Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
asteartea 2024ko apirilaren 30an
Bero-beroan
Ibarretxeren plana Auzitegi Konstituzionalera.
Gernikako Estatutuaren erreformaren aurka Auzitegi Konstituzionalaren aurrean helegitea jarriko duela iragarria du Espainiako Gobernuak. PSOEk, aldiz, ez du jokaldia argi ikusten, batez ere orain arte Espainiako Auzitegi Konstituzionalak legeen aurkako helegiteak onartu eta aztertu izan dituelako eta hau oraindik lege aurreproiektua delako. Konstituzionalak zer egingo ote duen jakiteko ikusmira handia da eta Espainiako Gobernuaren eskaera onartuko balu, jauzi koalitatibo handia emango luke bere ibilbidean. Juan Jose Ibarretxe lehendakariaren esanetan, proiektuak bere bidea egingo du Eusko Legebiltzarrean eta proposamena eztabaidatu egingo da.
Udalbiltzaren Batzar Nagusia.
Datorren larunbatean, hilak 8, EAJk eta EAk kudeatzen duten Udalbiltzak Batzar Nagusia egingo du Basaurin eta lau urteko jardunaren azterketa egiteaz gain, zuzendaritza berrituko du. Besteak beste, orain arte lehendakari karguan aritu den Jon Jauregi Beasaingo alkateak bere kargua eta politika aktiboa utziko duela iragarri du. Jauregi minbizi mota baten aurka aritu da azken urteotan eta bizitza profesionala abokatutza lanean emango duela iragarri du. Bestalde, maiatzaz geroztik espetxean den Loren Arkotxaren eskutik, ezker abertzaleko Udalbiltzak elkarlanerako deia egin dio Jauregiren Udalbiltzari. 1999an sortu zen Udalbiltza eta su-etenaren hausturaren ondoren berau ere bitan banatu zen.
Iztuetaren aurkako zentsura mozioa.
Hezkuntza Sailak Espainiatik etorri eta EAEko eskoletan ikasten hasten direnak inmigrante gisa hartu izanak, Anjeles Iztueta sailburuaren aurkako PSE-EEren eta PPren zentsura mozioa ekarriko du. Neurri hau hartzeko azken arrazoia hori bada ere, alderdi biek adierazi dute Iztueta muturreko nazionalista dela eta politika baztertzailea eta etnizista gauzatu duela bere agintaldian zehar. Zentsura mozioak aurrera ateratzeko Sozialista Abertzaleen botoak beharko lituzke eta, gaurkoz, hori gertatzea pentsa ezina dela dirudi.
Sukalde lana eta Anaitasuna
Batasunak Arnaldo Otegiren ahotik Iruñeko Anaitasunan egindako elkarrizketa proposamen formalak ez du eduki aldetik berrikuntzarik eskaintzen, baina politikan forma eta itxura edukia bezain garrantzitsua dela esaten da, eta alde horretatik badu bere garrantzia. ENAMen inguruan egituratzen den ezker abertzaleak egindako proposamen gisa uler liteke Iruñean egindako elkarrizketarako eskaintza, baliatu beharko litzatekeena, besterik ez bada datozen hilabeteetan Euskal Herrian biziko diren une garrantzitsuen aurrean sukalde lanak behar bezala prestatzeko. Edonoren begietan da, ELAk argi azaldu duen gisan, Ibarretxe lehendakariak, legebiltzarreko lanez gain, sukaldeko lana ere beharko duela Gernikako Estatutuaren erreforma gatazka bortitzaren amaierarekin lotu nahi badu.
Urak baretzen
Bilera egin zuten pasa den astean Miren Azkaratek eta Patxi Goenagak euskaltegi pribatu homologatuen %85 ordezkatzen duen taldearekin. Maiatzaren 12an sektorea egituratzeko proposamena egin zuen euskaltegi pribatu homologatuen taldeak eta Kultura Sailekoek azaroaren 19a baino lehen horren gainean erantzuna emango dutela adierazi dute. Bestalde, Eusko Jaurlaritzak euskalduntze-alfabetatze sektorea finantzatzeko diru partida onartu du: 22.227.876 euro guztira. Udal euskaltegiek 9.238.000 euro jasoko dituzte eta euskaltegi pribatu homologatuek 12.579.876 euroko diru laguntza. Urriko matrikulazioen arabera, azken urteetako beherakada gelditu egin da eta aurten %1,5 ikasle gehiago dituzte euskaltegiek. Udal euskaltegietan matrikulazioek %6,46 egin dute gora eta pribatuetan %2,1 behera.
13.000 berbatik gora
Eibarko udalak eta Euskara Mintegiak egindako lanaren emaitza da Interneten on-line jarri berri duten www.eibarko-euskara.com. Eibarko Hiztegi Orokorra eta bertako euskararen gainean orain arte argitaratutako guztia aurkitu daiteke bertan. Guztira, 13.000 berba baino gehiago biltzen dira orri honetako hiztegian. Bestetik, Eta Kitto eta Badihardugu taldeek euskararen gainean argitaratutako lanak ere aurkitu ditzake erabiltzaileak.
Behatokiaren txosten berria
2001-2003 urte bitartean euskal hiztunek egindako 92 kexa biltzen dira Behatokiak aurkeztu berri duen "Espainiako Estatuko Administrazio Orokorra eta euskaldunon hizkuntza eskubideak" txostenean. Kexen arrazoi nagusia Estatuko administrazioek agiriak erdara hutsean bidali izana da. Arazoak jakinaraziz administrazioetara azalpenak bidali ditu Behatokiak eta haiengandik jasotako erantzunagatik, hizkuntza eskubideen urraketei behar bezalako erantzuna emateko esparru juridiko-administratibo berezia behar beharrezkoa dela dio. Bestetik, zuzendari gisa azken bi urteetan lanean aritu den Paula Kasares Juan Inazio Hartsuaga tolosarrak ordezkatuko du aurrerantzean.
Euskara hutsezko seinaleari salaketa
Iruñeko bizilagun batek «Gehienez 60 min» zioen seinale baten inguruan aparkatu zuen autoa eta Zarauzko Udalak isuna jarri zion. Bizilagun iruindarrak salaketa jarri du seinalea euskara hutsean zegoelako eta Espainiak Nafarroan duen Gobernu Ordezkaritzak tramitatu egingo du.
Euskararen erroak argitzeko
luis nuñezek euskararen jatorriaz egin diren teoriak azalduko dituen «El euskara arcaico» (behin-behineko titulua) liburua plazaratuko du aurki Txalaparta argitaletxearen eskutik. Errenteriako Udalak emandako Koldo Mitxelena bekari esker egin ahal izan du lana Nuñezek. Liburuan euskararen jatorriari buruz idatzitako teoriak gaurkotu eta laburtu ditu. Bestalde, euskararen historia jorratu du labur, baita erromatarren konkista, garaiko hizkuntza paleohispaniarren egoera eta euskarak Akitania, Huesca eta Errioxan zuen hedapena ere.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Gorka Bereziartua
#2
Mikel Garcia Idiakez
#3
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Azkenak
2024-04-30
ARGIA
Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”
34.000 palestinar baino gehiago hil ditu Israelek urriaren 7az geroztik Palestinan, eta beste milaka dira desagerturik edota larri kolpaturik. Jarraipena egiten ari gara.
2024-04-30
Zigor Olabarria Oleaga
Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”
Israelek 40 eguneko su-etena eta preso trukea eskaini dio Gazari, baina akordioa lortu edo ez Rafah inbadituko dutela adierazi du Netanyahu lehen ministroak. AEBk eta Erresuma Batuak Hamas presionatzen ari dira Israelen eskaintza onar dezan. Astelehenean 47 palestinar hil zituen... [+]
Hil egin da Artzentalesen zauritu zen basogintzako langilea
Langilea larri zauritu zen apirilaren 24an, eta astelehenean, hilak 29, hil da. 22 urte zituen eta sektorean bi hilabete soilik zeramatzan lanean. 2024 urtean hildako 22. langilea da.
2024-04-30
ARGIA
Eneko Bidegainen 'Bichta éder' eleberriak jaso du 111 Akademiaren Saria
Karmele Jaioren Maitasun kapitala-rekin lehiatu da finalean. 2023ko “libururik gogokoen” izendatu dute Bidegainen “bihurgune askotako” thriller politikoa 111 Akademia osatzen duten literaturazaleek.
Eguneraketa berriak daude