Zazpi urte
2011ko martxoaren 11n lehertu zen Fukushimako zentral nuklearra. Telebistan emandako irudiek leherketa unea eta ondorengo laino zuria betikotu zituzten. Hurrengo egunetako eta hilabeteetako albisteetan garrantzi berezia izan zuen Fukushimak, baina egun gure munduak daraman abiadurak enegarren posizioan birkokatu du gaia; are gehiago esango nuke, jada badagoela geure artean Fukushima zer den ez dakien belaunaldi gazte bat.
Neurri batean normala da Fukushima historiaren entziklopedian galdurik geratzea beste hainbeste gertaera bezala. Gertaera historikoen ondorioak etenik gabe pairatzen ari gara, batzuetan latzak izaten dira batzuentzat, hobeak besteentzat edo auskalokoak gainerakoentzat. Gizarte sektore batzuentzat garrantzizkoak direnak bizirik mantendu nahi izaten dira hain modan dagoen “memoria historikoaren” bidez, baina nago Fukushimarena ahaztuta bai, baina bizirik dagoen gertaera dela, hau da, oraindik ez dela historia.
Isiltasuna eta ezezagutza baino ez daude Fukushimaren inguruan. Inork ez du txintik esaten eta Japoniako Gobernuak eta populazioak ordaintzen segitzen dute
Leherketa ondoren deserriratutako populazioaren zati handi bat bere jaioterritik urrun bizi da eta itzuli direnak erradiazio maila asko edo gutxi dagoen lekuetan bizi da eta horien artean tiroide minbiziak, suizidioak eta gaixotasun arraroak handitu dira. Zentrala ez berotzeko etenik gabe ari dira ura botatzen eta ur hori lurrazpiko urekin nahastu ondoren itsasora edo auskalo nora isurtzen da. Bitartean ez dakite ongi nola dagoen erregaia, bidalitako robotak bertan hil baitira. Itsasoko erradiazio maila ez da gehiegi handitu, baina bai pixka bat eta ikerlariak ez datoz bat denboran luzatzen den erradiazio baxuaren eragina zein den esatean.
2016an Fukushimaren kudeaketaz arduratzen den TEPCO enpresaren arabera, 30 edo 40 urte behar izango lirateke zentrala desmuntatzeko eta 170.000 milioi eurotik gorako kostua.
Gaur ordea, isiltasuna eta ezezagutza baino ez daude Fukushimaren inguruan. Inork ez du txintik esaten eta Japoniako Gobernuak eta populazioak ordaintzen segitzen dute eta segituko dute hamarkadetan egin beharreko lanak; eta zentralaren inguruan bizi direnen artean azterketa estatistikoak egingo dira gertatuko zaien gaixotasun arraroekin. Bitartean munduan energia nuklearraren inguruan gertatu zen balaztatzea ahaztu egin da eta berriro azelerazioaren garaian gaude, Euskal Herrian ere bai, ez baitugu ahaztu behar urteko sasoi askotan Frantziari erositako energia nuklearra kontsumitzen dugula.
Ahaztu dugu, ez dugu ezer ikasi eta bitartean Fukushima ez dago lozorroan, ez da estatistika huts bat, belaunaldi gazteei igorritako eta bizirik iraungo duen errealitate gaiztoa da!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]