"ORAINGOZ EZ DAGO ALARMARAKO BATERE ARRAZOIRIK"
- Carlos Maria Romeo Casabona doktorea Zuzenbide eta Giza Genomaren Unibertsitate arteko Katedraren zuzendaria da. Gai ilun honetan argi pixka bat eskaini diezagukeen Euskal Herriko aditurik ospetsuenetako bat dugu medikuntzako doktore hau.
Dena den, proiektu honen helburua geneen sekuentziazioa zen, 3.000 milioiko nitrogenodun base bikoteak ordenatzea eta identifikatzea, duen interesa zientifikoa da batez ere, herritarrentzat oraindik ez baita inolako etekin zuzenik izango. Zientzialari, laborategi eta bestelako enpresa pribatu zein publikoentzat aldiz, aurrerapen handia suposatuko du, bestelako ikerketa aplikatuentzat tresna itzela suposatzen duelako: botikak, diagnosirako produktuak, terapia genikoa, eta abar.
Aurrerapen hau dela-eta, badugu kezkati ala beldur izateko arrazoirik?
Kontuz ibili beharreko puntuak egon badaude, babes neurri juridikoak eta ez juridikoak behar dituztenak. Gehiegikeriak gerta daitezke eta behar bada, nahiz eta gaia legeztatu, arazoak izango dira. Zerbait berria sortzen denean txarrerako erabil badaiteke erabili egingo da. Hala ere, interesgarriena erabilpen gaizto hori minimora murriztea da, zigortu ahal izatea, prebentzio neurriak egotea eta azken finean gehiegikeriak gutxienekoak izatea. Horrenbestez, oraingoz ez dago alarmarako batere arrazoirik.
Orduan, zer gertatuko da azkenean giza genomaren inguruko patentearen gaian?
Legedi bereziagoa sortzeko beharra dago, ikerketa hauen aurrean giza intimitatea eta osotasuna babesteko. Dauden lege sektorialak jadanik ez dira nahikoak, ez Espainian ezta nazioartean ere. Datuen babesari dagokionez, adibidez, legearen arabera datuok borondatez eman daitezke. Enpresari batek eskatuz gero berriz, ia inork ez ditu ematen. Zenbait estatutan halako datu pertsonalak ezin dira eman ezta borondatez ere.
Azkenik, noraino hel daiteke zientziaren interbentzioa giza genoman?
Esate baterako, kezkatzekoa da geneetatik lortzen den hazteko hormona sintetikoaren produkzioa Estatu Batuetan bi botika enpresen eskuetan egotea. Hormona sintetikoa errezetaz saldu beharrekoa bada ere, praktikan ez da horrela gertatzen eta 10-12 urteko umeek zuzenean erosten dute, horrela altuagoak izan eta hainbat kirol egin ahal izango dutela dakitelako. Non amaitzen da gaixotasuna garaitzearen nahia eta non hasten da giza espeziea hobetzeko gogoa? Hortxe dago koska eta kezka
1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]
Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei.
Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]