Egoera ekonomiko eta politikoari ez bazaio lehenbailehen buelta ematen, gure gazteria bazterkeria sozialean bizitzera beharturik aurkituko da. Eta nolako jendartea sortu dezakegu, horren zati garrantzitsuena, etorkizuna eraikitzeko ardura duen gazteria, sozialki bazterturik baldin badago? Benetan, egoera larria eta kezkagarria da honakoa. Ekonomia Lankidetzarako eta Garapenerako Erakundeak (ELGE) gogorarazi digu egoeraren larritasuna, mahai gainean datu estatistikoak jarrita.
Erakunde horren txosten baten arabera, Espainiako Estatuan 16 eta 29 urte artean dituzten gazteen erdiak –Hego Euskal Herriaz ari da– ez dauka gaitasunik ordenagailuak lanerako erabiltzeko. Espainia azken aurreko postuan dago –Italiaren aurretik baino ez– Korea txapeldun den arlo horretan. ELGE osatzen duten munduko 34 herrialde garatuenetan, 35 milioi gazte daude ez ikasi ez lan egiten dutenak. Horrek esan nahi du ez daudela prest herrialde horietako hezkuntza sistema, gizarte edo mundu laboralean parte hartzeko. Izan ere, nola ikasiko dute lan arlora aplikaturiko informatika, lanik ez badute? Eta okerrago dena, izateko itxaropenik ez badute?
Egungo sisteman barneratze sozialerako tresna nagusia lana da; garapen pertsonala lan-munduan sartzearekin lotu izan da. Hala, lanik ez edukitzeak heriotza zibilera daramatza gure gazteak. Bazterkeria sozialak ondorio ugari ditu: delinkuentzia, droga, suizidioak, eta bere gazteak zatikatu eta hiltzen dituen jendarte gaixo bat sortzea.
Gobernuen erantzukizuna funtsezkoa da –izan Madril, Gasteiz edo Iruñekoa–, baita eragile politiko, ekonomiko eta sozialena ere. Gazteen langabeziaren odolustea geratu beharra dago eta indar gehiago bideratu behar da enplegu duina sortzera. Bestalde, gure sare industriala kontuan edukiko duen hezkuntza sistema eta politika sozialak behar ditugu: lanbide heziketaren alde egin behar da bai ala bai.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Ikusezin zaigun izebergaren zatia azaleratzeari ekin dio Eragin Bilbo mugimenduak. Gazteen ikuspegitik, instituzioek ezarritako politikek sortzen dituzten albo-kalteen berri emateari, hain zuzen. Hiriburu bizkaitarra ardatz hartuta jendartean kontzientzia garatu nahi du Eraginek, Bilboren alde prekarioa ere postaletan ager dadin.
Bilboko portuko Ibaizabal 8 atoiontziko makinen burua hilda aurkitu zuten bere lanpostuan joan den igandean. 40 ordu zeramatzan jarraian lanean.
Egoera ekonomikoan eta enpleguaren kalitatean ez bada funtsezko aldaketa bat gertatzen, egungo gazteria pobrezia eta bazterkeria sozialean eroriko da seguru. Azkenaldian Espainiako Estatuan agertu diren estatistika eta ikerketek hala diote. Tamalez, ez ditugu Hego Euskal Herriko egoerari buruzko datu zehatzak.
Bilbon antolatu genuen mahainguruan zaintzari lotutako lau sektore prekarizatu feminizatuetako langileek hartu zuten hitza: Arantza Arrien baserritarra, Silvia Rivas etxeko langilea, Soraya Garcia zaharren egoitzako langilea eta Elena Vasconez hoteletako garbitzailea. Bakoitzak bere sektoreko egoeraz eta borrokaz hitz egin zuen. Hemen duzue laburpen bideoa.
Eragin Bilbo gazte prekarizatuen asanblada osatzen duten dozena bat lagun RETA enpresak Errekalde auzoan duen egoitzara sartu dira, Carlos Sobera telebista aurkezlearen maskarak jantzita, "gazte langileen egoera ekonomiko lotsagarriaz baliatzen diren enpresa nazkagarriak" auzoetatik joan daitezela eskatzeko.
"Babes eta elkartasunik zintzoena" bidali nahi izan diote LAB sindikatutik hildakoaren senitarteko, auzokide eta gertukoei. Gutxienez, hamar langile hil dira jada Euskal Herrian, urtea hasi zenetik: Bizkaian bost, Gipuzkoan hiru eta Nafarroan bi.
Eusko Jaurlaritzak VTC ibilgailuen sektoreari galga jarri dien arren, Uber enpresak kudeatutako etxez etxeko janari-aplikazioak ez du inolako eragozpenik aurkitu Bilbon.
2018ko Martxoak 8ak aurreikuspenak hautsi zituen. Aurtengo greba feministan ere, txiki geratu dira egindako kalkuluak. Begi-bistakoa izan da. Hiriburuetan zer gertatuko geunden, eta horietako indar erakustaldiek iazkoa gainditu badute, aurtengo sorpresa auzoetakoa eta herrietakoa izan da. Txokorik txoko antolatu dira eta iaz mugimendurik egon ez zen herrietara ere heldu da olatua. Ez da kasualitatea izan, mugimendu feministak mobilizazio deszentralizatua akuilatu du eta emaitza ikusi da.
Prekarietateak emakume aurpegia du. «Kapitalismoak emakumeen esplotazioa aberasteko erabiltzen du» eta horren adibide da, «etxeko lanek eta zaintza lanek, barne produktu gordinaren heren bat» egiten dutela. Eztizen Agirresarobe LAB sindikatuko abokatu eta Koordinadora Feministako kidearen hitzak dira. Lan munduan, gizonezkoen eta emakumezkoen artean dauden desberdintasunak izan ditugu mintzagai.
