Inflazioa
Oraingoan prezio igoeraren tamaina hain da nabarmena zein ukaezina den. Erregaia eta elikagaiak batez ere ari dira bere merkatu prezioa igotzen. Eta horrek gainerako ondasun zein zerbitzuetan zeharkako eragina du hauen produkzio kostuak igotzen baititu. Txina, India, Brasil… bezalako herrialde emerjenteen eskari hazkorrak eta erregai gisa erabiltzen ari diren nekazaritza gaien erabilera alternatiboak eskaria puztu egiten dute. Honekin bat, hainbat lehengaien ekoizpenen urritzeak ekarri du eskasiaren egoera eta beraz –merkatu perfektuak agindu legez– prezioen goratzea.
Haatik, elikagaien eta petrolioaren merkatu globalak aspaldian utzi zioten konkurrentzia librekoak izateari eta oligopolioen menpekoak dira geroztik. Alegia, enpresa erraldoi gutxi batzuk dute merkatuaren ia erabateko kontrola. Exxon Mobil, RD/Shell eta BP, hiru petrolio konpainia nagusiek, esaterako, nazioarteko erregaien produkzioaren eta banaketaren erdia baino gehiagoko merkatu kuota kontrolatzen dute. Elikagaietan Del Monte, Cargill, Nestle eta enparuek antzeko posizioa dute. Enpresa hauek burtsa merkatuan liderrak dira. Gainera erregai zein elikagaien gerokoen merkatuak daude, merkatu eratorriak, Chicago Mercantile Exchange bezalakoak. Ondasun hauek oinarritzat harturik finantza tituluak jaulkitzen dira bertan. Subprime higiezinen krisiak eraginda finantza baliabide ugarik ihes egin du bertatik eta lehengaien etorkizuneko merkatuetara jo dute bertako ziurtasuna eta errentagarritasuna ikusita. Honek areagotu egin du espekulazioa eta prezioak leherrarazi egin ditu, enpresa erraldoien mesedetan.
Beraz, inflazioa ez da datu hutsa. Honek arrazoiak ez ezik helburu jakinak ere baditu. Finean, errentaren birbanaketarako tresna da inflazioa: munduko merkatuetako konpainiek beren botere ahalmena erabiliz munduko errentan duten zatia handitzeko, alegia. Oraingoan petrolio konpainia zein elikagai eta banaketa konpainia handiak inflazioa erabiliz beren etekinak handitzen ari dira, kontsumitzaileok galtzen dugun errentaren zatiaren neurri berberan, hain zuzen.
"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]
Aste osoan ARGIAko kazetari bat dedikazio osoz izango da auzitegi barruan gertatzen denaren berri ematen, baita kanpoan Aroztegiko Elkartasun Komiteak auzipetuen absoluzioa eskatzeko antolatutako egitarau zabala jarraitzen ere. Argia.eus-en aurkituko duzue informazio guztia... [+]
Iruñean eginen da lehen saioa, maiatzaren 23an, eta Jauntsaratsen bigarrena, maiatzaren 30ean. 12 bertsolarik hartuko dute parte, aurreko txapelketan aritu ez zirenak. Horietatik, sei sailkatuko dira urrian hasiko den txapelketara.
Bukaresteko alkate Nicusor Dan-ek eskuin muturraren hautagai George Simion garaitu du bigarren itzulian. Danek bozen %55 eskuratu du, Simionek %45. Hala ere, eskuin muturra hazi egin da lehen itzuliarekin alderatuta. Errusiaren "esku hartze" polemikan... [+]
Maiatzaren hasieran iragarri ostean, Gaza erabat okupatzeko eta hango palestinarrak kanporatzeko plana martxan jarri du Israelgo armadak. Zerrendan jada hasiak dira ofentsibaren ondorioak pairatzen: azken 24 orduetan eginiko erasoetan, Israelek gutxienez 150 palestinar hil ditu... [+]
Bridgestone Japoniako pneumatikoen multinazionalak Basauriko eta Puente San Migueleko (Kantabria) fabriketan dituen 420 langileri eragingo die CCOO, UGT eta BuB sindikatuek astelehenean sinatuko duten erregulazio espedienteak. Ostiralean egindako bozketan, Basauriko plantan... [+]
Larunbat gauean gizon batek Bilboko Zorrotzaurreko pabiloi bat erre zuen, bertan bizi diren etxegabetutako pertsona batzuen kontra egiteko. Lekukoen arabera, 33 urteko gizonak errezelei su eman zien bertan zeuden batzuekin eztabaidatu ondoren. Bestetik, pasa den astean... [+]
Lehiaketan parte hartu izan duten 72 artistak iazko edizioa "historiko politizatuena eta desatseginena" izan zela salatu dute, eta aurtengoa ere ez da salbuespena izan. Online botoari esker gertu izan du garaipena Yuval Raphael Israelgo ordezkariak. Polemikaz beteriko... [+]
Sentimenduak izan da gaia Galdera Basatiak podcastaren seigarren atalean, eta horren bueltan zeharkatu dituzte Iñigo Martinezek eta Gari Moyak maitasuna, gorrotoa, tristura, haserrea... Hitz egin dezagun sentimenduen eta emozioen inguruan, baina gogoetatu ere, gogoetatu... [+]
Lehen ministro Luis Montenegro buru duen AD koalizio kontserbadorea gailendu da Portugalgo Legebiltzarrerako hauteskundeetan, bozen %61 lortuta –iaz %51 eskuratu zituen–. Irabazleen artean Chega eskuin muturreko alderdiko hautagai André Ventura ere badago,... [+]
Gasteizko Alde Zaharreko Pintore kalean, atari bateko lau etxebizitzen jabe da Luxury Rental Apartments enpresa. Horietako bi etxebizitza turistiko gisa alokatzeko Jaurlaritzaren beharrezko baimena eskuratu du enpresak, eskuratu aurretik ere alokatu baditu ere, baina Turismo... [+]
Hirigintza Sailak Luxury Rental Apartments SL enpresa zigortu du 2025eko urtarrilean, Pintore kaleko etxebizitza batean obra “klandestinoak” egitea egotzita. Enpresako partaidetzen %50 Gustavo Antépararena da, eta administratzailea bere bikotekidea... [+]
Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]