Zentzumenen bidaia Isturitzetik Etiopiara
Isturitzetik Etiopian barrena errezitaldiaren kronika. Irailaren 21ean, Bilboko Bira gunean.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Letra hutsetik arte bisualera eraman zuen Joxan Artzek poesia, irakurtzeko ez ezik, ikusteko, hautemateko moduko olerkiak idatzi zituen. Ideia horretan sakondu du sortzaile gazteen talde batek, Artzeren neurri-neurriko omenaldia den Isturitzetik Etiopian barrena ikuskizun-errezitaldian. Bilboko Erronda kaleko Bira gunera heldu ziren irailaren 21ean Beñat Goitia eta Adrian Puck DJ, Hamburgo Platz zikloak gonbidatuta, ikus-entzuleen zentzumenak eta barrenak kitzikatzeko asmoz. “Diziplina anitzeko kontzertu literario teatralizatua” agindu zuten antolatzaileek.
Joxan Artzeren poesian zeharreko bidaia Bernardo Atxagaren Etiopia-tik pasatuz egin zuten, izenburuak ondo adierazten duen legez. Atmosfera geldo eta iradokitzailean, aretoaren ilunpean, Artzeren eta Atxagaren olerkiak entzuteko aukera izan genuen, baita Beñat Goitiak idatzitako batzuk ere. Zuzenean errezitatuak batzuk, grabazioak besteak, gitarraren eta Adrian Puck DJ-ren soinu efektuek lagunduta beti.
Atzean pantaila, irudiak proiektatzeko. Arantzazuko hamalau apostoluak, elurretan noraezean dabilen gizona, isilik eta geldi geratzen den piano-jolea... ikusi genituen, olerkien osagarri. Edo, batzuetan, poesia zen irudien osagarri? Emanaldiko alderdi bisualaren atzean Aitor Zarzuelo dago, baina Bira guneko oholtzan Beñat Goitia eta Adrian Puck DJ baino ez ziren azaldu.
Artzek lerro eta hitzen formekin jolastea atsegin zuen, irakurleak begiekin ere entzun zezan poesia. Isturitzetik Etiopian barrenan paperetik lau haizetara jauzi egin zuten Artzeren olerki iradokitzaileek. Esate baterako, lanari eskainitakoan, oihartzunek, errepikapenek, kakofoniek, kontsonanteen kolpeek eraman gintuzten langilearen zeregin mekanikoa bere gordinean bizitzera.
Zentzumenen eta sentsazioen saltsa horretan, Isturitzetik Etiopiarako bidaia zirraragarria egin genuen, euskal kulturaren sinboloetan eta gizakiaren barren-barreneko kezketan geldialdiak eginaz. Horren guztiaren gidari, irudia, soinua, ahotsa. Eta isiltasuna. Aretoaren epelean hotz sentitzeraino. Ezinegona. Baina ezinegon gustagarria, sormenaren zirrikituetatik bidaia ederra egin genuen eta.
Ane Zubeldiak (Hondarribia, 1994) eta Eider Adeletxek (Pasaia, 1995) osatzen dute Mejillon Tigre kolektiboa. 2016tik 2019ra Autobiographikal saioa egin zuten, hainbat emakume poeten lanak biltzen zituen zuzenekoa; eta ordutik beste hainbat proiektu ere egin dituzte bakarka... [+]
Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]
Gasteizko Gaztetxean batzen den Azpimarra irakurle taldeak antolatu ditu topaketak. Ostegunean stand-up ikuskizun batekin hasita, Xabier Montoiaren eta Maddi Sarasuaren arteko mahai inguruarekin amaituko dituzte jardunaldiak, osteko Azpimarraren poesia ekitaldi musikatuarekin.
Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]
2014an sortu zuen Susa argitaletxeak MPK Munduko Poesia Kaierak bilduma, beste hizkuntza eta lurralde batzuetako poetak antologia-formatu zainduan euskarara ekartzeko asmoz. Ordutik, 53 kaier eman dituzte. 2021etik bildumaren zuzendaritzan ari dira Maialen Berasategi eta Isabel... [+]
2015eko urtarriletik maiatzera bitartean, 25 urterekin ikasketak amaitu ondoren, Irati Astobieta laguna eta biok Txilen, Argentinan eta Uruguain zehar ibili ginen Kalabazan Ibiltaria proiektuaren barruan. Poesia xuxurlatua tresna poetikoa baliatuz euskal poemak ahotik belarrira... [+]
Istorioetan murgildu eta munduak eraikitzea gustuko du Iosune de Goñi García argazkilari, idazle eta itzultzaileak (Burlata, Nafarroa, 1993). Zaurietatik, gorputzetik eta minetik sortzen du askotan. Desgaitua eta gaixo kronikoa da, eta artea erabiltzen du... [+]
Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]
Artea eta zientzia elkarrengandik oso urrun egon daitezkeela dirudien arren, biak gustuko ditu Maider Mimi (Maider Triviño) zientzialari eta artistak (Aretxabaleta, Gipuzkoa, 1997). Ikerkuntzan, antzerkian, musikan, bakarrizketetan, poesian eta beste gauza askotan dabil... [+]
Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]
Zuk, nik eta inguratzen gaituzten pertsona guztiek partekatzen dugun oinarrira jo du Rakel Pardo Perezek (Urdazubi, 1995) bere lehenengo poesia-liburua ardazteko: gizatasunera. Zer esan nahi du gizaki izateak? Zerk ematen digu existentzia, eta zer egin dezakegu emana datorkigun... [+]
Neguko naretasun hotz eta lur etzearen ostean etor daitekeenaren promes izaten da udaberria, eta hainbatek eta hainbatetan idatzi izan diote lora dadin deika. Promesak promes, ordea: ez da inoiz udaberri ziurrik galbidean den lurrean. Ez behintzat aldaketaz edo, zehazki,... [+]
Maiatzaren 22an, Edu Zelaietak eszenaratze berezia eman dio Presbiziak lagundu omen digu (Pamiela, 2024) bere azken poema liburuaren aurkezpenari. Gasteizko Andre Mari Zuriaren enparantzan izan da, Arabako hiriburuko Poetak Maiatzan poesia-jaialdiaren baitan.
Oihane Jakaren poema liburua ireki eta eskaintza bi aurkituko ditugu. Aitari bata, seme-alabei bestea. Aipagarria da, topatuko ditugun poemekin lotura zuzena baitute.
Liburuaren egiturak hiru atal ditu: Hamaika urte, Hamaika hilabete eta Hamaika egun. Hamaika zenbakia asko... [+]
Balea Zuria argitaletxeak kaleratuko du, ekainean, Arrutiren estreinako literatur lana: Arkeologia haragitan.