Otsoaren aurrean ez zaudete bakarrik
Azteka Inperioaren mendekotasun kolonialaren 500. urteurrenean, ordezkaritza zapatista bat Europa bisitatzen ari da. Helburua: mugaz gaindiko sareak sortzea eta ikuspegi orokorra izatea. 421 deituriko eskuadroia ez da sinbologiazko hizkietan gelditu. Lau emakumek, bi gizonek eta 'beste' batek (otroa, esaten dute zapatistek gazteleraz) osatutako taldeak, hainbat ikasgai eman dizkigu egun gutxi hauetan.
"Borroka berdinak egiten ari gara". Hitz horiekin agurtu gintuen zapatisten bozeramaile batek Basileako kanpalekuan. Abuztuaren 27-29 bitarte, elkarren borroka eta iraultza txikiak ezagutarazteko parada izan genuen. Hitz apalez eta kidetasunez, zapatistak ez baitzaizkigu irakastera etorri, nola borrokatzen dugun ikustera eta entzutera baizik, gero bueltan beraien herrian kontatzeko.
Lehenengo ekintza epaiketa feminista da, egitura patriarkalen menpean dauden guztiek aukera dute egileak eta zapalkuntzak publikoki salatzeko. Emakumeek eta genero disidenteek hainbat hizkuntzatan egin zituzten salaketak. Lupita, Yuli, Ximena, Carolina, Mari Jose, Bernal eta Felipe begira, entzuten, beren kaieretan apunteak hartuz.
"Zapatistak ez baitzaizkigu irakastera etorri, nola borrokatzen dugun ikustera eta entzutera baizik, gero bueltan beraien herrian kontatzeko"
Handik Jurako mendietara joan ziren eskuadroiko zazpi kideak, eta beste bi egunez Zürichen izan genituen solaskide. Hitz gutxikoak zirela esan ziguten zapatista emakumeek, ekintza edo praxi zaleak direla gehiago. Baina esandako hitz gutxi eta xumeetan eman zizkiguten zertzelada ederrak... Beren borroken eta egiteko moduen adibide praktikoak kontatu zizkiguten. Nola parte hartzen duten antolaketa politikoan eta gizarte mailan. Patriarkatu hitza aipatu gabe biolentzia estrukturalari nola egiten dioten aurre. Galderen tartean, ihes egiten zioten gure borrokari buruzko proposamenik egiteari: “Zuek bilatu behar duzue zuen bidea. Asko poztu gaitu emakume askok borrokan diharduzuela ikusteak. Baina konturatzen gara ze zaila den antolatzea eta horregatik gure mezua: ez zaudete bakarrik”. Hori esatera ere etorri gara bidai honetan…
Beste hitzaldi batean, honakoa galdetu zien batek: Ze abantaila eta desabantaila ikusi dituzue zuen eta gure egoeraren artean? “Zuek otsoa oso hurbil daukazue eta horrek borroka eta antolaketa zailtzen du, guk otsoa aspalditxo aldendu genuen”. Zapatistak sistema kapitalistatik kanpo eraiki zuten autonomiari buruz ari ziren. 1994. urteko altxamenduaren ondoren herritik eta herriarentzako eraiki eta autogobernatzen baitute, otsoarengandik urrun…
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Portugaletera bazoazte, autobidea utzi eta hiriko sarrerako bi erreiko bide bazterrean 40 ardiko artaldea ikusiko duzue agian. Makilarekin zaindari dute alboan artzaina, iluntzetan itxituran sartu eta egunez pisu-lantegi arteko zelaietan bazkatzen du artaldea. Bere izena izan... [+]
“Ez dakit” esaldi itzela da, baina zenbat kostatzen den esaten ikastea! Irakasleoi, batez ere, ikasleek eta gizarteak orojakileak garela sinistarazi digutelako. Beraz, eskola-emaileoi ezjakintasuna aitortzeak lotsa eta larria eragiten digu, gure ahultasun hori... [+]
Ikasturte hau, zalantzarik gabe, ekitaldi handien ikasturtea izan da. Horrek hainbat hausnarketa eragin ditu kalean, eragile sozialetan zein sareetan. Eragin baino gehiago, azaleratu; egon bazeudelako lehenago ere. Esan beharrik ez dago: aisialdia ez da erantzukizun politikotik... [+]
Lagunen arteko erlazioak fluidoen fisikaren pean daude, amodio erlazioak baino gehiago, Zygmunt Bauman gorabehera. Ez du gura esan amodio harremanak, egun, solidoak direnik. Likuadora-ren soziologoak saiakera gomendagarria idatzi zuen horretaz, Maitasun likidoa, azpitituluz Giza... [+]
Maiatzean Korsikan egon nintzen topaketa batean, hezkuntza artistikoa eta hizkuntzen irakaskuntza aipagai, gure antzerki taldean hezkuntza eta antzerkia anai-arreba bikiak baitira ekinean. Ikastaroan, luzaz mintzatu ginen linguista batekin, etorkinei frantsesa eta ingelesa... [+]
Pasa den astean kontabilitatea egiteko software libreko programa instalatu nuen ordenagailuan. Ez dakit lurralde guztietan berdin izango den, baina Bizkaian jarduera ekonomiko bat garatzen dugunok Batuz atarian egin behar ditugu fakturak. Batuz ataria ondo dago, baina... [+]
Kooperatiben mugimenduak euskal nortasunaren sakoneko afektu bat esnatzen du gehienetan. Kontzeptuarekiko gertutasun, harrotasun, lurraldetasun bat. Eta bizirik dabil, kooperatibek gaurkotasun handia irabazi dutelako, ez da iraganeko historiako ekimen euskaldun bat... [+]
Zezenketaren kontrakoa naiz, baina debekua heltzen den bitartean, jarraituko dut zezen-plazetan gozatzen”. Lagun baten iruzkin zinikoa gogorarazi dit Jose Luis Ábalos PSOEko ministro ohiaren azken polemikak.
Izan ere, Koldo ustelkeria kasuaren testuinguruan... [+]
Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]
“Ea hurrengorako ikasten duzun…”. Horrela agurtzen zuen amak onkologoa, kariñoz eta lotsarik gabe, kontsultatik ateratzen ginen bakoitzean. Hamar bat kontsulta egingo genituen bospasei urteren bueltan, eta agurra beti bera izaten zen. Emakume atsegina... [+]
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
2016. urtean Ping elkarteak urtero Nantesen antolatzen duen Summer Lab-ean izan nintzen. Gurean ere halakorik badugu, adibidez uztaileko lehen astean Tabakalerako Medialabean ematen dena.
Nanteseko Summer Lab-ean OSHW (Open Source Hardware / Kode Irekiko Hardwarea) inguruan,... [+]
Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]