"Txikiak garenean kolektiboan eginez soilik ahal daiteke"
“Etxe ekoizleak bakarrik egiten du lan bere txokoan: bakarrik egiten du lehengaia, bakarrik transformatzen eta saltzen. Elkartea sortzeko lehen beharra elkartzea izan zen, ekoizleak elkar ezagutzea eta bakartasun horretatik ateratzea”. Isabela Barreix Idokiko langileak azaldu dizkigu Euskal Herriko Etxe Ekoizleen Elkartearen (EH EEE) hastapenak. 1989an jarri zuten elkartea martxan Ipar Euskal Herriko laborariek, eta 1992an Idoki kalitate agintza sortu zuten, etxaldeko ekoizpenari balioa eman eta hura zabaltzeko asmoz. 90 etxalde inguru daude egun kalitate agintzaren barruan.
Etxalde txiki eta ertainetako laborantza iraunkorra oinarri
Laborantza iraunkorraren printzipioetan oinarritzen da Idoki kalitate agintza. Etxalde txiki eta ertainetan ekoiztutako produktuak daude markaren barruan, eta gutxieneko baldintzak bete behar dituzte etxaldeek bertan egoteko: ekoizleek beren lehengaiak soilik erabiltzea, salmenta zuzena eta merkaturatze zirkuitu laburrak lehenestea, abereak egun guztiz kanpoan izatea edota kalitatezko osagaiak erabiltzea etxe-ekoizpenetan (koloratzaile eta beiratzaileak debekatuak dituzte, esaterako).
Azken bi urteetako gogoetaren ondoren araudiak zorroztea eta aurrera begirako urrats berriak ematea erabaki dute: 2027. urterako etxalde guztien praktikak inongo gai kimikorik gabekoak izatea erabaki dute. “Trantsizio fasean gaude: hurrengo 3, 6 eta 9 urteetarako lan ardatzak finkatuak ditugu. Etxalde bakoitzak hautatuko du nondik hasi behar duen”. Elkartearen lana izanen da ekologikorako trantsizio fase horren jarraipena egitea, lan taldeak sortzea eta etxaldeen artean trukaketa eta formazioak egitea.
Merkatuak eta iniziatiba kolektiboak
Marka soila izatetik urrun, ekimen ugari egiten ditu urtean zehar Idokik. “Antolatzen ditugun merkatuekin eta ekitaldiekin urtea zertxobait arrimatzea da gure nahia”, dio langileak. Esaterako, Ezpeletan urtero antolatzen duten Idoki feriak 20. urtea beteko du aurten, abuztuaren 10ean.
Bestalde, laborarien arteko iniziatiba kolektiboak ere bultzatu dituzte azken urteetan: Xuhito haragia transformatzeko gune kolektiboa adibidez, baina baita laborariek garatu dituzten salgune kolektiboak ere. Gune horiek egituratzen eta garatzen lagundu du etxe ekoizleen elkarteak. “Txikia zarenean, kolektiboan eginez bakarrik ahal daiteke. Denbora gehiago hartzen du, nekezagoa da agian, baina azken batean kasik posibilitate bakarra da aitzinera joateko”.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Apirilaz geroztik astero elkartzen dira Larrunkoop proiektuko kideak Urruñako Posta gelan. Zertarako? Tokiko ekoizpenak eta produktu ekologikoak salgai egonen diren kontsumitzaileen kooperatiba sortzeko. Proiektuaren oinarriak zehazten aritu dira azken hilabeteetan, eta urriaren 12an eginen dute egitasmoaren aurkezpena. Hortik aurrera, martxan jarri nahi duten denda irekitzeko jendea biltzea espero dute.
Tokikoak eta ekologikoak lehentasuna
Inguruan dituzten antzeko proiektuak... [+]
Arabako Diputazioa eta Eusko Jaurlaritza multinazional batek aurkeztu duen proiektua aztertzen ari dira.
1993an sortu zuen Bionekazaritza elkartea Arabako ekoizle talde txiki batek. Lurrarekin errespetuzko harremanak bultzatzea eta garai hartan oraindik hain zabaldurik ez zegoen eredu ekologikoa sustatzea zuten helburu hasiera hartan. “Orain baino askoz mugimendu txikiagoa zen, eta bultzatu eta laguntzeko sortu zuten taldea kide horiek”, azaldu du Koldo Rey Abasolo elkarteko egungo koordinatzaileak.
Nekazariei aholkularitza eta babesa
Ekoizpen ezberdinetan diharduten ekoizleez... [+]
1990eko hamarkadan Gipuzkoako Foru Aldundiak baserria erosi eta haren historian arakatzeko ikerketa abiatu zuen historialari, arkeologo eta arkitekto talde batekin. Jasotako informazioarekin, ondoren, baserria zaharberritu eta egun jada Baserri Museo den proiektua abiatu zuten. “Helburua XVI. mendeko baserriak nola sortu ziren, zein bilakaera izan zuten eta bertan nola bizi ziren ezagutzera ematea da”, azaldu du Kizkitza Ugarteburu Plazaola museoko koordinatzaileak.
Egun... [+]
ARGIAk atera berri du Landareak Lantzen 2019, hilabete bakoitzean eta astez aste, ilargia kontuan izanik baratzean egin beharreko lanak azaltzen dizkigun agenda-liburua. Bertako ilustrazioak Antton Olariagak eginak dira, beste behin. Altza Porru komikian eta iazko Landareak Lantzen agendan ere parte hartu zuen marrazkilari usurbildarrak. Aspaldian dira konplize bihurtuak Jakoba Errekondo eta biak baratzeko iraultza honetan…
Bizi Baratzeko hainbat proiektutan hartu duzu parte azken... [+]
Extra, extra! Kalean da dagoeneko Landareak Lantzen bigarren zenbakia, 2019 urterako agenda-liburua! Udan ez da oporrik izan Jakoba Errekondo eta Antton Olariagarentzat, eta kurtso berriaren hasierarekin batera hemen da beste behin ARGIArekin elkarlanean egindako uzta: Errekondoren azalpenekin eta Olariagaren marrazkiekin osatutako agenda-liburua. Lana ezin da amaitutzat eman, dena den: erabiltzailearen nota, zita eta argibideekin osatua izateko pentsatua dago Landareak Lantzen.
Euskal Herrian patata-laboreen lehen aipamenak izan litezkeenen bidez jakin dugu patata lantzeko esperimentuak 1776an Bergaran abiatu zituela Rafael Garitano Aldaeta apaizak. Amerikatik ekarri eta eguneroko jaki bihurtu zen patata da oraindik ere baserri askok lantzen duten soro bakanetakoa.
