Txani Rodriguezen azken eleberriko protagonista, Irune, alde guztietatik da maitagarria: ez du bikotekiderik, ez du seme-alabarik, bakarrik edaten du tabernetan, gizajendea nahiko ergela dela dio –kafea eta esnea konbinatzeko asmatu ditugun hamaika moduen harira–, maiteminduta dagoen jendeak molestatzen du, ondo pasatzen saiatzen ari diren taldeak ikusteak tristatzen, etxean bakarrik lo ez egiteagatik batzen da protestan ari diren langileen kanpaldira. Eta da maitagarria batez ere inoiz ondorioztatu zuelako kostako herri ederretan bizi den jendea guapoa izan behar dela ezinbestean: egun oraindik ere esaten badiote adibidez Hondarribiko gizon bat aurkeztuko diotela, berak imajinatzen du gizon hori horail –gero eta ugariagoak diren ile zuriak onartzen badira, ados–, beltzaran –ilunpetan batez ere–, begirada ozeaniko batekin –gehi miopiarekin, win-win– eta bizkar babesle baten jabe –zeina okerragotzen ari den, eskuinetarantz–. Labur, Bernardo Atxagari bezala dena gustatu zaidala niri ere Txani Rodriguezen azken eleberritik.

Baina badu gauza bat non talka egiten dugun: Irunek ez du partekatzen pertsona askok hilerriak parke tematikoak balira bezala bisitatzeko duen afizioa, hilerri turismoa dei genezakeena. Ez da ez zaizkiola hilerriak gustatzen: ez zaizkio gustatzen eta ez zaizkio ez gustatzen ere, beharrezko ikusten ditu eta kito. Nahiz etxe bat baduen jabetzan eta beste etxe baten alokairua pagatzen duen bere gurasoak dautzan hilerri ondoan bizitzeko. Nahiz lan mahaia hilerrira zuzendua duen hain zuzen gurasoen ikuskatzearekin lan egiteko. Nahiz lo egiten duen gorputza luze, hankak elkarrekin, besoak bular gainean gurutzatuta. Nahiago ditu hondartza birjinak, anfiteatro erromatarrak, karta museoak. Ados. Arantzatxoa kentzeko, ordea, Mariana Enríquezen Alguien camina sobre tu tumba erostera joango naiz, konfiantzazko liburu dendara, hor ez bainaute nire afizio nekrofiloengatik gaizki begiratuko.