Hitz hilik

Angel Erro
Angel ErroJosu Santesteban
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Abagune: Luzaro itxaro beharreko une egokia; hortik heldu da antzinakoek burusoil irudikatzeko ohitura.

Abantaila:
Besteek eramaten diguten alde, oro har, eraman ezina.

Adierazpen askatasun:
Komeni dena, nahi bezain ozenki, esateko eskubidea.

Apalategi:
Libururen bat plazaratu duten idazle harro askoren otzan-tokia.

Argazki (makina):
Uneen betikotzailea, bizipenen geroragailua. Ikusi ezin izan dituzun tokietan egon zarela lagun eta senitartekoei erakuste soilaz darabilen tortura-tresna.

Baina:
Lokailurik gazi-gozoena.

Bekaizti:
Irizpide onaz zure nagusitasuna ezagutzen duen laguna, eta hori ordain zintzo bakarrarekin erakusten dizuna, gehienbat aitortu gabe.

Bidaiatu:
Bertan egon nahi ez duzula oraindik ez dakizun toki batera (komunzki, nekatuta) iritsi.

Buruko min:
Herentziazko eritasuna, hala gurasoengandik nola seme-alabengandik kutsatua.

Demagogo:
Zure argudioak modu argiagoan adierazten dituen izaki ahoduna.

Depresio:
Tristura prebentiboa, bizitzak ezinbestean ekarriko dituen atsekabeen aurrean.

Dohainik:
Oraindik ezagutu gabeko prezio altu batean.

Dokumental:
Helduentzako alegia animaliaduna, zeinaren bitartez ikas baitezakegu nola harrapatzen duen zizarea apoak, apoa sugeak, sugea tigreak, tigrea gizakiak eta gizakia loak.

Doministiku:
Birus eta bakterioen bizitza soziala.

Ezkontza:
Dibortzioen kausa nagusia.

Gu:
Pluraleko lehen pertsona gramatikala. Bi adiera onar ditzake, inklusiboa eta esklusiboa, entzulea bere baitan hartzen duen ala ez; nola erabiltzen ari den zehazteko, entzuleak erabaki behar du bietako zein den onuragarriena (singularreko lehen pertsonarentzat).

Hitzaurre:
“Testu batean, ondoren idatzi, lehenago paratu, eta ez lehenago ez ondoren irakurtzen ez den zatia”. (D. Segre).

Homofobo:
Adiskide homosexual ugari dituen pertsona, haien kontra esan beharrekoa eztitzearren (ala frogatzearren) ezer baino lehen beti gogoratu ohi duen modura.

Igogailu:
Kasurik hoberenean jaisteko ere balio duen metereologia-estazio ibiltaria.

Internet:
Eternitatearen azken interfazea; munduan den orok ezin du saihestu sub specie internetatis jardutea.

Izenburu:
Obra bati ematen zaion izena; hizki handiagoetan idatzita egoten dena. Gaur egun izen sintagma batek osatuta dago gehienetan, aditz bat onar badezakeen arren; edonola, labur eta argia izatea lehenesten da, liburu dendaririk ezjakinenak ere gogoratzeko modukoa.

Kutxazain automatiko:
Kapitalismoaren konfesatokia.

Maitasun:
Gaizkiulertu (gehienbat izaera literariokoak) askoren metaketa. Delako egoera, elkarrenganakoan eta bi pertsonen artean, ematen denean, harreman bat ezarrita konpondu ohi da modu behin-behinekoan.

Olatu (segida):
Itsasozko paisaietan, zeruertzaren mugagabetasun besarkatu ezina termino gizatiarragoetara itzultzen eta ulertarazten duten azpitituluak (behin eta berriz hasiak).

Parentesi:
Erudizioaren aharrausia.

Plagio:
Antzinako Erroman, esklabo baten lapurreta; gaurkoan, lapurreta baten esklabotza.

Sekretu:
Bularrean sentitzen den zama pisutsua, konfiantzazko adiskide batengan deskargatu ohi duguna, gu baino indartsuagoa izan eta kontsolamendu berdina inor gehiagorengan bilatuko ez dezala alferrik itxaro izanik.

Txaloak:
Baliabidea, zeinaren bitartez publikoak bere burua ezagutzen duen hautu, gustu oneko eta esna.

Zoriontasun: Norberaren hurbil baina beti gelditu gabe pasatzen den sentimendua.

Zuhaitz: Naturan lausoki inspiratutako hiri-hornigarria.

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude