Aizkorri-Urbasa-Entzia Erregeari burua makurrarazi zion tunela
Jasokundeko Andra Mari eliza (XIV-XVI. mendekoa) gotikoak 42 estatuadun erretaula txurrigereskoa eta Bohemiako kristalezko lanpara erakusten ditu. Baita ere, Arrue (arkudun Birpizkundekoa), Gebara eta Lardizabal (udaletxea, barrokoa) jauregiak azpimarratu behar ditugu, beste jauretxe batzuen artean.
Zegamara bidean eskuinera, berehala bertako bizilagunei esker herri-museo modukoa bihurtu den Zerain herritxora ailegatuko gara, herria bizirik eta osasuntsu mantentzeko proiektu benetan polita. Bertaratuz gero, herriko eta nekazal munduko bizimodua erakusten duen etnografia museoa, Jauregia deitu dorretxea, Jasokundeko Andra Mari eliza eta herritik hurbil Larraondoko Zerrategia (XIX. mendea) ikusteko parada izango dugu besteak beste.
Zegamak Gipuzkoa eta Gaztela arteko merkataritza San Adrian tuneletik igarotzen zenean garrantzi ekonomiko nabarmena izan zuen. Horren adibide dira, Artza-Enea edo Aitamaren Zarra jauretxeak edota Zumalakarregi jeneral karlistaren marmolezko hilobia gordetzen duen San Martin Tours eliza (erretaula nagusia, XV. mendeko ate gotikoa eta XVIII. mendeko dorre barrokoa).
Herria zeharkatu eta Aizkorriko gailurreriaren pean, bide polit, arbolatsu baina bihurgunetsuan zehar Otzaurte mendaterantz abiatuko gara. Mendatera 15,5 km.an ailegatzean, eskuineko etxearen osteko harrizko bidea hartu (Altzaniko Atsedenlekura), eta paraje atseginak igaroz bi km.tan aipatu atsedenlekura iritsiko gara. Gatozen moduan, bidea utzi gabe eskuinerantz goaz, eta hortik aurrera beti zuzen segitzen dugu, beste atsedenleku bat eta paraje ederrak pasatuz. Lehen atsedenlekutik 3 km.tara urrunean gure helmuga ikusgai izango dugu, eta bat beranduago, bidegurutze batean dagoen burdinazko langa berde baten aurrean aparka dezakegu, oso hurbil dugun San Adrian tunel (eta galtzada) ikusgarri eta historikora oinez igo asmoz.
Bide beretik Otzaurtera itzuli eta bertan eskuinerantz joz, bide eder batek Nafarroan barneratuko gaitu. Berehala hartuko dugun errepide nagusiak berriz, Altsasuraino zuzen eramango gaitu (37 km.). Oso hiri berria (1907), 1863. urtean trenbidea iritsi zen arte ez zen herri gisa garatzen hasi. Jasokundeko Eliza (XVI. mendea), eta plaza erdiko "totem" harrigarria ikusgai.
AIZKORRI MENDIZERRA
Aizkorriko Parke Naturalak Gipuzkoako hego-ekialdea eta Arabako ipar-mendebaldea lotzen ditu 18.000 hektareatan zehar, Nafarroa ondoan. 1.000 eta 1.551 m. arteko mendiz osatutako talaia natural honetatik, eguraldi ona eginez gero, Urduñan hasi eta Pirinioetako mendiak ere ikusteko parada izan dezakegu.
Parkeak beste atal batzuetan jorratu ditugun lekuak ere biltzen ditu (Oñati, Arantzazu, Zalduondo...). Horregatik, hemen parke osoaren azalpena egin beharrean, leku berezienetako biren inguruan arituko gara.
Sandratiko Kobazuloa
Zegama eta Altsasu lotzen dituen bigarren mailako errepidea hartu, Otzaurteko gainean eskumara egin, atsedenleku bi atzean utzi eta ezkerrerako bihurgune baten alboko langa berde batean aparkatu ostean (ikus ibilbidea), oinezko ibilbidea hasiko dugu.
Sandratiko kobazulo edo San Adrian tunel hau Gipuzkoa eta Araba lotzen dituen pasabide naturala da, eta bertatik Flandria eta Gaztela lotzen zituen galtzada zaharra igarotzen da, batzuentzat erromatar garaikoa, besteentzat Erdi Arokoa.
Bertatik edonolako bidaiariak pasatu dira, errege-erreginak, erromesak, gudalosteak... euskal geografiaren pasabide ospetsu eta mitikoa bihurtuz. Bestalde, parajea bi aldetan eder-ederra da. Tamalez, barruan duen ermitaren hondakinak besterik ez dira geratzen.
Aizkorri Gaina
Tunelaren bestaldean, galtzadaren eskumalderantz bidezidor bat hasten da, lizardi baten ondotik doana. Gero, itzelezko pagadi baten erditik "Kalbarioko aldapa" igoko dugu eta azkenik, zabalune batera iritsi eta maldan gora eginez tontorrera iritsiko gara (1.528 m.). Tontorreko baselizatik sekulako panoramika zabalaz goza dezakegu.
Turismo Bulegoa: Herriko Plaza. 943- 80 15 05 / 17 05.
Jan eta lo egiteko:
Tellerine Nekazal Etxea- Aizpea. 943- 58 20 31. Logela bikoitza 4.500 pzta.
ZEGAMA-OTZAURTE
Lo egiteko:
Arrieta Haundi Nekazal Etxea- Arrieta auzoa. 943- 80 18 90. Logela bikoi-tza 4.000 pzta.
San Adrian Aterpetxea- Otzaurte.
% 943- 58 20 76.
ALTSASU
Udaletxea: 948- 56 21 61.
Larrialdiak: 948- 56 35 03.
Jatorduan:
Aitzgorri Jatetxea- Madril-Irun bidea, 402. km.
Akelarre Jatetxea- Pedroko Bidea 14.
Basamutur Erretegia- Pedroko Bide z/g.
Gure-Kabia Jatetxea- Zelai 59.
Jan eta lo egiteko:
***Hotel Alaska- Madril-Irun errepidea, 403. km. 948- 56 28 02. Logela 6.550-7.100 pzta.
*Hotel Ulayar- Madril-Irun errepidea, 398. km. 948- 56 28 03. Logela bikoitza 6.000 pzta.
*Pensión Mendia- Estación 11. 948- 56 20 07. Logela bikoitza 4.000-5.500.
*Pensión Zubi-Ondo- G. Ximenez 45. 948- 46 79 01. Log. bikoitza 3.000.
Santo Cristo de Otadia Aterpetxea- Texeria aldapa. 948- 46 75 84.
Ekimen honekin tonu alai eta ironikoan salatu nahi dute aldaketa klimatikoa eta turistifikazioa elkar elikatzen ari direla, eta horrek "gure hiria eta lurraldea merkatuaren logikaren esku uzten" dituela.
Maiatzaren 21ean bidali diote gutuna Elisabeth Borne Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko sei parlamentariek. Dagoen ikasle kopurua ikusita, ikastoletarako aurreikusi dituzten lanpostuak "aise gutxiegi" direla deitoratzen dute gutunean. Kexua adierazteko... [+]
Burujabetzaren Aldeko Mugimenduak topaketak antolatu ditu larunbatean, Tafallan (Nafarroa). Egun osoko egitarau zabala antolatu dute, eta mugimendu horretako kide den José Javier Oses "Jotas"-ekin hitz egin du ARGIAk. Osesek azpimarratu du elkarteak Euskal Herri... [+]
Erriberri, Tafalla, Gares, Sarriguren, Buztintxuri eta Noaingo ikastetxe publikoetako D-PAI ereduko guraso talde bat Nafarroako Hezkuntza batzordean egon da, 57/2024 foru aginduari jarraikiz, Hezkuntza Departamentuak bideratu nahi dituen aldaketak deitoratzeko. Euskarazko... [+]
Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]
Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]
NBEk azaldu duenez, egunotan soilik 90 kamioi sartu ahal izan dira lurraldera oinarrizko elikagaiekin; beste 105 zain daude mugan. Gazako gobernuaren prentsa bulegoak emandako datuen arabera martxotik 326 pertsona hil dira elikagai eta botika faltagatik eta 300 abortu izan dira... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Teheranek ez du baieztatu hurrengo elkarrizketa-saioan parte hartuko duen, Israelgo Estatuak Irango instalazio nuklearrei eraso egiteko mehatxuak egiten dituen bitartean.
ARGIAk aspaldi du harremana Alemaniako Red.media hedabidearekin, beren bideo batzuk topatuko ditu irakurleak ARGIAren webgunean. Baina haien aurkako jazarpen kanpaina baten ondorioz proiektua ixtea erabaki dute. Red-eko kideek arrazoiak publikoki azaldu dituzte eta artikulu... [+]
Asteazkenean lau foruzain, bi alkate ohi eta bi kazetari izan dira haien testigantzak ematen. Geroago, amaiera amaigabean, akusazio partikularraren 11 bideo eta albistegi ikusi eta itzuli dira gaztelerara: desobedientzia zibila begien aurrean. Oso luze joan da, luzeegi.
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.