Ustekabeko istorio hunkigarria

"Hartz zaharraren sekretua". Pedro Mañas. Pamiela-Kalandraka, 2019 Irudiak: Zuzanna Celej. Itzultzailea: Manu Lopez Gaseni.
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Album honek sorpresa asko gordetzen ditu bere barnean. Horixe da irakurri ondoren burura etorri zaidan lehendabiziko ideia. Kanpotik begiratuta, edizioa, izenburua, bilduma, horiek denak ikusita, liburu goxo, haur txikientzat hain erakargarriak diren hartzen istorio horietako bat espero daiteke.

Lehen orritik bertatik, baina, konturatuko gara album hau “ezberdina” dela. Testuak baduela poetikotasun ikaragarria, baduela irakurlea harrapatzeko gaitasuna: “Txinako tinta-orban bat kaier zuriaren gainean bezala. Halaxe erori da Bele Andrearen itzala basoaren gainean”. Eta testuak dioena ilustratzeko dagoen irudia zerutik begiratuta bele baten itzala baso elurtuan… Kolore gutxi, paraje elurtuetako zuri ezberdinen konbinaketa, enbor bakar batzuen marroi argia eta belearen itzal beltza. Akuarelaz eginiko irudi ederra!

Istorioa ere bitxia da, Bele Andreak lurrean dagoen oin-arrastoen bidezidorrari jarraika Hartz Zaharrarengana eramango gaitu, eta animalia bien arteko elkarrizketak istorioaren nondik norakoa bideratzen lagunduko digu, Bele Andreak goiz esnatu dela esaten baitio Hartz Zaharrari, honek, orduan, zerbaitek galarazten diola loa, sekretu batek. Saiatuko dira animalia biak sekretua zein den aurkitzen –“edozer emango nuke neure sekretua aurkitzearren” esaten digu Hartz Zaharrak une batean–, eta azkenean, lore baten lurrunak sekretua argitzen laguntzen du –“Basoa xuxurla ari da. Dakiena ezin du gehiago isilik atxikia. Haren murmurioa lore bat da, giroa sekretu batez lurruntzen duena”–, baina Hartz Handia ez da esnatzen jada.

Hunkigarria da testua, ikusgarriak irudiak. Liburu poetikoegia agian haur txikiei beren kasa irakur dezaten uzteko, baina ederra ilustrazioak ikusi, gozatu eta Zuzanna Celejen detaileekin, koloreekin jolas dezaten.

Hartz Zaharraren sekretua bere baitan esperoan zuen udaberria zen, haren esperoan pasa du negua, hotza, elurra, paraje bakarti eta isilean zain egon da. Eta lore baten lurrunak udaberria iragartzen duenean, zuhaitzetan, txoritxoetan, baso guztian zehar udaberria datorrela zabaltzen denean Hartz Zaharrak lo hartzen du (betiko): “Hartz zaharra ez da esnatu. Tximeleta-olde batekin ametsetan dago”.

Album zoragarria dugu Hartz Zaharraren sekretua hau, ederki itzulita eta balio literario handikoa, haurrentzat izanda ere, balio handia testuan eta baita ere ilustrazio lortuetan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburuak
‘Esnatu ala hil’, kaleko euskaltzaleentzako liburua ondu dute Goikoetxeak eta Iurrebasok

Esnatu ala hil. Euskararen oraina eta geroa, diagnostiko baten argitan (Elkar) liburua argitaratu dute Garikoitz Goikoetxeak eta Iñaki Iurrebasok. Egileen helburua da gaur egun euskarak bizi duen egoera ulertzeko tresna bat eskaintzea, “ezinbestekoa delako aurrera... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Barkamena inprimatzen eta saltzen

Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi  Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]


Gu, jende berria, jende zaharra

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022

-----------------------------------------------------

Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]


Laura Macaya
"Indarkerian esku hartzeko marko hegemonikoek ez diete onik egiten emakumeak suspertzeko prozesuei"

Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]


Debako liburutegian haurrek jasaten duten diskriminazioa ezabatuko dute

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]


Giza Liburutegiak LGTBI+ pertsonen testigantzak ekarriko ditu Nafarroako sei herritara

Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]


Sabino Cuadra: “Aldez aurretik prestatutako operazioa izan zen 78ko sanferminetakoa”

‘Sanfermines de 1978. Los victimarios’ liburua kaleratuko du Txalaparta argitaletxeak. German Rodriguezen heriotzaren erantzule eta arduradunak biltzen ditu.


2025-05-28 | Bea Salaberri
Liburuak Et’abar

Hazparnen idekiko da –hau publikatzean ez bada jadanik egina– liburu denda berria. Et’abar deituko da. Denda tipia izanen da, euskarazko publikazioen eskaintza ukanen duena. Ez da Ipar Euskal Herri barnealdean bakarrik arituko. Hain zuzen ere, azken lau... [+]


ANALISIA
Harrizko igitaiak, brontzezko mailuak

Azkenaldian liburu batekin gozatzen aritu naiz. Oso denbora laburrean bi aldiz irakurri dut; lehendabizikoan gozamen hutsez eta bigarrengoan arkatza eskuan. Rodrigo Villalobos arkeologo espainolaren Hoces de piedra, martillos de bronce lanak historiaurreko gizartea arakatzea du... [+]


Ziburuko azoka - Azokaroa
"Azoka hedatzen ari gara, baina gure neurrian, era kontrolatuan"

2019an hasi zen Ziburuko azoka eguneko ekitaldi gisa, baina azken urteetan azoka egunaz aparteko ekitaldiak antolatu izan dira inguruko herrietan ere: Azokaroa da. Ladix Arrosagarai Baltsan elkarteko kidearekin mintzatu gara Azokaroaren nondik norakoez.


"Umeak ez dira ongi etorriak Debako udal liburutegian"

2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]


Debako liburutegiak "espazio mugatua" duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


Haurrek Debako liburutegian jasaten duten bazterketaren aurrean esku hartzeko eskatu diote Jaurlaritzari

Liburutegi publikoak kudeatzearen ardura duen EAEko Liburutegi Zerbitzura gutun bidalketa masiboa egin dute Debako hainbat herritarrek, herriko liburutegiko araudi diskriminatzailearen aurrean esku har dezala eskatzeko. 6 urtetik beherakoek egunean ordubetez baino ezin dute... [+]


Eguneraketa berriak daude