Zutabe joniar berriak

  • Luigi Anselmi ::Nola elurretan beleak

    Pamiela

    orrialdeak ::94

    prezioa ::14€

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Dozena erdi itzulpen eta dozena bat poema liburu, eta oraindik Luigi Anselmik (Bilbo, 1954) sinpletasunarekin harritzen gaitu, eta harrapatzen eite klasikoekin, hizkuntzaren esanahiarekin. Amets garbien lurraldeetan, Anselmiren poesia sakona eta era berean atsegina eta arina da: “Maitasuna eta herioa/ mugakide ditugu/ nola baratze eder emankorrak/ eta ibai handiak.../ Ur sakonetara hurbildu ezean/ ezin hil egarria”.

Nola elurretan beleak, honenbestez, jarraipen bat da, “ur sakonetara” egindako bidaia, poetaren betiko bidean urratutako beste kilometro bat. Senti daitekeena eta zentzumenetatik harago dagoena batzeko obsesioaren fruitu, natura eta izpiritua behin baino gehiagotan bihurtzen dira bat orrialdeotan, tituluko beleetatik hasita. Baina irakurleaz gogoratzen den aszeta da Anselmi, geuri hitz egiten diguna, eta ez jainkoei, edo lurrari. Leuna da bere luma, baina ez da harritzekoa zenbaitentzat urruna eta gogorra ere suertatzea tarteka: irakurle horiek ziurtasuna eskatzen dute, eta Anselmik zalantza soilik opa dezake.

Poesia mota hau apurka dastatzekoa da, eta ez dago metaforen etsaientzat egina. Poesiaren kontzientzia gordetzen duten liburu bakan horietakoa da, arraza berezi bateko idazleek soilik idatz dezaketen poema liburu kultu horietakoa. Irudimen soziala eta irudimen poetikoa kitzika ditzake, poesia oso landua delako, lan oso garbi batek soilik lor dezakeen efektua lortzen duelako.
Sinpletasuna, ordea, idazle trebearen meritua da. Ilusio bat, azken finean: poema bukatua gozatzen dugu guk, baina badago zerbait salatzen duena bere elaborazio konplexua, bere jaiotza nahasia, bere tradizio zahar berritua.

Nola elurretan beleak gogo-aldarte pausatuaren emaitza da, eta ezkorra da arean, nahiz eta Anselmiren poesia beti den elegantzia ilunaren adibide. Sano pertsonala da, baina ez partikularra. Etsipenean halako kontsolamendu bat elkarbanatzera gonbidatzen gaitu uneka: “Arrain gaitz baten gisan,/ zerumugak/ irla ñimiño hori irentsiko du laster/ eta oroitmina/ bularrean haziz joango zaigu,/ harik eta azkenik hartxo itsuak/ sagar eztiaren bihotza legez,/ barrena oso-osorik/ jango digun arte.”

Poeta koherentea iruditzen zait Luigi Anselmi. Maite, gehiago maite ditut beste batzuk. Baina bere liburu bat esku artera iristen zaidan bakoitzean txoko batera erretiratzen naiz oraindik, denboraren funsgabetasunaz eta hustasunaren edertasunaz ikastera. Benetako poesia ausart eta klasiko hori gozatzera zarata nagusi den garaiotan.

Azkenak
Israel Gazan “inoiz ikusi ez den sufrimendua” eragiten ari dela salatu dute Mendebaldeko 28 estatuk, baina neurririk iragarri gabe

"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]


Subflubiala Ez plataformak protesta zaratatsua egin du Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean

Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Eguneraketa berriak daude