatuak. 114 testigantza gehiago bildu ditugu, eta dagoeneko baditugu 930 tortura testigantza Nafarroan. Jarritako guneak eta sortu dugun sarearen ondorioz bildu ditugu horiek, baina zonaldeetako datuak ez ditugu oraindik bildu eta datuak aldatuz doaz egunetik egunera. Lan horrekin jarraituko dugu datozen hilabeteetan ere.
Testigantzak biltzeaz gain, zeintzuk izango dira zuen hurrengo urratsak?
Hurrengo urrats sendoa Nafarroako tortura kasuei buruzko ikerketa independente eta profesionala gauzatzea litzateke, EAEn egin zenaren gisakoa. Hori lortuta ez da ezer amaitzen, baina pauso handia litzateke.
EAEn Eusko Jaurlaritzak bideratu zuen ikerketa hura. Nola ikusten dituzue Nafarroako instituzioak pauso hori emateko?
Nafarroako Parlamentuan ordezkaritza duten alderdi guztiekin egon gara. Nafarroako Gobernuko Bake eta Bizikidetzako zuzendari Martin Zabalzarekin egon gara, baita Ana Ollo kontseilariarekin ere... Harrera ona izan da eta entzunak sentitu gara. Ikusiko dugu datozen hilabeteetan ikerketa horrekiko pausurik ematen den.
Eta nola ikusten duzue gizartea torturarekiko?
Jende askok oraindik ez du onartu nahi azken hamarkadetan hemen torturatu egin dela. Pixkanaka gero eta gehiagok sinesten du, baina oraindik bide luzea dago egiteko.
Azpimarratu nahi duzu besterik?
Animatu nahi ditut torturak eta tratu txarrak jaso dituztenak elkartera biltzera. Asteazkenero egoten gara Iruñeko Nabarreria kaleko Zabaldi elkartean, 18:00etatik 20:00etara. Nahi duenak eposta honetan ere topatuko gaitu: nafarroakotorturatuensarea@gmail.com
Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.
Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]
Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.
Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.
Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.
Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.