INGRID BETANCOURT KOLONBIAKO LEHENDAKARIGAIA NON DA?


2002ko abenduaren 15ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Gobernua eta gerrillaren arteko negoziaketa eten zen biharamunetik falta da. Eta berataz dagoen berri bakarra bideo batek bildua da. Uztailaren 24an Kolonbiako FARC gerrillari taldeak bidali zien komunikabideei, eta bideoan Ingrid Betancourt senadore ohi eta azken bozketako lehendakarigaia bere eskuetan duela frogatzen du. Bera eta azken urteotan laguntzaile eta laguna izan duen Clara Rojas azaltzen dira bideoan.

Emakumea ezagutzen dutenek espero zuten moduan, kementsu agertu da Betancourt. Kolonbiako gobernuaren eta hango sistema politikoaren salaketa eginez ahots argiz: kanpainaren erdian bere bahiketa eragozteko agintariek ezer ez egin izana salatu du, eta Uribe lehendakaritzara eraman duten hauteskundeak zikinak izan direla ere bai. Bestalde, bideoa ikusiko duenari ere gerrillaz ohar argia egin dio: askatasunez mintzo dela dio Ingrid Betancourtek, baina posible dela bere mezua ukituta edo manipulatuta iristea. Eta hala gertatu da: teknikari adituek ohartarazi dute bideoak lau etenaldi dituela.


POLITIKAN HAURTZAROTIK.

Nor da ordea Ingrid Betancourt eta zergatik ezagutzen dute askoz gehiago frantsesek eta europar guztiek, normalean Hego Amerika hain ondo kontrolatzen dugun "espainolok" baino? Frantziako telebistan programa osoak eskaini dizkiote Betancourti, eta bere liburua frantsesez argitaratu da. Bera askatzeko kanpaina daraman talde nagusia ere frantsesa da.
Betancourten biografiak eskaintzen du horren esplikazioa. Haren aita Gabriel Betancourt Kolonbiako hezkuntza ministro izan zen eta Unescoren enbaxadore ere bai. Hori dela eta, ikasketak ere Parisen egin zituen alabak, Pariseko Sciences Po (Zientzia Politikoak) karrera famatua. Ingriden lehen senarra frantses diplomatikoa zen eta seme-alabak elebitasun horretan hezi ditu. Harengandik bereizi ondoren, gaurko senarra Juan Carlos Lecompte Perez du.
1961ean Bogotan sortua, aita bezala, ama ere emakume ezaguna zuen. Yolanda Pulecio, ama, senadore izatera eraman zuen kanpainan parte hartuz murgildu zen politikan Ingrid. Yolanda, Luis Carlos Galan lehendakarigaiaren laguntzailea zen. Eta 1990ean narkotrafikatzaileen eskumutilek kanpainako mitin batean Galan tirokatu zutenean, emakume horren besoetan hil omen zen.
"La rabia en el Corazon" («La rage au Coeur») liburuan dioenez, gertakizun hark markatu zuen betiko Ingrid. Eta hau Seychelle uharte paradisiakoak utzi (han diplomatiko lanetan ari zen orduan bere senarra) eta bi haurrak hartuta Kolonbiara itzuli zen, aitak esana baitzion gaztetan: "Kolonbiako haur bakar batek ere ezagutu ez dituen pribilejioak ezagutu dituzu, eta ordaina zor diozu aberriari". Galanen alderdi berarekin aurkeztu zen estreina, Alderdi Liberalarekin, eta 1994an, diputatu kargua eskuratu zuen.

HAMARKADA BATEKO IGOERA HARRIGARRIA.

1994an Ernesto Samperren aldeko kanpaina egin zuen, hau lehendakaritzara iritsi zedin. Baina laster bereizi zen alderdi horretatik: 1998an Oxigeno Verde talde politikoa antolatu zuen eta horrekin senadore lekua eskuratu.
Aurten burutu diren hauteskundeetarako Colombia Nueva hautagaitza osatu zuen, bera buru zela. Horretarako senadore postua utzi zuen, eta dimisioa aurkeztu zuen egunean, hala esan omen zien osoko bilkuran zeuden senadoreei: «Gaur nik dimitu dut, baina lehendakari izango naizenean, zuek denoi dimitiaraziko dizuet».
Ohikoa ez den bezalako kanpaina egin zuen bere aldetik. Batzuek oso mediatikoa eta beste batzuek populista deitu duten, baina, edozein modutan, beste hautagaien kanpainetatik oso ezberdina zen kanpaina. Munduko kazetariek azpimarratu zuten Kolonbiako herri eta auzo txiroenetaraino iristeko bere estilo lau eta zuzena, bi hautagai nagusien karabanetatik hain ezberdina. Eta bozketen aurreko zundaketek ere aukera onak eskaintzen zizkioten.
Baina hauteskunde kanpainaren erdi-erdian bahitu zuen FARCek. Bahiketa nola gertatu zen azpimarratzekoa da. Artean lehendakari zen Pastrana presidenteari -bere abioian San Vicente de Caguanera zihoala-eta- Betancourtek eskaria egin zion abioiz ez bazen helikopteroz haruntzaino joaten uzteko, kazetarien tartean, protokolo gehiago gabe. Ez zuen baimen hori lortu eta militarrek ez zioten segurtasunik bermatu herri hartarako bidean.

Herri hori bake negoziaketen garaian FARCei izendatutako lurraldearen barruan zegoen, eta bertako alkate Néstor Leon Ramírez, Betancourten Verde Oxígeno taldekoa zen. Kanpaina garaian San Vicentera joango zela hitz emana zien bertako biztanleei, eta hauek gainera une larriak ari ziren pasatzen, otsail horretako 20tik negoziaketak etenda zeudelako.

Gauzak horrela, autoz abiatu zen Betancourt lehendakarigaia San Vicente de Caguanera, eskoltarik eta militarrik gabe, otsailaren 22an. Eta bidean galdu zen bere arrastoa... maiatzean grabatu eta uztailean FARCek Canal Uno telebistako kazetariei iritsiarazi zien bideoa arte.

GERRILLAREN ETA NARKOTRAFIKOAREN ERDIAN LEKURIK BAI?

Ingrid Betancourten liburuaren bi kapitulu Interneten daude, lehena eta azkena. Irakurtzekoak dira.
Politikari batek bere arrazoiak agertu nahi dituenean, irakurle eszeptikoak badu mesfidati begiratzeko arrazoirik.
Baina anekdota eta pasarte biografikoetan hartzen zaio pertsonari (eta bere inguruari) neurria. Eta bere liburuan badu bat latza Betancourtek: gizon doteore bat agertu zitzaion Parlamentuko bulegoan, 1996an, eta honen mehatxuak jaso zituenrko elkarrizketa Interneten dago. Hona bisitari bitxiaren esaldi bat: «Ez, ez da mehatxua. Ez naiz zu beldurtzera etorri, ohartaraztera baizik. Jakin behar duzu arriskuan zaudela, zure familia arriskuan dagoela. Zutaz kontratu bat sinatu duten jendeen izenean etorri naiz. Alde egiteko aholkua eman nahi dizute. Argi mintzatuko naiz: sikarioak jadanik ordainduta daude». Eta ondoren diputatua korrika ageri da, bere haurrak eskolatik atera, abioian sartu eta senar ohiari eramateko.
Emakume honi eta munduan dituen jarraitzaileei sinestekotan, istorio epiko baten aurrean gaude. Beste batzuk, Alain Devalpo izeneko kazetaria kasu, askoz kritikoagoak dira beren epaian. Eta askok Jeanne D'Arc heroia ikusten duten lekuan berak Juana La Loca ikusten du. "Bere adimena, bere xarma, eta probokazio mediatikorako duen zaletasuna", azpimarratu ditu Ingrid Betancourtengan «Le Monde»ko korrespontsalak.
Edonola ere, XXI. menderako lider berri bat... bizirik uzten badute

http://www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko informazio gehiago eta Interneteko loturak.


Azkenak
‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Epai euskarafoboen gainetik, euskaraz jarraituko dutela jakinarazi eta protestara deitu du UEMAk

​UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]


2025-07-17 | ARGIA
EH Bildu: “Ez da nahikoa salaketa, hizkuntza politika ausartak behar dira”

Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko". 


2025-07-17 | ARGIA
Jaurlaritzak esan du ez duela bat egiten Auzitegi Gorenaren erabakiarekin

Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.


2025-07-17 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


Tortura argitara atera ezinik oraindik Euskal Herrian

Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]


Langile bat hil da Gasteizen, altueratik erori eta gero

Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.


Israelek Damasko bonbardatu du, eta Siriako armada su-eten akordio batera heldu da milizia drusoekin

Israelen bonbardaketek Siriako Defentsa Ministerioa eta presidentearen egoitzaren ingurua izan dituzte jo-puntuan. Asteburuan tribu beduinoen eta milizia drusoen artean piztutako liskarrek gutxienez 300 hildako eragin dituzte As-Suwayda hirian. Israelen erasoen ondoren, Siriako... [+]


Baionako eguneko harrera zentroa itxi dute higiene baldintza txarrak direla eta

Atherbea elkarteak Baionako eguneko harrera zentroa ixtea erabaki du higiene falta dela eta. Egunero 100 pertsona ingururi ematen zien dutxa hartzeko eta gosaltzeko aukera, baina lokalean labezomorro eta arratoi asko daudenez, itxi egin behar izan dute. 


Eguneraketa berriak daude