Zeinek ez du behin edo behin honelakorik esan?: «Hori baino teatrero hoberik ez dago mundu honetan!» Izan ere, norbaiten hitzak edo jarrera benetakoa iruditzen ez zaigunean, antzerkia egiten ari dela uste dugu. Antzerkia egitea, berez, gezurretan aritzea balitz bezala. Hau aldrebeskeria, nik badaramat ia hogei urte horretan eta lehen-lehenetik erakutsi zidatenetako bat, eszenatokian egiarekin lan egin behar dela izan zen »bejondeiola Stanilavskiri». Aktoreak bizi egin behar duela uneoro bere pertsonaia, sinetsi sinestarazteko, azken batean jendea bereganatzeko. Jendea geureganatu... Ikusleak lortu, zaleak sortu, antzerkia gutxi batzuen aukera izateari utzi eta behingoz herrian barneratu.

Haritik tiraz, hemen nire bigarren galdera: «Zeinek du ohitura noiz edo noiz antzerkira joateko?». Errazago jarriko dut. Zeinek ikusi du behin besterik ez bada ere antzerki lan bat? Zoritxarrez eta harrigarria bada ere, galdera hauei erantzuteko gai direnak ez dira horrenbeste ere. Urrutian begiratu gabe, nire inguruan gehiago dira, askoz ere gehiago, antzerki areto bat behin ere zapaldu ez dutenak. Edo behin egon badira, konpromiso hutsean hurbildu direnak ni neu edo beste ezagun bat agertzen zelako. Ez ditu erakartzen, ez dute haren beharrik larunbat arratsa igarotzeko. Badagoenik ere, jakingo ote dute?

Bestalde, duela gutxi plazaratu dira SAREA edo euskal antzerki zirkuituak iazko urtean eskuratu dituen ikusle eta emanaldi kopuruen datuak. Datuek arte eszenikoko programazio profesional osoa jasotzen dute, hau da, antzerkia, dantza eta lirika programazioa. Eta datu horien arabera, azken urte honetan SAREAko antzokietan 362 ikuskizun ikusi ahal izan ditugu, eta eskainitako 1.255 emanaldietara 388.018 ikusle hurbildu dira, batez beste 309 ikusle emanaldiko, alegia. Ikusleek gora egin dute, emanaldi kopuruak ere bai. Beraz, emaitzak onak direla esan daiteke. Eta egia da, pixkanaka gure profesioa duintzen ari da, lan baldintza hobeak lortzen... Baina zer dira 388.018 ikusle »umeak barne, jakina» gizarte oso batentzat? Arazoa ez da antzerkiarena bakarrik, zine ma-aretoak ere krisian daudela entzun nion duela gutxi bati. Zorionekoa haren analisia... Izan ere, zinema-aretoen krisialdiak beste nonbait du aitzakia, ez zinema ikuslegoa gutxiagotzean. Zinemak ez du ikuslegorik galdu, aretoek galdu dute, zinema telebistaz edo bideoz ikustearen alde.

Telebistak ardura handia izan du zinemaren zabalkundean. Eta antzerkiarenean? Erantzunak ez du inolako zalantza izpirik sortzen: gure telebistak behintzat, batere ez. Batere ez, horixe baita Euskal Telebistak egun behintzat ematen dien garrantzia antzerki edo edozein arte eszenikotako gertakariei. Eta 388.018 pertsona ez dira asko, baina gehiago lirateke, askoz ere gehiago, telebistak bere leihatila ireki eta behingoz beste errespetu batez hartuko balitu arte eszenikoko gertakariak. Oso noizbehinka estreinaldiren baten berri eman eta horrekin nahikoa egin dutela uste badute, akabo. Akabo nire esperantzak, nire ez hain urrutiko ezagunak edo lagunak bere planak aldatu eta larunbata arratsean antzerkira joateko erabakia hartzeko.

Gauzak horrela, telebistaren bideak huts egiten digun heinean, beste alternatiba batzuk jorratuz joan beharko dugu. Adibidez: "Antzerkia ikustea osasungarria da eta biziraupena luzatzen du". Honelakorik ikustera ailegatuko ote gara gure kaleetan? Izan ere, erakutsia dago antzerkiaren erabilera terapeutikoa dela gaixo mota ezberdinentzat, baina antzerkia ikustea?: "Antzerkia ikustea ona da zure osasunarentzat. Endokrinak askatzen laguntzen du, gozamen maila handiak lortuz. Zentzuak estimulatzen ditu. Eta ume-umetatik sormena garatzen du. Tentsioak askatzen ditu eta ondorioz, estresaren aurkako medizina ezin hobea da». Eta ez da txantxa. Kar, kar, kar... Azkenean: antzokiak pil-pilean!