Kepa Ibarra, Gaitzerdiko zuzendaria «Euskal antzerki propioaren bila gabiltza»


2001eko azaroaren 18an
Institutu garaian ohartu zen Kepa Ibarra ikerketaren bidetik zihoan antzerkiak erakartzen zuela. Antzerki garaikideak liluratu egin zuen erremediorik gabe. Getxoko Antzerki Eskolan eta Santurtziko konpainia batean lehen urratsak eman ondoren ikerketak eta frogak egiten hasteko unea zela sumatu zuen egun batean: halaxe sortu zuen Gaitzerdi taldea. Ordutik euskal antzerki propio baten bila dihardu lanean.

n Antzerki berritzailearen bilaketak nazioartera begira jarri zaitu beti....
Bai, beti kanpoko korronteetatik edan behar izan dut. Zoritxarrez hemen ez dugu oinarririk, euskaldunak diren ideia edo sustraiak falta dira. Gaitzerdi sortzean euskal nortasunaren adierazle gisa txalaparta eta halakoak sartzea folklorismoetan jaustea zela iruditu zitzaigun, ez genuen halakorik nahi. Horregatik euskal antzerkiaren bila abiatu ginen. Dena den, sekulako zailtasunak ditugu gaur egun ere horretarako. Oraindik euskaldunok izaera politikoa duen horma bat dugu aurrez aurre eta horrek itsutu egiten gaitu maiz. Nire ustez konpromiso politiko sendoak izatearen eta bide berriak bilatzearen ideiak ez dira bateraezinak. Hor daude Andaluzia edo Kataluniaren kasuak, hauetan antzerkiak sustraiak ditu, indarra eta konpromisoa. Osagai horiek guztiek ematen diote taula gainean egiten denari izaera propioa.

n Euskal Herrian antzerkia ere salerosketa produktu bilakatu delako izan daiteke?
Antzerkia, oro har, ia barrokoa den garai batean dago, alegia: denak balio du. Gaur egun antzezlan berean ikuslea entretenitzeko helburuarekin hamaika elementu erabiltzeko joera dago (bideoa, zinema, soinuak...). Nire ustez barroko garai honetan bada esentzia falta bat. Horregatik bilakatu dira antzerki talde asko ekoizle huts, esentzia eta sustrai falta izugarria dagoelako Euskal Herrian. Honekin ez dut esan nahi egiten diren antzezlanak txarrak direla baizik eta definizio edo esentzia falta zaiela. Baita Gaitzerdiren kasuan ere, ziur nago.

Lau hormarik gabe lan egiteak zer eskaintzen dio talde bati?
Kaleak konfiantza emateaz gain heldu egiten zaitu. Dena den, kaleak sarritan hotzak ere izan daitezke eta jakin behar da hori taldearen hobe beharrerako erabiltzen. Gaitzerdiri indarra emateaz gain kalitatea ere eman diola uste dut. Jaurti nahi duzun ideia guztia irensten dizu batzutan kaleak, mezuak askoz ere ahulago iristen baitira. Beraz, askoz ere zailagoa egiten da nahi duzun kalitatea lortzea.

n Antzerki taldeek arriskatzen al dute gaur egun?
Bai, oro har arriskatzen da. Gauza da talde motaren arabera jokoan dagoena oso ezberdina dela. Talde finkoek gehiago arriskatzen dute proiektuak porrot eginez gero taldeak bakar bakarrik egin behar baitio aurre horri. Askotan taldearen beraren biziraupena ere kolokan jarri dezake urrats oker batek. Ekoizle gisa aritzen diren taldeek, ordea, asko arriskatzen badute ere, ez dute euren biziraupena arriskatzen. Galera ekonomikoak izaten dira batez ere


Azkenak
Euskaraz bagarela aldarrikatzeko hitzordua: etzi Ziburun

Ziburuko Azokaren seigarren edizioa iraganen da larunbatean Ziburuko plazan. 33 argitaletxe, 10 diskoetxe, 39 idazle eta 111 berritasun, uzta ederra izanen dugu aurtengoan ere.


Bertan behera utzi dute Donostiako surf txapelketa bat, israeldarren parte hartzea dela eta

Hamabost urte inguruko lau surflari israeldarren parte hartzea zela eta, hainbat eragilek protesta egin eta Groseko Surf Indarrak elkarteak lehiaketan ez parte hartzea erabaki du. Waxdayz jaialdiaren antolatzaileek ere surflari israeldarrak kaleratzea eskatu die WSL World Surf... [+]


2025-06-04 | Uriola.eus
Manteroekin eta Ainararekin elkartasuna adierazi dute Bilboko Epaitegiaren aurrean

Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.


“Traumak eta deserrotuta egoteak saharar guztion bizitzak zeharkatzen ditu”

Munduko gatazka ugariak kontatzera ohituta, oraingoan bere gatazka propioari jarri dizkio berbak Ebbaba Hameidak (Tindufeko errefuxiatu guneak, 1992) bere lehen eleberrian: Flores de papel (Paperezko loreak) (Peninsula, 2025). Hiru belaunalditako emakume banaren istorioak... [+]


Iruñeko Alde Zaharreko etxegabetzea geldiaraztea lortu dute

San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.


Hana Zjakic. Inguruari adi
“Ez nintzateke ase sentituko, lau urteren ostean, hemengo kulturaz eta hizkuntzaz ezertxo ere ez baneki”

Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]


Albert Le Layek ez zuen trukean ezer eskatu

Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]


Talentu bila

Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]


2025-06-04 | ARGIA
Osasun arreta euskaraz bermatzeko zortzi eskaera egin dituzte EHEk eta Aintzatek

Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.


2025-06-04 | Itxaro Borda
Begi zabal itxiak

“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]


2025-06-04 | Gorka Menendez
Armatzea eta autodefentsa

Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]


2025-06-04 | Cira Crespo
Greba orokorra

Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]


Eguneraketa berriak daude