«Beldurra diot PPren garaipenari, ez baitakigu zer dagoen atzean»


1996ko otsailaren 18an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Hauteskunde orokorrak eta abertzaleek Madrilen betetzen duten lana
«Beldurra diot PPren garaipenari, ez baitakigu zer dagoen atzean»
Xabier Albistur, Euzko Alderdi Jeltzalearen Senaturako hautagaia Gipuzkoatik
Duela hiru urte EA eta EUEko hautagaia izan zen Madrilgo Kongresurako, eta hautatua suertatu. Hiru urteotan gauzak asko aldatu dira doneztebarrarentzat, eta EArekin haserraldia izan ostean, EAJren Senaturako hautagaia dugu orain Donostiako alkate ohia.
Egiguzu Madrilen burutu duzuen lanaren balantzea.
100etik gora lege eta lege-proiektu onartu dira. Eta PSOEren gutxiengo egoeraren ondorioz eta PPk oposizio indartsu bat egiteko zuen beharra kontuan hartuta, Euskal Taldeak protagonismo handia izan du arlo legegilean. Demokraziaren katarsia ere gertatu da. PSOEren etengabeko 13 urteko Gobernuaren narriadura agertuz joan da. Parlamentua demokraziaren eta ustelkeriaren kontrolatzaile zorrotzaren paradigma bilakatu da.
Bestalde, Euskadin bakerako baldintzak emateko GAL afera argitu egin behar da. Zentzu horretan, urratsak eman ditugu, eta 13 urteko ilunkeriaren ostean irtenbidearen amaierara iritsi ez garen arren, iritsiko gara.
Batzuen eta besteen jarrera eta adierazpenak ezagututa, nahikoa baikor agertu zara GAL aferaren argitze posiblean, ezta?
Denborak ez du barkatzen. Gizakien borondateak oztopo asko jar ditzake, baina alderdi bakar batek eta diruak ere ez dute lortuko estatu-krimentzat jotzen direnak estaltzea. Hego Amerikan dioten modura: «Itotakoak hirugarren egunean azaltzen dira; ibaiek beti itzultzen dituzte hilotzak, eta baita itsasoak ere». Demokrazian ere antzeko zerbait gertatzen da, azkenean guztia kaleratzen baita, baina pazientzia izanez.
Euskal herritar askok galdetzen dute zer egiten duten abertzaleek Madrilen...
Gure konpetentzien eta gure geroaren % 30 oraindik Espainiako Parlamentuan erabakitzen da. Are gehiago, autodeterminazio eskubidearen aldeko bagara eta eskubide hori present izan behar badugu, Madrilgo Parlamentua da eskubide hori planteatu eta berorri oihartzuna emateko leku egokia.
Joan ezean, gurdi baten moduan igaroko lirateke gure gainetik. Joan ez bagina, ez genukeen Lasa eta Zabalaren, GALen, Zabaltzaren edota Intxaurrondoko kasuen salaketa publikorik eta erakundeen inplikaziorik egiteko modurik izango. Gutxi garela aurpegiratu diezagukete. Baina, boto abertzale guztiak bat eginik egongo balira, Madrilen 14 edo 15 ordezkari izango genituzke. Eta 14-15 botok indarra esan nahi dute, herri bat benetan zer den adieraziko lukete, batik bat botoa gehiengoz abertzalea denean.
EA eta EUEtik hautatua joan zinen, eta EAJko diputatu gisa itzuli zara.
EAJko Senaturako hautagai gisa itzuli naiz. Ez du inolako zentzurik diputatu abertzale baten presentziak Madrilen bost parlamentari dituen Euskal Talde baten ondoan. Alegia, Madrilen nire etsaia ez zen EAJ; nire aurkari politikoa PSOE eta PPko aulkietan zegoen. Madrilen bateratu egin behar da.
Zer dauka Xabier Arzalluzek Carlos Garaikoetxeak ez duena?
Ez dut uste Arzalluzek Garaikoetxeak baino zerbait hoberik duenik, eta alderantziz. Hain zuzen, horixe da zoritxarrekoa: politikaren pertsonalizazioa.
Bada, zer du EAJk EAk ez duena?
EAJ erreferentzia politikoa da nazioartean, Estatuan eta Euskal Herrian. Ez dugu gauza gehiago edo alderdi berririk asmatu beharrik. Indartu behar dena indartu behar da; kasu honetan, erreferente politiko zuzenak.
Autonomia Estatutua agortua dago, gainditu egin behar da ala oraindik jokoa eman dezake?
Autonomia Estatutua ez dago agortua, sakondu beharreko ildo edo bidea da. Batik bat besterik ez dugun artean. Erridikulua eta antiekonomikoa da beti daukaguna gutxiesten jardun eta beste gauza batzuekin amestea. Hala, autodeterminazioaren eta Estatutuaren arteko eztabaida, eztabaida antzua da. Estatutuaren bideak ez dakit autodeterminaziora eramango gaituen, baina uneotan ez daukagu beste biderik. Eta autodeterminazioa hutsetik eskatzen aritzea, borroka neketsua da: jendea erre eta nekatzen da, ideiak agortzen dira...
Zer datorkio burura EAJko diputatuari EAEko sindikatu eta erakundeei Forcemeko diruekin gertatu zaiena gertatu ostean?
Ez dago soilik estamentu politikoetan euskal proiektuen porroterako saio eta nahia. Erakunde ekonomikoetan, kasu honetan sindikaletan, uztartutako kontua ere bada. Beraz, gure guda ez da soilik politikoa. Sektore ekonomikoan ere, Euskadirentzako boterea berreskuratzeko irabazi beharreko borroka dago.
Gai honetan bada beste kontu larri bat ere. Eta hau dela eta, Kongresuan ikerketa batzorde bat planteatuko dugu Euskal Talde bezala. Badakigu horretara zuzendutako 63.000 milioi pezetatik, zati bat formaziora doala; baina beste zati garrantzitsu bat CCOO, UGT eta ugazaberiaren finantziaziora doa. Hori ekinbide oso larria da. Hori argitara atera beharra dago, diru hori langile eta enpresarien formaziora zuzenduta baitago.
Badirudi Xabier Arzalluzek kanpainan zehar autodeterminazio eskubidea alde batera uzteko eskatu dizuela...
Hori zientzia fikzioa da. Prentsako zenbait profesional, hauteskunde kanpainan eskandalurik ez dagoenez, eskandalu horiek sorrarazi nahian dabiltza. Ez dut inoren agindu edo mugarik jaso. Beraz, herritarrei honako abisua emango nieke soil-soilik: kontuz gezurrak botatzen dituztenekin, asko botatzen dituzte-eta.
Autodeterminazio eskubidearen gaia plazaratzeko arazorik ez, beraz.
Jakina. Hori guztia PP bultzatzen ari diren komunikabideek plazaratu dute. PPren kanpainaren parte da, nazionalismoaren barruan zatiketak eragin asmoz.
Nola bizitu da Madrilen autodeterminazioaren inguruan eman den azken eztabaida?
Madrilen gertatzen dena da autodeterminazio eskubidea faltsuki indarkeriari lotutako gaia dela. Gainera, Madrilgo komunikabide batzuk biak lotzen saiatzen dira.
Eta zer egin daiteke horren aurrean?
Lehenik, irtenbidea eman behar zaio indarkeriaren gaiari, autodeterminazio eskubidearen gaia aparte utzita. Behin hori lortu ostean, autodeterminazioaren gaiaz hitz egin behar da, giza eskubideez hitz egiten den bezala. Giza eskubideak pertsonari bezala, autodeterminazioa herriei aplikagarria da. Inork ezin dio ukatu herri bati, herri horretako ordezkariek herri horrentzat autodeterminazio eskubidea eskatzea.
Eta zer pentsatzen dute zuk ezagutzen dituzun parlamentariek ETArekin izandako kontaktoei buruz udazkenean zabaldu ziren berriez?
Irtenbide negoziatuaren bilaketan guztiok ados egon gintezke. Baina arazoak negoziazio horretarako baldintzak zein diren zehazterakoan sortuko lirateke. Eta baldintzez ETAk ere ez du argi hitz egin. Inork ez daki zer negoziatuko den. Eta, batik bat, ez da keinu bakar bat ikusten ez alde batetik ez bestetik.
Argi dagoena zera da: su-etena beharrezkoa dela, eta indarkeriazko ekintza gogorrok ez dutela ezinbestean negoziaziora eramaten. Eta batzuek ETAren apirileko agiria bide posibletzat hartu badute ere, hori ez da bidea. Agiri hori kontraesanean geratu baita ETAren ondorengo ekintzak medio. Ekintza horiek herri honen espektatibak hautsi dituzte, jendeak gero eta gertuago ikusten baitzuen baketzeko aukera. Egia da Espainiako Gobernuak ere ez duela laguntzarik ematen espektatiba horiek sortzeko. GAL aferaren ikerketa ez amaitzeak, Galindo bezalako pertsonaiei eusteak, Intxaurrondoren alde beltzari eusteak... ez diote laguntzen baketze giroari.
Eta EAJk zerekin laguntzen du eta zerekin lagundu dezake aurrerantzean urratsak emateko?
EAJk betetzen duen funtzioa besteek uzten diotena da. Baina ETAren aldetik eta Espainiako Gobernuak ez du publikoki, politikoki eta sozialki bitartekarik dagoenik onartzen. EAJk izan behar duela? Euskadiko alderdi politikoen batuketak izan behar duela? Ajuria Eneko Itunak? Edota Eusko Legebiltzarrak?
HBren mundutik baketzera iristeko modua emango liguketen edo baketzean bitartekari izan litezkeen lanabesak gutxiesten ari badira, eta Espainiako Gobernuak, beharrezko ezagutza eta errespeturik gabe, lanabes horien gainetik pasa nahi badu, bide gogorrean sartzen gara: bi horma eta pasabide bat duen bidea, eta bi hormak gero eta urrunago daude. Pasabidean, berriz, euskal gizartea eta bere erakundeak daude, bi aldeek harriz hartzen dituztenak.
Euskal herritar askok zuen lana Madrilen Felipe Gonzalezi eskainitako laguntza gisa ikusten dute. Hauteskundeetako PSOEren porrot posibleak berarekin eramango al zaituzte?
Lege-proiektu edo lege zehatz baten eraldaketa dela eta Madrilgo Parlamentuan PSOErekin batera bozkatzeak ez du esan nahi babesa ematen diogunik. Hori babes gisa ikustea irakurketa maltzurra da. Gainera, PSOEren porrotak ez du eraginik izango nazionalismoan.
PPren garaipenari beldur izan behar diogu ala berarekin elkarlana posible da?
Nik beldurra diot PPren garaipenari, ez baitakigu zer dagoen atzean. Aldiz, PSOE badakigu zer den, zer izan den eta zer eman dezakeen. Eta batik bat, gauza garrantzitsu bategatik diot beldurra PPri: lobbyen agerpenagatik, benetako presio taldeak eta botere faktikoak agertzen baitira atzetik. Horrek guztiak atzerapausoa ekar dezake bizi-kalitatean eta ongizatean.
Eta Euskal Herriko egoera politikoari dagokionez?
Gobernuan dagoenak arazoei aurre egin behar die, eta PPk ere aurre egin beharko dio negoziaketari eta baketzeari. Baketzea bilatzen dugunon tropelean sartu beharko du. Konpetentziez eta Estatutua garatzeaz hitz egiten badidazu, borroka gogorra izango dela diotsut, aurrean izango baikaitu.
MIKEL JAUREGI
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEAJ
PertsonaiazALBISTUR2
EgileezJAUREGI5Politika

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Milaka juduk Palestinaren askapenaren alde lan egiteko konpromisoa berretsi dute, “sionismoaren krimenen aurka”

Milaka lagun bildu ziren Vienan ekainaren 13tik 15era, lehen edizioa izan zuen Judu Antisionisten Kongresuan. Hiru egunez eztabaidatu eta hausnartu ostean, ohar bat argitaratu dute Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren eta garbiketa etnikoaren aurrean ahotsa... [+]


Álvaro Uribe Kolonbiako presidente ohia errudun jo dute iruzurra eta eroskeriagatik

2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]


Israeldar kolono batek ‘No Other Land’ dokumentala grabatzen lagundu zuen aktibista palestinar bat hil du Zisjordanian

Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]


2025-07-29 | Mikel Aramendi
Analisia
Kanbodia eta Thailandia, gerra-plantak egiten?

Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]


Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


Janaria sartzeko “10 orduko etenak” iragarri ditu Israelek, Gazan 100.000 haur desnutrizio arriskuan daudelako

"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


CAFek giza eskubideak errespetatzen dituela “baieztatu” beharko du, Belgikako kontratu milioiduna eskuratzeko

Beasaingo enpresak 1.695 milioi euroko kontratua lortu du Belgikako SNCB-NMBS tren konpainia publikoarentzat 54.000 plaza dituzten bagoiak egiteko. Baina aurretik, belgikar konpainiak eskatu dio bere jarduerek nazioarteko zuzenbidea eta giza eskubideak errespetatzen dituztela... [+]


Eguneraketa berriak daude