Zertarako behar du euskarak marketina?
- Iñigo Fernandez Kontu Exekutiboa da publizitate agentzia batean eta Euskara eta publizitatea izeneko blogean idazten du. Marketina arkatz bat bezala dela dio, zernahiren alde edo kontra erabil daitekeena. Marketina euskararen sustapenerako ere balia daitekeela aldarrikatu du artikuluan, erreparo handia dioten arren euskaldun askok.
Euskararen inguruan filologiatik, soziolinguistikatik, psikosoziolinguistikatik eta beste hainbat esparrutatik jarduten den garaiotan -baita matematiketatik ere-, zergatik ez dugu baliatzen euskaldunok gaur egun merkatuetan eta pertsonengan eragiteko dagoen tresna eraginkorren(etako)a omen dena?
Marketin mix-aren lau osagaiek ematen duten ikuspuntua euskarari aplikatuz gero, ondorio eta lan ildo interesgarriak atera daitezke:
Kimikaz, surfaz, astrofisikaz, sexuaz... edozeri buruz hitz egiteko balio du euskarak. Aukera handiak eskaintzen ditu, egia den arren erabiltzaileok zailtasunak ditugula euskaraz gai askoren inguruan erdaraz bezain aise aritzeko.
Produktuak berak, ordea, ez du aitzakia handirik. Kontsumitzaileok gara gure hizkuntzari zuku guztia ateratzeko gaitasunik ez dugunak. «Gehi dezagun ez dela berez hizkuntza kamutsik, horrelako hutsik ageri baldin badu, zorrotz zezaketen adina zorroztu ez dutenena dela soil-soilik errua, behiala Axularrek zioenez». (Koldo Mitxelena).
Produktuak izango du zer hobetua, seguru asko, baina haren sustapenean ditugun arazo edo ahuldade nagusiak ez daude hor; gure produktua benetan ona, kalitatekoa dela ikusten baita -baliagarria, gozagarria-, hiztunak hura erabiltzeko maila nahikoa txukun bat bereganatzen duenean.
Baliteke hain aspalditik datorren produktuak, garaian garaiko premiei erantzuteko aldaketa batzuk izan dituen arren, oraindik ere arazoren batzuk izatea gaur egungo komunikazio modu edo premietara moldatzeko, baina hori ez da nahikoa arrazoi azaltzeko zergatik ez dugun asmatzen haren sustapenean nahi genukeen neurrian.
Gure produktua ez da oro har ez konpetentziarena baino merkeagoa, ez eta garestiagoa ere, eta daukaguna dagoen horretan saldu behar dugu. Euskara etengabe hobetzen saiatu beharra daukagu aldi berean, jakina, baina ez gaitezen engaina euskara garestiegia dela pentsatu, eta hura ekonomikoagoa izan arte ezin aurreratu ahalko dugula sinestuz edo, are okerrago, hura ekonomikoago bihurtuta euskararen sustapena askoz errazago etorriko dela sinestaraziz.
Bestalde, euskara ikastea zaila dela errepikatzen dute askok behin eta berriz. Lehenbailehen ezeztatu behar dugun mitoa da hori. Produktu bat garestia edo merkea suertatzea pertzepzio kontua da sarritan (subjektiboa delako ordaintzen denaren eta ustez jasotzen denaren arteko erlazioa), eta sentsazio hori aldatu behar dugu, besteak beste hizkuntza franko dagoelako munduan gurea baino zinez zailagoak direnak. Txinera, esaterako, hizkuntza zaila da ikasten, guretzat behintzat, eta merketzat jotzen dute batzuek lan-munduan zabaltzen dituen aukerak kontuan hartuta.
Bertakoa izan arren, desabantailan dago gure produktua, orain gutxi arte merkatu-erregulatzaileek baztertua eduki dutelako. Gainontzeko lehiakideen estatus bera behar luke gure produktuak, gutxienez, aukera berdintasunean lehiatzen hasteko. Eta horretara heltzeko, euskararen aldeko ekintza positiboa beharko da, merkatuan eragin ahalmena dutenen laguntza aktiboa.
Legearen babesa falta du oraindik ere euskarak, batez ere EAEkoak ez diren euskal lurraldeetan, indarberritzen joateko, «salmenta-puntu» berriak lortzeko eta kontsumitzaile eta erabiltzaile masa zabalago batengana heltzeko aukera gehiago izan ditzan.
Gure produktuaren izaerak, gainera, argudio sendoak ematen ditu harentzako banaketa zabalago bat eskatu edo lortzen saiatzeko: kulturaren ikuspegitik altxor bat delako, ikuspegi ekologistatik bizitzen jarraitzeko eskubidea duelako, ikuspegi demokratikotik herritar askoren nahia eta eskubidea delako...
Euskararen sustapenerako beharrezkoak diren helburu asko eta askotan paper zinez garrantzitsua joka dezake komunikazioak. Zer egin eta irabazi asko dute euskarak eta euskalgintzak komunikazioaren esparruan.
Hori, aurrena, sinestu egin behar da, ordea; eta hortik lor daitezkeen onura guztiak eskuratzeko beharrezko baliabideak jarri behar dira gero, jakina. Zer komunikatu asko dugu euskararen normalizazio bidean aurrerapausoak egiteko.
Barne komunikazioa falta dugu, euskaldunon artean euskara sustatzeko oinarrizko estrategietan adostasun zabal batera iristeko. Komunikazioa landu beharko dugu, baita ere, euskara gizarte osoarentzat erakargarri egiteko; jendea euskaraz hitz egitera motibatzeko; erdal komunitatearekin zubigintza lanak egiteko...
Bizi garen munduan gauza guztiek dute marketinaren eta komunikazio egoki baten beharra. Are gehiago, txikiek dute tresna horien beharrik handiena, txikiek behar dute izan tresna horiek erabiltzen beste inor baino ausartago eta trebeago. «Txikiak handia benzi leidi, asmoz eta jakitez». Hobe genuke, madarikatu ordez, serio helduko bagenio marketinari, zereginik ez zaigu-eta falta.
Tresna bat baizik ez da marketina, arkatz bat bezala, zernahiren alde erabil daitekeena. Interneti buruz askok esaten zuten gauza berbera ondorioztatu beharko dugu, beraz, hemen marketinaren inguruan: «etzazu gorrotatu tresna; aitzitik, erabil ezazu zure helburuak erdiesteko».
«Euskara nola saldu?» Galdera horri erantzuteko saiakera hemen:
http://tinyurl.com/s2c6h
Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]
Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.
Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).
Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]
Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.
Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]
Okindegiko ilaran, bi emakume. Itxuraz erdi-ezagunak, hitz egiteko duten moduagatik. Pareko egunkaria hartzeko keinua egin du bietan zaharrena dirudienak, eta zera esan dio besteari: “Dauden albisteekin, agian gaur nahiago izango dut animalien dokumental bat ipini”... [+]
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]