Jon Enparantza: «ETA ez balitz ez litzateke guardia zibilik, ez torturarik ere?»
Hasteko eta behin, abokatu gisa jasotako eskarmentuaz Jon Enparantzak esan diguna: «Gure lana zaila da, bizi dugun errealitatea gogorra delako. Baina presoek eta euren senideek eta lagunek bizi dituzten egoera izugarriak ezagututa guk izaten ditugun oztopoak txikiak gelditzen dira. Abokatuok esan ohi dugunez, mundu honetako baldintzetara ohitu egin gara eta izugarrikeriak ‘irentsi’ egiten ditugu, Frantzian bezala Espainian».
Abokatuaren estatusa edota izaera ea errespetatua den jakin nahi izan dugu halaber. Aldian aldiko egoera politikoak nola eragiten duen abokatuen jardueran: «Egoera politikoak beti eragin du abokatuen zereginean, nolako egoera politikoa halako egoera abokatuentzako. Gatazkaren historian eta bilakabidean garrantzitsua izan da abokatuaren zeregina. Abokatuek inplikazio politiko garrantzitsua izan dute militante gisa. Abokatuaren izaera politikoak laguntzen du lanean, baita estatuen administrazioaren egituran eskarmentuak. Epaileen erabaki gordinen eta latzen berri ezagutzen dugu abokatuok eta badago nolabaiteko errespetua gurekiko. Edonola ere, sistemaren amaraun administratiboak harrapatua gaude, hamaika dira gainditu beharreko oztopoak», diosku abokatu honek.
Amnistiaren Aldeko Mugimenduak Hausnarketa Nazionala prozesua amaitu zuen abenduan. Nola burutu zen berau?
Zein da amnistiaren alde ari diren erakundeen egoera gaur egun?
Iparraldean erakunde hauek ez daude legez kanpo, ordea.
Espainiako Estatuaren politika eta legedia gogortu ondoren, zertan da «Euskal presoak Euskal Herrira» aldarrikapena?
Errepresioa areagotu ondoren presoen aldeko dinamikan bizkortu beharra ikusi da. Amnistiaren alde lanean segitu ahal izateko are gehiago antolatu beharra dagoela errepresioaren aurka, alegia. Mugimenduaren Hausnarketak aldarrikapen hori berresten lagundu digu. Hau da, presoek izaera eta eskubide politikoak dituztela eta euskal gatazkaren prozesuan parte hartzeko eskubidea dutela esaten da. Halaber, eskubide horiek politikan ematen ari diren aldaketekin uztartu beharra hobetsi da. Finean, presoen aldeko dinamika birkokatu beharra ikusi da.
Gatazkari irtenbide bat eman ahala gauzagarri ikusten al duzu aldarrikapen hori edota presoen eskubideak oro har?
Mugimendua 60 gizarte eragileekin bildu da. Nolakoa izan da haien inplikazioa edo atxikimendua? Zein izan da harrera?
Euskalgintza eta hedabideetako eragileekin, baita hainbat sindikatu eta alderdirekin izan gara. Eremu horretan, oraingoz Batasuna, ANV-EAE eta Aralarrekin bakarrik. EAJ eta EArekin aurrerantzean egotea espero dugu. Planteamenduek, orokorrean, harrera ona izan dute. Egoera politiko berriaren diagnosian bat etorri gara, ñabardurak ñabardura. Eragile hauetako asko giza-eskubideen planoan geratu dira, momentuz ez dute urrats berri bat eman nahi. Guretzat ez da nahikoa, baina interesgarria da bakoitza non kokatua den jakitea. Abiapuntu bezala ontzat jotzen dugu, denborarekin jarrerak eboluzionatzen eta hurbiltzen joango diren esperantzaz.
Gatazkaren ebazpenaren atariaren ote gauden galdetu ohi dugu aldian-aldian. Irtenbidetik hurbil ala urrun al gaude?
«Su-etena punto kom» ekimenak ETAri su-etena eskatu ondoren artikulu bat idatzi zenuen ARGIAn. Joxe Iriarte Bikilak erantzun zizun. Zer gogoeta egiten duzu hark idatzitakoaz?
Dena dela ere, historikoki ezker abertzalearen eremu sozialean edo bere inguruan aritu diren pertsonek eskatu dute su-etena.
Moduak alde batera utzita, mamira joanez. Zure ustez ETAk su-etena emateak ez luke gatazkaren prozesua laguntzen eta erabakitzen erraztuko?
Gatazka gainditzeko konpromisoa eta borondatea behar dira. ETAk lagundu dezakeela esan du hamaika aldiz. Beste zerbait behar da.
Zerbait horretan kontra-partida politikoren bat sartzen al da?
Espetxe Zaintzako Javier Gomez epaileak, epaile bakarra, 600 presoen eskubideak babestu behar ditu. Praktikan ordea, presoen eskubideak urratzeko epailea da. Gobernuaren politika betetzeko izendatu zuten. Espetxeetako zuzendariek euskal presoen eskubideak murrizten badituzte ere, berak ez ditu eskubideak bermatzen. Ondorioz, presoen eskubide asko urratzen ari dira.
Esate baterako, erredentzioak ez dira aplikatzen ari. Bestalde, presoentzako bisitak areago murriztu eta moldatu dira. Legearen aldaketak eragin zuzena du istripuen gorakadan: sakabanaketa eta urrutiratzeaz gain, bisiten ordutegiak eguerditik iluntzera pasa dituzte. Vis a visak aste barnean jartzen dituzte, ordu oso desegokian. Hori guztia politika planifikatua da, mendeku politikoa».
Taldeak bere azken lana izango den Agur eta ohore x allá va la despedida lana kaleratu berri du. Oholtzak utzi eta agur bira egingo dutela iragarri du Chill Mafiak hiru urteren ostean. Iruñean abenduaren 25ean egingo dute azken kontzertuetako bat.
Baionako Zitadelan egitekoak dituzten obrak salatu dituzte CADE ingurumen elkarteen batasunak, Bergeret-22 auzotarren kolektiboak eta Attaque elkarteak, prentsaurreko bidez. 1,5 hektarea oihan moztuko lituzkete; alta, Tokiko Hirigintza Planaren arabera eremu babestu gisa... [+]
Guardia Zibilak 18.000 euro baino gehiago bideratu ditu aurten kautxuzko bolak erostera, "istiluen kontrako" materialaren barruan. Itsas Armadak, berriz, gomazko 1.500 pilota erosiko ditu. Poliziak erabiltzen dituen bitartekoak erregulatzen dituen araudia ez da... [+]
Bermeon jaioa, frantziskotar eginik Hego Korean egin zuen bizimodurik gehiena, 40 urte. Sasoi batean mutil-koskorretan askok egin zuena egin zuen, komentura bidea hartu. Gero, handik mundura jauzi egin zuen Uriagerekak, bestelako hizkuntza eta kultura arrotzetara.
Israelek lehergailuak jarri zituen Hezbollahk inportatutako milaka bilagailutan, Reuters agentziak kontsultatutako iturrien arabera. Urriaren 7tik jasandako “segurtasun haustura handiena” izan da, talde armatuaren hitzetan. Erantzun bortitza hitzeman du Hezbollahk,... [+]
Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]
Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]
Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]
Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]
Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]
Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]
Gizakiontzat ez da inoiz erraza izan lasai pentsatzeko denbora tarte luzeak hartzea, bizimodua aurrera ateratzearen ardurarekin bizi gara, bai geurea zein geure ondorengoena. Bizitzeko izan dugun aukera honetan, ahalik eta ongien nahi ditugu gauzak egin. Ardura horiengatik,... [+]
