Alderdien bilakaera aldrebesak politika korapilatsua baietsi du


2009ko martxoaren 08an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Alderdi politikoen boto bilakaerari segimendu egin diogu. Emaitzen eta boto kopuruen bilakaera korapilatsuak izaten dira eskuarki. EAJk eta EAk sortu zuten koalizioaren korapiloa laxatu da oraingoan. Alabaina, boto bilakaeraren joerak nahasgarria izaten jarraitzen du. Bilakaera, funtsean, euskal politikagintza aldrebesaren ondorioa da, edo alderantziz, alderdien bilakaera nahasiak areago aldrebesten edo korapilatzen du politikagintza. Jaurlaritza berria osatzeko, hari mataza korapilatsua laxatzen lan handia dute orain alderdiek.

Alderdi politikoen boto bilakaera aztertzen hasi aitzin, kontrastatu ditzagun boto subiranozalearen (EB barne) eta konstituzionalistaren kopuruak: EAJ+Ezker abertzalea+ Aralar+EA+EBk 633.649 boto jaso dute. PSE-EE+PP+ UPyDk 482.839. Konstituzionalistek azken hauteskundeetan lortu zuten boto kopuru antzekoa lortu dute; abertzaleek 50.000 galdu dute. Abstentzioa %34,12koa izan da. Duela zortzi urteko hauteskundeetatik hona alderdi guztiek jasan dute boto galera.
 
EAJk ia 400.000 boto jaso ditu, duela lau urte baino 60.000 gehiago. EAEko azken bi bozketan EArekin aurkeztu zen. Bakarka, inork uste baino bilakaera hobea izan du, eutsi ez ezik, gora egin du.
 
PSE-EEk ia 316.000 jaso ditu. Goranzko bilakaera izan du honek ere, azken bozketan baino 30.000 boto gehiago irabazi du. Alabaina, Espainiako Kongresuko botoekin alderatuz gero, 100.000 boto inguru galdu du.
 
PPk ia 145.000 boto lortu ditu. Duela lau urte baino 100.000 gutxiago eta duela zortzi baino ia 175.000 boto gutxiago jaso ditu. Boto galera erabatekoa jasan du.
 
Ezker abertzaleak (D3M) ia 101.000 lortu ditu. Duela lau eta zortzi urte baino 50.000 gutxiago. Gero eta egoera zailagoetan ari da eta boto galera jasan du. Bere botoen ilegalizazioak nabarmen eragiten du EAEko politikagintzan.
 
Aralar alderdiak 62.000 boto jaso ditu, duela lau urteko lehen parte-hartzean baino 30.000 baino gehiago. Bera da, proportzionalki, boto gehien irabazi duena. Eserleku bat izatetik lau izatera pasa da; ordezkariak laukoiztu ditu, alegia.
 
EAk ia 38.000 boto lortu ditu. Ezin dira aurreko bozetako kopuruekin alderatu, EAJrekin koalizioan aurkeztu baitzen. Baina, bere bilakaera kontrastatzeko, sortu zeneko lortu ohi zituen 120.000 botoekin alderatzea adierazgarria da. Bera da boto gehien galdu duen alderdia.
 
EBk 36.000 boto jaso ditu, duela lau urte baino 25.000 gutxiago. EBko emaitza onenak 100.000 boto ingurukoak izan direnez gero, boto galera handia jasan du. EAren ondoan, beste galtzailea da.
 
Rosa Diezen UPyDk 22.000 boto eskuratu du. EAEko bozetan aurkezten zen lehen aldia izateko, alderdia irabazle atera da.
Alderdien boto bilakaera aldrebesa da, aldrebesa baita EAEko politikagintza. Beraz, aldrebesa eta korapilatsua izango da Eusko Jaurlaritza berriaren osaketa.

Azkenak
Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


'Missa Solemnis'
Bihotzetik zeruraino

Beethovenen 'Missa Solemnis'

  • Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
  • Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]

Baztango Udalak “euskal errepublikaren parte” dela erabaki du

Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Adin txikikoak dituzten Gasteizko bi familia kale egoeran geratzeko arriskuan daude

Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


2025-06-27 | Elhuyar
Adimen naturala

Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]


Eguneraketa berriak daude