Zazpi urte
2011ko martxoaren 11n lehertu zen Fukushimako zentral nuklearra. Telebistan emandako irudiek leherketa unea eta ondorengo laino zuria betikotu zituzten. Hurrengo egunetako eta hilabeteetako albisteetan garrantzi berezia izan zuen Fukushimak, baina egun gure munduak daraman abiadurak enegarren posizioan birkokatu du gaia; are gehiago esango nuke, jada badagoela geure artean Fukushima zer den ez dakien belaunaldi gazte bat.
Neurri batean normala da Fukushima historiaren entziklopedian galdurik geratzea beste hainbeste gertaera bezala. Gertaera historikoen ondorioak etenik gabe pairatzen ari gara, batzuetan latzak izaten dira batzuentzat, hobeak besteentzat edo auskalokoak gainerakoentzat. Gizarte sektore batzuentzat garrantzizkoak direnak bizirik mantendu nahi izaten dira hain modan dagoen “memoria historikoaren” bidez, baina nago Fukushimarena ahaztuta bai, baina bizirik dagoen gertaera dela, hau da, oraindik ez dela historia.
Isiltasuna eta ezezagutza baino ez daude Fukushimaren inguruan. Inork ez du txintik esaten eta Japoniako Gobernuak eta populazioak ordaintzen segitzen dute
Leherketa ondoren deserriratutako populazioaren zati handi bat bere jaioterritik urrun bizi da eta itzuli direnak erradiazio maila asko edo gutxi dagoen lekuetan bizi da eta horien artean tiroide minbiziak, suizidioak eta gaixotasun arraroak handitu dira. Zentrala ez berotzeko etenik gabe ari dira ura botatzen eta ur hori lurrazpiko urekin nahastu ondoren itsasora edo auskalo nora isurtzen da. Bitartean ez dakite ongi nola dagoen erregaia, bidalitako robotak bertan hil baitira. Itsasoko erradiazio maila ez da gehiegi handitu, baina bai pixka bat eta ikerlariak ez datoz bat denboran luzatzen den erradiazio baxuaren eragina zein den esatean.
2016an Fukushimaren kudeaketaz arduratzen den TEPCO enpresaren arabera, 30 edo 40 urte behar izango lirateke zentrala desmuntatzeko eta 170.000 milioi eurotik gorako kostua.
Gaur ordea, isiltasuna eta ezezagutza baino ez daude Fukushimaren inguruan. Inork ez du txintik esaten eta Japoniako Gobernuak eta populazioak ordaintzen segitzen dute eta segituko dute hamarkadetan egin beharreko lanak; eta zentralaren inguruan bizi direnen artean azterketa estatistikoak egingo dira gertatuko zaien gaixotasun arraroekin. Bitartean munduan energia nuklearraren inguruan gertatu zen balaztatzea ahaztu egin da eta berriro azelerazioaren garaian gaude, Euskal Herrian ere bai, ez baitugu ahaztu behar urteko sasoi askotan Frantziari erositako energia nuklearra kontsumitzen dugula.
Ahaztu dugu, ez dugu ezer ikasi eta bitartean Fukushima ez dago lozorroan, ez da estatistika huts bat, belaunaldi gazteei igorritako eta bizirik iraungo duen errealitate gaiztoa da!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]
Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]
Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]
Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]
Suaren presentzia naturan milioika urtetan izan da (gizakion agerpena baino askoz lehenagotik). Horregatik, ohikoa da landare askok suaren aurrean adaptazio ugari edukitzea. Gure inguruan arruntak diren arteek eta ametzek, adibidez. Baita txilar askok eta otea bezalako sastraka... [+]
Ikasturte berriarekin batera, EHU Palestina plataformako kideok berriro batzen hasi gara, ikasgela, ikerketa eta gainerako unibertsitate-jardueretan Palestinan Israel egiten ari den genozidioa eta horren konplizeak salatu eta baztertzeko. Abiatu ginenean oso bakarti sentitu... [+]
Iraila, errutinara buelta, askorentzat ikasturte berria eta horri dagozkion zirrarak: ikasturtea norekin konpartitu, nor izan alboan, zer ikasi, nola eta nora joan… Batzuentzat, esperientzia berriak bizitzeko lehen aldia.
Aldiz, beste batzuentzat esperientzia berririk... [+]
Ez dakit literatura-ikasketak egin ditudanarengatik den, baina nekez onartzen dut hitzen erranahien deformatze ideologikoa. Azken hilabete hauetan, eta bereziki Frantzian Bruno Retailleau Barne ministro denez geroztik, militante hitza zentzu arrunt peioratiboan erabilia da. Nik... [+]
Genozidioaren faseak, guztiak larriak izanda ere, une batzuetan eskandalagarriak, zaratatsuak, izan ohi dira, baina beste zenbait unetan isilean garatzen dira, ia oharkabean.
Entzutetsuak dira populu indigenen sarraskia Amerikan, Gernikako bonbardaketa, holokausto nazia... [+]
Abuztuaren erdian hasi zen eskubaloira entrenatzen seme zaharrena; irailetik aurrera, astean lau entrenamendu ditu (hiru tekniko, bat fisikoa) eta asteburuetan partida. 15 urte ditu. Erdikoak, eskola-kirolaz gain, futbola eta eskubaloia. 9 urte ditu. Etxeko agendan, leku gehiena... [+]
Grebek laguntzen digute ideologizazioan, kontzientziazioan, kolektibizazioan. Greba prozesu bat da, lanuzteaz harago. Epe motzean emaitzak lortu gabe ere –galdetu bestela Gasteizko lorezainei edota Gipuzkoako erresidentzietako langileei–, borrokarako eta... [+]
Interneteko plataforma boteretsuenek fenomeno bat sortu dute: euren sistemen baitan, negozio eredu “burujabeak” sortzearen ilusioa.
Australiako Glitch estudioak Guiniverreko zaldunak 2D animazio telesaila argitaratu berri du Youtube plataforman. Istorioan, Dana... [+]
Pasa den asteburuaren atarian, eta, oraingoan bai, hainbat hedabidetan Bernedoko udalekuetan gertatutakoa (Dutxa hotz bat denontzat) masiboki hedatu ostean, iritsi zen hezitzaileen adierazpena. Bertan, beraien “oinarri ideologikoak argitzea” eta “egiteko moduen... [+]
Euskal Udalekuetan egondako haur eta gazteen guraso edo/eta tutore legal gisa, babes osoa adierazi nahi dizuegu Bernedoko begiraleoi. Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan, egin zaizkizuen... [+]