Bullying, bullying, bullying…
Badaramazkigu urte batzuk hitz hori entzuten. Ikastetxeetan lan egitean, ikasleen artean entzun dezakegu “ez dakit nori bullying egiten zioten...”, barre algaren artean. Guraso batzuen artean ere entzun dezakegu: “Hori beti gertatu den zerbait da. Guk ere gure artean joka eta isekaka ibiltzen ginen, baina normaltzat hartzen genuen eta listo. Ez genion izenik jartzen eta inork ez zuen traumarik gaur egun bezala”.
Baina, ba al dakigu zertaz ari garen bullying hitza erabiltzean? Esaten dugu bullyinga ikasle batek behin eta berriz eta denbora luzez irainak, bazterketa, larderia psikologikoa eta/edo oldarkortasun fisikoa bezalako ekintzak jasaten dituenean bere eskola-kideren batengandik.
Hau ez da tontakeria bat, badago bere buruaz beste egiten duenik eraso horien ondorioz. Horregatik, bullyingaren inguruan asko ikertu da azken urteotan, ikastetxeetan irakasleek formakuntza jasotzen dute, horrelako egoerak ekiditeko edo esku-hartzeak egiteko protokoloak daude. Baina noizbait pentsatu al dugu zein diren eraso horien edukiak? Zergatik diren gazte horiek erasoak? Zein dira gehien erabiltzen diren irainak?
Bada, puta eta marikoia dira irain nagusiak, eta bi hitz horien sinonimo guztiak. Kasu asko eta askotan, gazteek beren genero rola betetzen ez dutelako dira erasoak. COGAM (Colectivo de Lesbianas, Gays, Transexuales y Bisexuales de Madrid) eta FELGTBek (Federación estatal de Lesbianas, Gays, Transexuales y Bisexuales) 2012an argitaratutako ikerketaren arabera, ikastetxeak ez dira LGTB (lesbiana, gay, transexual eta bisexual) gazteentzat espazio seguruak, eskoletan eraso asko dago homofobia eta transfobiagatik, nesken portzentaje altu batek eta mutilen portzentaje altuago batek indarkeria psikologikoa eta fisikoa jasaten du bere desioaren orientazio edo/eta identitate sexualarengatik eta hezkuntza sistemak ez dio arazo horri erantzun egoki bat ematen. GEHITUk (Euskal Herriko Lesbiana, Gay, Transexual eta Bisexualen Elkartea) 2010-11 ikasturtean Donostiako 609 gazteekin egindako ikerketaren arabera, gazteen %82,92k norbait bere desioaren orientazio edo identitateagatik iraintzen ikusi dutela diote, %40,72k arrazoi horiengatik beraien ingurukoak baztertzen ikusi dute eta %11,99k jipoien ikusle izan dira.
Diskriminazioaz hitz egiten dugunean hiru maila bereizi ditzakegu: arrazionala edo sinesmenak, emozionala edo sentimenduak eta jokabidezkoak. Bullyingaren prebentzioaz hitz egiten dugunean, jokabidezko mailan bakarrik esku hartzen dugu baina benetako arazoak hor dirau. Hau da, erasoak ekiditen ditugu, baina ez ditugu erasoak sortzen dituzten ideiak eta sentimendu negatiboak deuseztatzen eta hau egiten ez dugun bitartean ez da bullyingik desagertuko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Diskrezioa edo zuhurtzia hitzak entzuten dizkiedanean buruzagi politikoei kezka sortzen zait. “Hobe izango da zuhurtziaz jokatzea”, esaten digute. Horixe izaten da estalkia jakiteko, era publikoan egin izan balitz, onargarria ez zatekeen operazioa era sekretuan... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Unibertsitateko ikasleak azterketa garaian dauden bitartean, irakasleoi ikasturtea ixtea dagokigu. Irakasleak talde txikitan biltzean oso ohikoa da urte batetik besterako aldaketen gainekoak konpartitzea eta hausnarketaren brindis gisara ikasle belaunaldiaren
ezaugarritzea... [+]
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]