Ikasgelan eragin, egin dezaten
Azaroko hiru goizetan bildu ginen ikastetxeetako Bigarren Hezkuntzako euskara irakasleak, Ttakun Euskara Elkarteko, Euskara Zerbitzuko eta Berritzeguneko ordezkariak, Andoni Egaña eta lerro hauek idazten dituena, ahozkotasunaz eta gazteen behar komunikatiboez eta jarrerez hitz egiteko.
Iñaki Arruti, Lasarte-Oriako Euskara Zerbitzuburuaren sarrerak garbi azaldu zuen ikastaroa antolatzeko arrazoi nagusia: «Lasarte-Oriako gazte gehienek euskaraz ikasten dute, baina gehienek ez dute euskara erabili ohi. Gaitasuna ere mugatua dute askok eta ez dira gutxi jarrera axolagabea dutenak eta kontrakoa ere bai hainbatek. Horregatik da garrantzitsua elkarrekin hausnarketa bideratzea, kezkak konpartitzea, eta aurrera begira, bidera daitezkeen ekimen posibleak elkarrekin arakatzea».
Hasteko eta ezagupenari dagokionez, ikastetxeen eta, kasu batzuetan, baita gelen artean ere, dauden desberdintasun handiak nabarmendu behar dira. Bileretara etorritako Bigarren Hezkuntzako 8 irakasleetatik 3k aitortu zuten, beren ikasleen artean gehienak jatorriz erdaldunak direla eta euskaraz zailtasunez mintzatzen direla. Aitzitik, beste 3k zioten beren ikasle gehienek euskaraz ongi dakitela eta hitz egiteko joera dutela. Gutxiengoa da ordea, maila formalean nahiz kolokialean euskara ongi menderatzen duena; irakasle bakarrak zituen ikasle gehienak tipologia honetan. Gehiago dira euskaraz jakin eta erdarara jotzen dutenak.
Lasarte-Oriako irakasle hauen iritziz, ikasle gehienek, edo ez dakite ondo, edo erabilera formaletan ongi moldatu arren, kolokialean hutsune handiak dituzte.
Bertaratutako irakasle guztiek adierazi zuten, aldez edo moldez, ahozko frogak egin eta baloratzen dituztela, sistematikoki ez izan arren. Ahozkotasunean sakondu eta adierazkortasunari garrantzia ematekotan, irakasle gehienen ustez, ezinbestekoa litzateke programazioan tarte batzuk sartzea ahozko adierazkortasuna lantzeko, helburuak, eta abar mailakatzea, eta balorazio sistema irizpide argiez adostea, ikasleei helburuak zeintzuk diren jakinaraziz.
Garbi geratu zen baita ere, ikasleen artean aldeko jarrera nagusi zela, nahiz eta horien artean gehiago izan erdararako joera dutenak euskaraz aritzen direnak baino. Bestalde, esanguratsua da jarrera epelean edo aurkakoan daudenen kopurua. Bi irakasleren ustez, jarrera horietan dago beren ikasleen erdia edo gehiago, eta beste biren ustez, beren ikasleen %35 inguru.
Ikasleen kontrako jarrera edo jarrera epela eragiten duten faktoreen artean, honako hauek nabarmendu zituzten irakasleek: familia (lehen) hizkuntza, euskaraz hitz egiteko erraztasuna, gizartearen ohiturak (giroa, ereduak), beharrik eza, prestigio falta eta euskararen irudi soziala.
Eta aspektu horiekin batera, baita ideologikoagoak ere; gaur egun euskaldun izatea zer den ez dagoela garbi, euskara abertzaletasunarekin identifikatzen dela, eta identitateak markatzen duela neurri handian euskararen erabilera. Errebeldia ere aipatu zen; errebeldia euskararekiko eta autoritatearekiko.
Lasarte-Orian, jarrerak eta motibazioa hobetze aldera berariaz jorratu diren modulu eta programa berezien balorazio positiboa egin zuten irakasle guztiek, baina eduki horiek guztiak ohiko programazioaren barnean txertatu behar zirela adierazi zuten.
Datu objektibo eta subjektibo horiek azaldu ondoren, beraz, garbi geratu zen, euskalduntze prozesuak aurrerapen nabarmenak egin baditu ere, nabarmenak direla ere, ageri diren hutsuneak. Gaur egun erabiltzen diren testuliburuak, oro har, ez dira oso erabilgarriak hutsune horiek betetzeko eta irakasleak beren kasa moldatzen dira.
Horiek horrela, hausnarketa egunok, aspektu horiek lantzeko abian jarri beharreko lan-prozeduraren hasiera besterik ez direla izan sinestuta bukatu genituen gehienok.
Zuk zeuk testuliburuak aztertu dituzu. Zer ondoriotara iritsi zara?
Dena den, oraindik ere testuliburuetan nahiko tarte txikia eskaintzen zaio hizkuntzen estatusari buruzko hausnarketari. Gurea bezalako egoeran ezinbestekoa litzatekeena bestalde, ikasle askoren jarrerak interpretatu eta landu nahi izanez gero. Iñaki Martinez de Luna irakasleak dioen bezala: «Hizkuntza gutxituko hiztunak izanik, larria da eskola curriculumean soziolinguistika ez egotea» (Hik Hasi 89).
Ahozkoari dagokionean, testuliburuek proposamen gutxi egiten dute oro har. Idatziaren tradizioak inertzia handia du eta ariketa-proposamenetan idatziek dute ia erabateko nagusitasuna.
Nolako koordinazio maila duzue Euskara Zerbitzuarekin?
Irakasleen erantzunetan zer da gehien nabarmenduko zenukeena?
Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]
.jpeg)
Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.
Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]
Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]
Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.
Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]
El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]
Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]
Fermin Muguruza afixan nagusi, Olaia Inziarte, Naxker, Xiberoots, Errobi, Kaskezur, Zetkin, Tapia eta Leturia eta beste hainbat musikari igoko dira oholtzara ekainaren 27, 28 eta 29an. Horrez gain, antolatu diren hitzaldietan, hala nola lurraren defentsaz, diskurtso eta... [+]
2024ko irailean, herritar batek salatu zuen Erandioko udaltzain batek arreta euskaraz ukatu eta jokabide hori behin baino gehiagotan errepikatu zela, baita telefonoz kexatu zenean ere. Salaketak erakusten duenez, hasiera batean, arreta eta dokumentazioa gaztelaniaz bakarrik eman... [+]
Gaztetxearen aldeko manifestazio jendetsu bat egin zuten larunbatean Durangon, espazioaren irekieraren berri eman eta lau egunera. "Lehenengo gaua ere ez genuela bertan pasatuko esan ziguten, eta oraindik gaztetxean tinko jarraitzen dugu", aldarrikatu... [+]
Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.
Donostiarra, defenda ezazu zurea leloarekin pankarta bat jarri dute, Jesusen Bihotza duen Espainiako bandera batekin batera.