Eskarmentua, komikiak eta ekonomia

 

Merezimenduzko Saria Zeruko Argian kazetari ibilbidea hasi zuen Mikel Atxagak jaso du. Hedabidez hedabideko sariak berriz honakoak: Librezale taldea, Erlo Telebistako Gure saltsan saioa, Patxi Huarte, Zaldi Eroa komikigilea, Joseba Barandiaran ekonomia aditua eta Usurbilgo Udala hondakinak atez ate biltzeko kanpainarengatik.

 

Prentsa: Patxi Huarte, Zaldi Eroa

Egunero irribarrea eragiten digu Zaldi Eroak Berriako komikiarekin. EAEn hauteskundeak segituan eta krisi ekonomikoa gainean, gai faltarik ez duela esan diogu. Aitortu digu azkenaldian kosta egiten zaiola komikia egitea. Su-eten garaian lasaiago moldatzen zen, politikaz aritzeko. Eta ekonomia krisiaz aritzeko? Ekonomia gaiak nondik harrapatu kosta egiten zaio eta beharbada pertsonaia sortu beharko duela uste du. Lehen hiru urtetan hustu egin dela dio, politikaz, hizkuntzaz, ekologiaz zeuzkan iritziak bota ditu eta orain egunerokoa kontatzeari heldu behar; horretarako txipa aldatu behar.


Aldi berri honetan bultzada faltarik ez duela izango esan digu, jendeak saritzen baitu, esaten baitio gustura irakurtzen dituela eguneroko umore tantak. 

 

Telebista: Erlo Telebistako Gure saltsan saioa

Iazko urriaren 2an hasi zen emititzen Erlo Telebista Gure saltsan saioa. Honezkero bukatuak izango dira 15 saioak. Elkarlanaren emaitza da Gure saltsan, Zarauzko Udaleko Immigrazio teknikariak proposatu baitzion Erlo Telebistari etorkinekin lotutako saioren bat egitea. Halaxe, Euskal Herrira bizitzera etorritako zortzi lagun bilatu zituzten, euskaraz ondo egiten dutenak eta sukaldean ere moldatzen direnak. Iban Bengoetxea aurkezlea jarri da “sukaldariarekin” kamera aurrean eta platera prestatzen ari diren bitartean galdezka hasi zaio atzerritarrari: nondik etorri den, zer moduz moldatzen den, euskaraz nola ikasi duen... Bi marokoar, bi ekuatoriar, errumaniarra, argentinarra, mexikarra eta aljeriarra izan dituzte gonbidatu.


Grabazioak 2008ko udan egin zituzten Karlos Argiñanoren Aiala sukaldari eskolan. Saioa Zarautz, Getaria, Azpeitia eta Azkoitian ikusi da, Erlo Telebistak lau herri horiek harrapatzen dituelako. Alabaina beste tokiko telebistekin duten elkarlanari esker Goierri Telebistan, Goienan, Tolosaldeko 28 Kanalean, Urdaibai telebistan, Ttipi-Ttapan (itxi den artean) eta Xaloan ikusten ari dira.

 

Irratia: Joseba Barandiaran

Bilbon bizi den legazpiarra duela dozena bat urte hasi zen Euskadi Irratian ekonomiaz hizketan. Jaime Otamendik harrapatu zuen Legazpiko kaleetan eta irratian ekonomiaz beste tertuliakide batzuekin aritzeko gonbitea egin zion. Halaxe hasi zen Madrildik, han ikasten ari baitzen; eta orain Bilbotik ia egunero hitz egiten du. Duela hiru-lau hilabete hasi da maiztasun horrekin, ekonomia ahotan duela. Irratiko arduradunek zalantzak zituzten ea egunero ekonomiak minutu pasatxoko tartea betetzeko adina emango zuen. Barandiaranek garbi zuen, “begira futbolak zenbat minutu betetzen dituen. Ekonomiak beteko ez du bada, beste kontu bat da zenbat entzuleren arreta irabaziko genukeen”. Orain ez dute beldurrik, garai oso “egokia” suertatu zaie, krisi betean. Informazioa ulergarri eskaintzen duela eta konfiantza ematen duela esan diogu: “Ekonomiari, urrun eta ezezagun ospea kendu nahiko nioke, saiatzen naiz hitzek, kontzeptuek zer esan nahi duten azaltzen. Konfiantzari dagokionez, jendeak zalantza dauka: krisia hainbesterainokoa da ala hedabideek haizatu dute? Nik ez nuke nahi baikorregi agertu, ez naiz politikoa. Egia da hedabideek berri txarrak pilatu dituztela. Horrek jendearengan eragin dezakeela? Bai, baina ez dugu gezurrik esaten.


Barandiaranek finantza erakunde batean egiten du lan eta bertsozalea ere bada. Irratiz ekonomiaz komunikatzeko lanbideak laguntzen diola ez da zalantzarik, baina bertsotan ikasi izanak lagundu ote dion... ez omen da batere bertsolari ona, berak dioenez.

 
Internet: Librezale taldea

2003an egin zuten lehenengo bilera. Orain hogei bat lagun dabiltza. Helburua argi dute: teknologia berrietan euskararen erabilera bultzatzea. Taldekideak teknologia horien erabiltzaile soilak dira, badira filologoak, baita informatikariak ere, baina gehienak erabiltzaile arruntak dira. Teknologietan euskaraz bizitzeko oso garrantzitsua da programa informatikoak euskaratuta izatea eta talde horrek ahalegin berezia egiten du horretan: software librea euskaratzen du. Bi ardatz ditu beraz, taldeak; bata euskaraz aritzea eta bestea software librea erabiltzea. Marko Txopitea taldekideak software librearen aldeko apustua adibide baten bidez kontatu digu: erabiltzaile batek programa oso bat euskaratu zuen eta jabeari eskaini zion doan. Jabeak erantzun zion ez zuela nahi eta gainera, inola ere ez zabaltzeko euskarazko bertsioa. Erabiltzaileek egunero darabiltzaten programak euskaraz nahi dituzte, ahalik eta azkarren eta denen eskura. Horren adibide da Firefox 3aren euskaratze azkarra. Euskaratutako programak beraien webgunean eta programa sortzaileen zerbitzarian zintzilikatzen dituzte. Dena dela, Marko Txopiteak azpimarratu du taldean egiten duten lana zabaltzeko oso ondo etorriko zaiela Argia Saria.


Softwarea itzultzeaz gain, foroa ere badute sarean, erabiltzaileen artean edozein motatako aholkuak, zalantzak partekatzeko eta elkar laguntzeko.

 

Publizitatea: Margotu egunak kanpaina
Usurbilgo Udalak hondakinen atez ateko bilketaren berri izan eta herrian kudeaketa mota hori abian jartzea nahi zuen. Horretarako herritarren elkarlana beharrezkoa zen. Kanpaina koloretsua, bizia, alaia egin dute, Xabier Lekuona komunikazio arduradunak esan digunez, hondakina ez delako zabor, zikin ezkutatzekoa, uxatzekoa. Hiru ardatzetan bildu daiteke kanpainarekin lortu nahi dutena: herritarren artean hondakinez beldurrik gabe hitz egitea, herritarrek parte hartzea eta Usurbilgo ingurunea zein herritarren osasuna zainduko dituen kudeaketa dela nabarmentzea. Udala oso pozik dago orain arteko erantzunarekin. Bandoak egin dituzte, alkateak etxe bakoitzera idatzia bidali du, bilkurak egin dira herritarrekin... 5.900 biztanleko herrian 1.200 lagun hurbildu dira bileretara. Autokonpostajea egiteko gaitasuna 400 familiak dute eta bi hilabetean 340k baietza eman dute. Martxoan hasiko dute atez ateko bilketa, Usurbilgo Udalak herritarrengan konfiantza osoa du. 

 

Merezimenduzko Saria: Mikel Atxaga
70eko hamarkadan Zeruko Argian kazetari lanean hasi zen, eta Deian urte asko egin ondoren, duela urte gutxi hartu zuen erretiroa. Euskaraz aritzeko aukera eta etorria izan dituela dio berak, eta pozik dago horregatik. Ez zen garai ederretan hasi kazetari lanean, ez behinik behin euskaraz aritzeko. 1970 eta 1977 urteen artean Zeruko Argian aritu zen. Haiek urte gogorrak izango zirela esan diogu. Hara erantzuna: “Urte gogorrak eta itxaropentsuak. Franco xahartuta zegoen eta laster hilko zenaren esperantza bagenuen. Bai, beldurra, ikara pasatzen genuen batzuetan, baina gauzatxo batzuk egiten ari ginenaren irudipena genuen”. Anparo Arangoa torturatuaren argazkiak atera zituzten eta baita “telefonazo” gogorrak jaso ere. Astekariaren zenbaki hura asko zabaldu omen zen eta Zeruko Argia ezaguna egin zen euskaltzale ez zirenen artean ere. Azalean ikurriña jarri zuten beste batean eta ilegalizatuta zegoenez susto batzuk jaso zituzten. Epaitegietara buelta batzuk egin zituen Atxagak, gehienetan 25.000 pezetako isuna pagatzera joanda. Eta hala esan digu: “Zain egoten ginen isuna noiz jarriko”, “Nola?” harrituta esan diogu, “bai, diru biltzea egiten genuen isuna ordaintzeko eta ohikoena zen ordaindu behar genituen 25.000 pezeta horiek baino gehiago biltzea”.


Zeruko Argiatik Deiara egin zuen jauzi. Jarduna aldatu zitzaion han, batetik, astekaria utzi eta egunerokoan hasi zelako lanean, eta bestetik, ia dena gaztelaniaz argitaratzen zuen egunkarian euskaraz aritu zelako. Alegia, “eduki interesgarrienak gaztelaniaz ziren eta euskaraz bazterreko notiziak”.


Azkenak
2025-05-16 | ARGIA
Haurrek hobeto ikasten dute irakurtzen eta idazten eskuz idatzita trebatzen badira

EHUren ikerketa batean, haur batzuk arkatza eta beste batzuk teklatua erabilita jarri dituzte idazten. Helburua zen jakitea ea irakurtzeko eta idazteko ikasketa-prozesuan alderik badagoen. Emaitza argia atera dute: haurrek eskuarekin egindako mugimenduen bidez ikasten dute... [+]


Aroztegia auzia
Baztango lurren defentsa kriminalizatzeko saioa: Aroztegiako epaiketaren klabeak

Epaiketetan aldeen arteko akordio aukera iritsi daiteke ahozko auzia hasi baino minutu batzuk lehenago. Auzi honetan akusatuek publiko egin dituzte orain arte egondako negoziazio saioak, eta azkena aste honetakoa izan da, ezagutarazi den moduan porrot egin duena. Akordiorik egon... [+]


2025-05-16 | ARGIA
Euskaraldian eta urte osoan, euskaraz informatu

Euskaraldia martxan da, hizkuntza ohiturak aldatzea bultzatzeko ekimen erraldoia. Milaka eta milaka herritarrek konpromisoa hartu dute, hamaika egunotan, euskarak presentzia gehiago izan dezan euren eguneroko bizitzan. Askorentzat pauso txikia baina ahalegin handia izango da,... [+]


Icebergaren punta

Putaren bakarrizketa eroetxean

  • Egileak: Franca Rame eta Dario Fo.
  • Itzultzailea: Xabi Martinez De Lezea.
  • Aktorea: Laura Penagos.
  • Noiz: apirilaren 12an.
  • Non: Zizurkilgo Atxulondo Kultur... [+]


2025-05-16 | Gedar
60.000 euroko isuna Indar Gorriri, sionismoaren aurkako mezu batengatik

"Weissman kanpora, sionismo-faxismoa suntsitu" idatzi zuen sarean, palestinarrak erailtzeko deia egin baitzuen Granadako jokalariak. "Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Aurkako Legea" ezarrita, isun erraldoia jarri diote Indar Gorriko kide bati.


“Itxaropen handirik gabeko” negoziazioak Istanbulen

Aurrez adierazitakoa baino egun bat geroago abiatu dira bilerak Istanbulen; Zelenski, Putin eta Trump gabe. Errusiari “behe mailako” delegazioa bidaltzea leporatu diote.


‘Buruz, bihotzez, oinez’, 2025eko Nafarroa Oinezen abesti eta bideoklipa

Atarrabiako Paz de Ziganda ikastola ari da antolatzen aurtengo Nafarroa Oinez festa. Gaur aurkeztu dute egun horri begirako abestia eta bideoklipa. Estitxu Arozena bertsolariaren letrarekin eta Igor Martinezek sortutako musikarekin osatu dute.


Aiora Zulaika "Pirritx"
“Tristurak eta pozak partekatzeko gune lasaia da umorea”

Ia hiru hamarkada daramatza Aiora Zulaika lasarte-oriarrak Pirritx pailazoa gorpuzten, eta haurrei eta familiei irri egiteko espazio goxo bat eskaintzen, errebeldiaz eta asmo eraldatzailez. Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoek “Maite zaitut” herri omenaldia jaso... [+]


Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldea
“Utz gaitzazue euskaraz mintzatzen eta idazten!”

Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute. 


Elizondoko osasun etxeko zerbitzuak “ziurgabetasun handia” eragiten diela salatu dute

Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.


2025-05-16 | Elhuyar
Europako hiriak huts egiten ari dira klima-aldaketarako egokitzapenetan

Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]


Marieneko auzipetuen kontrako zigorra 8.742 eurotara emendatu die Dei Auzitegiak

Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte. 


2025-05-16 | Enbata
Baterak Ipar Euskal Herriko Lurralde Kolektibitatearen aldeko dinamika berrabiatu du

Maiatzaren 10ean, Ezpeletan, Batera herritar plataformak Lurralde Kolektibitatearen aldeko dinamika berpiztu du. Birsortze Biltzar Nagusian parte hartu duten 120 bat pertsonek plataformaren oinarriak finkatu dituzte.


145.142 sinadura aurkeztu ditu Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak

Pentsio publikoak duintzeko kanpainak 145.142 sinadura bildu ditu urte hasieran abiatu zenetik, eta pentsio apalenak behintzat lanbide arteko gutxieneko soldatarekin parekatzea da helburua. EHPM Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak Eusko Legebiltzarrean erregistratu du... [+]


Eguneraketa berriak daude