50 LANGILE ETA ENPRESABURU AUKERATUKO DITUZTE


2002ko abenduaren 01ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
LAB lehenengo aldiz aurkeztuko da Iparraldeko hauteskundeetara. Gaurkoz, bera da zazpi euskal lurraldeetan militanteak dituena eta lan sindikal errebindikatiboa egiten duena, eta, aurten modu horretantxe ispilatuko du izate eta jardun nazional hori. Datorren abenduaren 11n izango da. Egun horretan gauzatuko dituzte Iparraldean han "Prud'hommes" deritzen hauteskundeak, sektorekako eta lurraldekako ordezkariak hautatzeko eratzen dituztenak, esparru horietako ganberetan ebazten baitituzte enplegatuen eta enpresaburuen arteko diferentziak eta liskarrak. LAB sindikatuak bezalaxe, CGT eta Force Ouvriere sindikatuek eta enpresaburuen hainbat taldek aurkeztu dituzte hautagaiak, besteak beste.

Hauteskunde horietan, abagune ezin hobea dute enpresaburuekin aurrez aurre dabiltzan langileek. "Prud'hommes" organismoan aurkituko dituzte lan mundua ondo ezagutzen duten eta beren hizkuntzan komunikatzen dakiten pertsonak. Izan ere, erakunde horretako epaileak langileen lan sektore berekoak izaten dira, eta enplegatuek berek hautatutakoak. Halaber, enpresaburuen ordezkariak ere enpresaburuek berek aukeratutakoak izaten dira organismo horretan.
Gatazketan, maiz aski izan ohi da bi aldeen arteko dialogoa onera ekartzea, hala elkarri ulertzen hasteko, nola aterabide bat aurkitzeko. Horregatik, "Prud'homales" deritzen epaileek bi aldeena entzuten dute auzietan, eta batzuen eta besteen arrazoiei kasu eginez konpontzen dituzte gorabeherak. Kontuak horrela, hurbileko instituzio horren alde ageri dira sindikatuak, justiziaren jurisdikzio profesional urrunagoa baino hobea delakoan, eta, ondorioz, sindikatu guztiek gogoz dei egiten diete langileei, boza eman dezaten.


FRANTZIAN ERE EUSKALDUNAK BEREIZITA.

Datorren abenduaren 11ren ondoren osatuko den "Prud'hommes" organismoak 1997an baino zortzi lagun gutxiago izango ditu (58 zituen 1997an; 50 izango ditu hurrenak). Erakunde erregulatzaile horretarako, langileek hautatuko dituzte 25 epaile edo aholkulari eta enpresaburuek beste 25 (ordezkaritza bera dute bi aldeek). Iparraldeko ia enpresa eta langile guztiak Baionako "Prud'hommes" organismoaren jurisdikziokoak dira. Alabaina, Hegoaldean bezalaxe, Iparraldeko lurraldeak ere bereizirik daude: Frantziako legediak dauzka banaturik. Ondorioz, Iparraldeko hainbat langile eta enpresaburu euskaldunek ezingo dute Baionan bozkatu. Zuberoako biztanle gehienek, Oloronen eman beharko dute boza. Nafarroa Beheretik hurbilen dauden zazpi udalerrietako auzoek bakarrik eman ahalko dute botoa Baionan.
LAB sindikatuaren Ipar Euskal Herriko arduraduna den Jeronimo Prietok adierazi duenez, langileen interesak defendatzeko tresna ona dira datozen hauteskundeak, eta, sindikatu gisa estreinakoz aurkeztu arren, "Prud'hommes" organismoan ordezkaritza lortzeko itxaropen handia dute. Bestalde, Frantziako Gobernuaren inposizioa salatu du. Bere esanetan, erakunde horren ezarpena tarteko, Iparraldeko euskaldunak beharturik daude bereizita bozkatzera.

HAUTESKUNDEETAKO ERROLDA ETA HAUTAGAIAK.

Baionari dagokionez, 67.198 pertsona daude inskribaturik hauteskundeetan parte hartzeko erroldan. Lagun horietan, 64.035 dira enplegatuak (1997ko hauteskundeetan baino 7.503 pertsona gehiago) eta 3.163 enpresaburuak. Taulan ikusten den moduan, ekonomiako sektoreen arabera sailkatzen dituzte langileak. Era berean, hautatuko dituzten 50 epaile edo aholkulariak ere sektorekako hautagaiak edo ordezkariak izango dira: 18 merkataritzakoak, 10 industriakoak, 8 beste jarduera batzuetakoak, 8 tarteko koadroetakoak eta 6 laborantzakoak. Behin hautaeguna igarota, 50 aholkulari horietako 12 hautatuko dituzte taldeek, oraingo gatazkez edo auziez berehala ardura daitezen.

"PRUD'HOMMES" ORGANISMOAREN JARDUEREN GAINEKO ZIFRAK.

Iaz, 2001. urtean, 734 auzi erregistratu ziren erakunde horretan, 2000n baino %16 gehiago. Auzi konponduei edo ebatziei dagokienez, ordea, alderantziz gertatu zen: 644 erabaki zituzten 2000n; 534 2001ean. Hala, 614 auzi geratu ziren ebatzi gabe 2001eko urtearen hondarrean (2000n baino %50 gehiago). Bestalde, iaz luzatu egin ziren prozedurak aski nabarmen: 2000ren amaieran, 9,2 hilabeteko iraupena zen batez bestekoa; 2001ean, aldiz, 11 hilabetekoa. Horrez gainera, beste datu hau ere kontuan hartzekoa da: 2001ean, auzien %17 helarazi zioten goragoko epaileren bati; 2000an, aldiz, %14 soilik.
Azkeneko hauteskundeez geroztik, hots, 1997aren ondoren, organismo horrek, oro har, honako gai hauek izan ditu ebazgai: 35 orduko lanaldia, laneko bortxakeria, lanaldi partzialeko langileen arazoak, ordu gehigarrien eta osagarrien kalifikazioa eta garraiolarien alorreko beste zenbait

LAB: Sindikatu nazionala eta langile klaseari lotua
LAB sindikatuko militanteak hautagai izango dira abenduaren 11n egingo diren Ipar Euskal Herriko "Les Prud'hommes" organismoko hauteskundeetan. Bistan denez, Espainiako eta Frantziako Estatuek ezarri partizioa partizio, sindikatu hori hasi da praktikan jartzen bere programako politika territoriala. Rafa Diez idazkari nagusiak duela gutxi aurkeztu zituen Ipar Euskal Herriko nahiz Hego Euskal Herriko hauteskunde prozesuak, eta, egitate horren harira, ondoko hauxe esan zuen: "Euskal Herri osora hedatutako errealitatea izango da gure sindikatua; horretan ari gara". LABek 300 bat afiliatu ditu Lapurdin, Zuberoan eta Nafarroa Beherean, eta badu instituzio horretan ordezkariren bat izateko itxaropena.

Iparraldeko hauteskunde prozesu hori Hego Euskal Herrian datorren seihilekotik aurrera egingo diren hauteskunde sindikalekin batera egokituko da. Hego Euskal Herri osoan, 9.000 enpresa ingurutan egingo dira hauteskundeak, eta guztira 15.000 ordezkari berrituko dira. Gaur egun, 32.000 afiliatutik gora ditu LAB sindikatuak, eta 3.500 ordezkari baino gehiago lau herrialdeetako 2.100 enpresetan banaturik.
Rafa Diez Usabiaga buru deneko sindikatu abertzaleak estreinakoz lan mundura bildu diren gazte, gizon eta emakumeetan eragin nahi du bereziki datozen hauteskundeetan. Erakundeko idazkari nagusiak dioenez, honelakoxea da hauteskundeetan parte hartuko duen LAB sindikatua: "Etorkizuneko erakundea, politikoki eta sozialki proposamen eta konpromiso argiak dituena, egunero zapaltzen diren eskubideen alde borrokan gogoz jardungo duena eta esperientzia saiatzetik eta militantziatik jaso duena".
LAB helburu estrategiko oso definituko sindikatua da. Diez Usabiagaren iritziz, "politikaren eta ekonomiaren interdependentziazko testuinguru honetan, Euskal Herriaren independentzia lortzea da modelo sozialista bultzatzeko alternatiba onena". Eredu sozialistaren nolakotasunaz, aberastasunaren banaketa, osasuna, hezkuntza, kultura eta antzeko gorabeherak konponbidean jartzeko moduko modeloa izan behar duela dio. Azken batean, "langileen gehiengo sozialaren eskabideei" erantzun behar omen die ereduak. Horregatik egiten du LABek estatu baten alde, egitura hori beharrezkoa baita gure herria politikoki eta sozialki eraikitzeko, baita, kolaborazioan eta solidaritatean funtsaturik, gainerako herri eta estatuekiko harremanak garatzeko ere. Sindikatu abertzale horrek noraezeko jotzen ditu, halaber, harreman laboraletako euskal esparrua eta espazio sozioekonomiko propioa. Diez Usabiagaren hitzetan, langileen errebindikazioei lotutako eskabideak dira, baina, horrez gainera, Euskal Herrian demokrazia, burujabetasuna eta bakea erdiesteko bide ere badira.
Aurrekoez gainera, klase borroka ere ez dauka bazterrean uzteko. Adierazi zuenez, neoliberalismoa eta globalizazio kapitalista transformazio handiak ari dira eragiten, eta, bestalde, langileak sozialki esplotatzeko mekanismo berriak sortzen ere badihardute. Hortaz, azpimarratu duenez, "testuinguru horretan izango dira oraingo hauteskunde sindikalak. Egungo egoera soziala eta ekonomikoa kontuan izanik, inoiz baino beharrezkoagoa da klase borroka"


Azkenak
Subflubiala Ez plataformak protesta zaratatsua egin du Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean

Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | UEU
Elisa Peredo Quiroz (Maitelan)
“Emakume eta migrante izateagatik ez gaituztela kontuan hartzen hautematen dugu”

Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Eguneraketa berriak daude