Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
astelehena 2024ko maiatzaren 06an
"GASTEIZKO 1976 GREBA HURA ERREPIKAEZINA DA"
- Imanol Olabarria duela 25 urte Gasteizko greban esku-hartze handia izan zuen langileetako bat dugu. Gertakari haietatik 25 urte igaro direnean, garai hari eta gaur egungo egoerari begiratu ondoren, oso jarrera ezkorra -errealista?- erakusten du hura bezalako beste borroka bat gauzatu ahal izateko aukeraz.
Imanol Olabarriak duela 25 urteko Gasteizko greban esku hartu zuen, eta hori dela eta, beste kide batzuekin batera atxilotua izan zen. 63 urte ditu, ezkondua dago, seme bat du eta Gasteizko enpresa batean jarraitzen du lanean. Ez zaio atsegin gehiegi agertzea eta nabarmentzea eta nahiago luke bere argazkirik ez argitaratzea. Gertakari haietatik 25 urte pasatu direnean, ezkor ageri da langileen eta herritarren sektoreen batzarrak indarra zuen hura bezalako beste borroka baten aukeraz eta gaur egungo langile mugimenduaren egoeraz.
Zertan geratu zen 1976ko martxoaren 3ko greba hura?
Nola uler daiteke greba hark hiru hilabete irautea eta bukatu zen bezala bukatzea?
Horren ondoren, zure iritziz, zer gertatu da gaur egungo egoera honetan egoteko?
Ezkor samar ikusten zaitut gaur egungo langile mugimenduaren egoeraz.
Nola ikusten duzu gaur egungo langile mugimendua?
Zer geratzen da, orduan, klase borroka hartatik?
Borroka, dagoeneko, ez da gizartearen lorpenen eragilea?
Orain txirotasunak eta errepresioak inolako klase kontzientziarik sortzen ez duela esan nahi al duzu?
Zertan geratu zen 1976ko martxoaren 3ko greba hura?
Osagai askoren emaitza izan zen, ametsa, borroka, ilusioaren koktela. Askatasun ametsa, hainbeste urtetako frankismoa eta Sindikatu Bertikala leherrarazi eta lantegietako lan baldintzez jabetzeko ametsa izan zen. Langileen duintasunaren aldeko borroka. Batzarra ezarri genuen eztabaidarako eta erabakiak hartzeko organo nagusitzat, eta haren batzorde ordezkariak, uneoro berritu zitezkeenak. Horrela, zuzeneko demokraziaren bidez, oinarriko kide guztien partaidetza ziurtatzen genuen. Halaber, berdintasunaren aldeko borroka. Denborarekin sakabanatu eta zatitzeko arriskua saihesteko, aldarrikapen bateratuak egin genituen, eta, gure arteko alde eta ezberdintasunei aurre egiteko, igoerak ehunekoetan izan ordez linealak izatea proposatu genuen. Ordainsarien eta lan baldintzen gainetik, kanporaketak baliogabetzea, atxilotuak askatzea eta euren lanpostuak mantentzea eskatu genuen.
Nola uler daiteke greba hark hiru hilabete irautea eta bukatu zen bezala bukatzea?
Hain zuzen ere, lehen aipatutako borroka, amets eta ilusioen koktel haren ondorioz. Horri esker uler daitezke hiru hilabeteko greba eta botereak hura desegiteko egin behar izan zituen guztiak, bost lankide erailtzea eta ehundik gora zauritzea, zenbait lanetik bota eta ez-dakit-zer dela eta, beste batzuk sedizio salaketapean atxilotzeko erabakia hartzea. Gaur egun, 25 urte igaro ondoren, errealitatea baino gehiago ametsa dirudien honen aurrean, etsipen eta suntsipen giroa bizi dugu nire ustez.
Horren ondoren, zure iritziz, zer gertatu da gaur egungo egoera honetan egoteko?
Alderdi politikoak eta sindikatuak eskaini eta ezarri zitzaizkigun, eta langileen multzo batek poz handiz hartu zituen. Horrekin batera, eztabaida batzarrak kendu zizkiguten, hain beharrezkoa izanik gure integrazioa bideratzen ari zen trantsizioko une garrantzitsu haietan. Alderdien eta sindikatuen interes partikularren ondorioz hautsi egin zen batasuna, eta afiliazioak hartu zuen elkarren arteko lanaren lekua. Frankismoa desagertzearekin batera, batzuen eta besteen interesek bat egin zutela esan zitzaigun, klase borroka desagertua zela, negoziaketaz hitz egin ziguten... Langile kandidaturak agertu ziren, botoa eman genezan deitu ziguten eta besoak gurutzatuz uko egin genion gure zuzeneko esku hartzeari. Boterearen aurka eta gizartea aldatzeko borrokaren alde egotetik, boterea eskuratu nahian hasi ginen.
Ezkor samar ikusten zaitut gaur egungo langile mugimenduaren egoeraz.
Baliteke. Gaur, 25 urte geroago, hura errepikaezina dela uste dut, eta gure egungo mundua labirinto aldakor baten antzera ikusten dut, iparra geroz eta lausoago dugularik. Ekialdeko herrialdeen suntsipenak Mendebaldea utzi du jaun eta jabe, eta honek ez daki zertan datzan bere garaipena eta zer egin garaipen horrekin. Batetik, ikusten du inoiz ez dela hainbeste aberastasun eta txirotasun batera egon izan eta, bestetik, ohartzen da badela jende kopuru handi bat, batez ere Hegoaldean baina Iparraldean ere bai, soberan eta enbarazu eginez dagoena, eta berriro gogaikarri gertatzen has daitekeena.
Nola ikusten duzu gaur egungo langile mugimendua?
Langile mugimendua, kapitalaren eta lanaren arteko aurkakotasunaren eta horrek eragindako ezberdintasunen ondorioz sortua, izaki desitxuratua bihurtua da gaur egun, urdail erraldoi eta buru ñimiño batez osatua. Ohartzen hasiak gara esplotazioa, txirotasuna eta horiek bezalako kontzeptuek bizitzaren alderdi guztiak barnebildu ditzaketela: produkzioa, kontsumoa, aisialdia, esku-hartzea, generoa, sexua, Ipar-Hego harremanak... Aldaketa eragingo duen nolabaiteko subjekturik baldin badago, esparru anitzekoa izan beharko du nahitaez.
Zer geratzen da, orduan, klase borroka hartatik?
Lehen, munduaren ikuspegi motz baten eta klase borrokaren zentzu mugatuegi baten ondorioz, biktimatzat jotzen genuen geure burua. Gaur egun, lotsa antzeko bat ematen digu, nazioarteko bidegabekeriazko egitura honetan beste batzuk baino onuratsuagoak garelako. Hitz gutxitan esanda, gure bizitza-maila unibertsal bihurtzeko modukoa dela, erbesteratu daitekeen zerbait. Urdailetik geroz eta harrapatuago eta adimenez nahastuago gaituen gizarte batean bizi gara, eta lehengo akats nagusiak, nahikeria, aseezintasuna, indibidualismoa... mende berriaren oinarrizko dohain bihurtu dira. Gure artean indarrean diren bakea, askatasuna, legea, demokrazia eta biolentzia bezalako kontzeptuak ez kuestionatzea eta bere horretan uztea ezartzen digute.
Borroka, dagoeneko, ez da gizartearen lorpenen eragilea?
Planeta "demokratizatu" honetan garbi dago erabaki handiak ez daudela hiritarron esku. Politika botere ekonomikoen esku dagoen heinean, antolaketa ereduek eta esku hartzeko bideek geroz eta indar eta zentzu gutxiago dute, eta distrakzio lana besterik ez dute betetzen. Gizartearen lorpenik handienak eskuratzen lagundu zuen borroka, gaur egun, erakundetik erakundera leihatilaz leihatila eraman beharreko orri eta eskakizunek eta amaiera gabeko negoziaketek ordezkatu dute. Bitarte horretan... ezberdintasunak areagotzen ari dira.
Orain txirotasunak eta errepresioak inolako klase kontzientziarik sortzen ez duela esan nahi al duzu?
Garai batean iraultza zapalduek egingo zutela uste zen, baina orain garbi ikusten da gauzak miresten eta pertsonak gutxiesten dituen gizarte honek irentsi egiten dituela biktimak (langabetuak, baztertuak, zokoratuak), eta hauek beren aurpegiak ezkutatu egiten dituztela eta beren egoeraren errua beren buruei leporatzen dietela. Garai batean egia izan bazen ere, errepresioak eta txirotasunak kontzientzia hartzea eragiten zuela, ez dirudi gaur egun hala denik. Honi guztiari eransten badiogu, denek ez bada ere, askok, bankuan kontu bat dugula eta zentzuzkoa iruditzen zaigula, ba...
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Gorka Bereziartua
#3
Xabier Letona Biteri
#4
#5
Beranduegi
|
ARGIA
#6
Azkenak
2024-05-07
Jonathan Cook
Hauxe da Gaza suntsitzeko Israelen eta AEBen plana
Su-eten bat lortzeko Mendebaldearen ahaleginak serioak direla itxura egiten dute Mendebaldeko komunikabideek. Baina argi dago aldez aurretik idatzitako beste gidoi bat dagoela. Artikulu honetan Jonathan Cook kazetari britainiarrak aurreratu digu zein den Israel eta AEB... [+]
2024-05-06
ARGIA
Meaka-Irimo herri plataformak kontzentrazioa egingo du maiatzaren 7an Jaurlaritza aurrean
Capital Energy multinazionalak Urretxu ondoan dagoen Irimo mendian zentral eolikorik egin ez dezan eskatzeko egingo dute elkarretaratzea maiatzaren 7 goizean.
2024-05-06
Jon Hidalgo Gereñu
Israelek Al Jazeera hedabidea debekatu du
Hamasen tresna izatea leporatuta ezarri du debekua estatu sionistak. Al Jazeerak akusazioak ukatu ditu eta ahots kritikoak isilarazi nahia salatu du. Nazioarteko hainbat elkartek kritikatu dute “prentsa askatasunaren aurkako erasoa”. Debekua 45 egunekoa da momentuz,... [+]
2024-05-06
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Nestor Basterretxea jaio zela 100 urte: munduari leihotik begira, baina leihoak itxita
Gaur 100 urte beteko zituen Nestor Basterretxeak (Bermeo, 1924 - Hondarribia, 2014). Hamaika lanetan nabarmendu zen, eta hamaika bider mintzatu zen ARGIArekin. Pasarte interesgarri batzuk ekarri ditugu hona.
Eguneraketa berriak daude