XIX. mendeko irakasle erreferentea
Bizkaiko Irakasle Eskolan erreferente izan zen Juliana Agirrezabala. Ahanzturan eror ez dadin, Irakasleen Unibertsitate Eskolako areto nagusiari haren izena jarri zioten 2011n Leioako campusean, eta Jose Maria Otermin kazetariak XIX. mendeko ekintzailea berreskuratu du bere liburuetan.
Juliana Agirrezabala Pagola 1854ko abuztuaren 17an jaio zen, Amezketan. Hamar seme-alabetan bigarrena, nerabea zelarik Bilbora joan zen bizitzera, familia osoarekin. Toledon (Espainia) egin zituen irakasle ikasketak, eta amaitu orduko plaza lortu zuen bertan, 1891n. Urtebetera, Bilbon eskolaurreko plaza bat lortu zuen, oposizio bidez –bere bizitzan lau oposiziotara aurkeztu eta lauetan Bikain atera zuen–, eta gutxira Bilboko Irakasle Eskolan hasi zen. 1908an ikastetxeko zuzendari izendatu zuten eta postu horretan hil zen, 1912an. Agirrezabalak bizitza osoa eskaini zion Maistren Goi Mailako eskolari.
Borroka handia egin zuen eskola Solokoetxeko lokaletara aldatu zezaten eta hil zen urte berean lortu zuen Bizkaiko Foru Aldundiak eskaria onartzea. Ordura arte, Merced kaleko pisu txiki batean eta Gordoniz kaleko hotel batean eman behar izan zituzten klaseak, errentan.
Haren bizitza luze-zabal ikertu du Jose Maria Otermin kazetari eta idazle amezketarrak. Herriaren historiari buruzko hiru liburu argitaratu ditu dagoeneko eta laugarrenarekin ari da orain lanean. Horietarako dokumentazio bila izan du Juliana Agirrezabalaren berri. Aztertu dituen dokumentuei esker dakigu, adibidez, Valladoliden (Espainia) irakaskuntzaz egin zituzten hainbat ekitaldiren ahotsa eta antolatzailea izan zela eta Tolstoi idazle errusiarrak sortutako eskola eredua izan zuela hizpide. Ikasle bakoitzak berezko duena askatasunez bilatzean zetzan Tolstoiren eskola eredua. “Irakasle ororen zeregina da molde eta errutina apurtzeko beharra sorraraztea ikasleengan”, zioen Agirrezabalak.
Ikaskuntza metodoez diharduen Conversaciones instructivas y morales liburuan (Ana María Molinero, 1896) ere hartu zuen parte; hitzaurrea idatzi zuen. Liburuak arrakasta handia izan zuen irakasle eta hezitzaileen artean eta urtebeteren buruan bigarren edizioa kaleratu zuten.
Oterminen hitzetan, irakaskuntzan eta pedagogian egin zuen lana da amezketarraren alderdirik aipagarriena, baita bere jaioterriko kultura eta kultura unibertsala uztartzeko ahalegina ere. Garaiko hezkuntza munduan erreferente izateaz gain, idazten ere oso iaioa zela nabarmendu du kazetariak. Euskal hemerotekan 1902 eta 1903 urteetan kaleratu zen euskarazko Ibaizabal aldizkarian, Juliana Agirrezabalaren hainbat argitalpen aurki daitezke, batez ere irakaskuntzari lotuta. Nahiz eta gaztetan Bizkaira joan zen, haren lanetan gipuzkera nagusi dela aipatu digu Oterminek.
Areto bat Agirrezabalaren omenez
2011n, Leioako Irakasleen Unibertsitate Eskola berria inauguratzearekin batera omenaldia egiteko asmoz, eraikineko areto nagusiari Juliana Agirrezabala izena ipini zioten. Hezkuntzaren historia ikertzen duen Garaian taldea dago erabaki horren atzean, Irakasleen Eskolako zuzendari eta Garaian taldeko kide Gurutze Ezkurdiak dioenez, irakasle kultua eta ekintzailea baitzen amezketarra: “Maistren Goi Mailako eskolaren garrantziaz jabetu zen eta bere ekarpena izugarria izan zen, gizartea alfabetatzearen alde lan handia egin zuen”. Gaineratu duenez, gizartean oihartzun handirik izan ez arren, unibertsitate honetako ikasleek badute haren bizitzaren eta ekarpenen berri, aretoaren izena dela-eta.
Aitorren Alaba
Bitxikeria moduan, J.A. Aitorren Alaba izenez sinatu zituen artikulu asko. Oterminen iritziz, hastapenetako euskal nazionalisten artean ibili izanak bultzatu zuen sinadura hori erabiltzera. Gauza jakina da Sabino Arana eta Agirrezabala elkarlanean aritu zirela. 1895ean, hain zuzen, artikulu bat idatzi zuen Aranak, Euskal Herrian Espainiako Gobernua inposatzen ari zen hezkuntza ereduaz kexu: Protesta pedagogiko-maketila. 24 irakaslek sinatu zuten artikulua babesten, horien artean amezketarra.
Unibertsitatera sartzeko azterketa eredu berria estreinatu eta gutxira, datorren ikasturterako azterketa berriz ere “goitik behera” aldatuko dietela eta probak eskakizun maila altua izango duela salatu du EAEko Historiako irakasle talde batek. Azterketa eredua... [+]
Kanbon egin duten urteko biltzar nagusian ontzat jo dute lizeo berriaren garapenari buruzko txostena. Donapaleuko ikastolaren ondoan egongo da, eta hasiera batean 180 ikasle hartu ahal izango ditu, Seaskako arduradunen arabera. Lizeo berriaz gain, urteko biltzarrean azken... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira UEUko topaketek, komunitatea ahaldundu eta lurraldeetako beharrei erantzuteko tresna direla gogorarazi ziguten. Halaxe da, bai, baina ekaina ez da kooperatibetan idealizaziorako garai egokiena, ez behintzat kooperatibetako kudeaketa... [+]
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
“Lehenengo mailako ikasleek enpresetan egin dituzten praktikak existitu ez balira bezala jokatzeko eta notak aurreko sistemaren arabera jartzeko eskatu digute”, adierazi dio ARGIAri irakasle talde batek. Hori eta beste hainbat adibide eman dizkigute, azaltzeko modu... [+]
Animalia-etikaz mintzatuko dira EHUko ikastaroetako batean. Leire Morras Aranoak, ikastaroaren zuzendariak, hezkuntzan antiespezismoa lantzeko dauden hutsuneak eta aukerak nabarmendu ditu.
Udako Euskal Unibertsitateak hogei jardunaldi eta topaketa antolatu ditu ekainaren 11tik hasita hilabete batez, hausnarketari bide emateko eta "arnasgune akademikoa" izateko helburuarekin. Inguma datu-base berrituan unibertsitate mailako jakintza alor ugaritako ia 50.000... [+]
Espainiako Lanbide Heziketaren legeak egoera larria ekarri duela iritzita, kezka nagusiekin manifestua idatzi du irakasle talde batek eta jasotako sinadurak aurkeztu dizkio Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketako Sailburuordetzari. “Joan garen ikastetxe guztietan bat egin... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]