Asun Balzola: idazleen itzaleko ilustraziogilea
ASUN Balzola haur literaturako liburuen ilustraziogilea da. Euskal Herrian bere izena gutxitan entzun badugu ere arras pertsona garrantzitsua dugu estatu mailako marrazkigintzaren arloan. Hainbat lanetan parte hartu du eta liburu bat irakurtzean hainbeste laguntzen gaituzten marrazkiak egiten ditu. Hala ere, marrazkiak egiteaz gain buruari bira batzuk eman, pentsatzen jarri eta ordenadoreko teklak zapaldu izan ditu berak idatziriko liburuak egin nahian. Durangoko Azokarako bere bizitza guztian beraientzat lanean aritu den Erein argitaletxeak «Martaren ibilerak» lana aurkeztuko du Euskal Herrian.
Ilustraziogile ospetsu hau bilbotarra da jaiotzez, baina ezkondu ondoren Francoren erregimenaren garaian Italiara alde egin beharra izan zuen. Bertan urte batzuk eman eta Madrilen jarri zen bizitzen, oraindik bertan jarraitzen duela. Gaztetandik etorri zitzaion marrazteko grina eta piskanaka ilustrazio munduan, bidezidorrez bidezidor, bere bidea irekitzen joan zen ilustraziogile ospetsuenetarikoa izatera iritsi arte. Jadanik 200-300 liburutan esku hartu du eta hilabetean liburu baten irudiak egiten ditu, gutxi gorabehera. Bere esanetan, «ilustrazioaren atalean orain dudan ospea izatera heltzeko lan asko egin behar izan dut. Mundu honetan ez du inork oparirik egiten eta niri ere ez didate oparirik egin, basapizti baten moduan lan eginez iritsi bainaiz orain nagoen leku honetara».
Asun Balzola autodidakta konsideratzen da. Han-hemenka lan ezberdinak egin, Madrilgo Bellas Artes-en urtebete egon eta pintura ikasten beste urte bat egin ondoren marrazkigintzan norbait izatea lortu duela uste du. «Ilustrazioa ikasi ezin den lanbide bat da, ez baitago liburuetarako irudiak egiten ikas dezakezun tokirik. Hara eta hona ibili, zirrikituz zirrikitu jardun beharra dago marrazteko ohitura hartu arte», adierazi digu bilbotarrak.
Argitaletxe guztietan
MOMENTU honetan Asun Balzolak Destino, S/M, Grijalbo, Bruño, Gaviota... Espainiako ia editorial guztientzat egiten ditu ilustrazio lanak. Baina bere argitaletxe kuttunena Erein da. Argitaletxe honentzat 1980. urtea baina lehenagotik lan ugari egin ditu eta erlazio oso estua du. Bilbotarraren arabera, «Erein nire argitaletxe gogokoena da. Nire ustez lan onenak bertan egin ditut eta harreman oso bereziak ditut beraiekin. Nik egiten ditudan lan guztiak beti miresten dituzte eta izugarrizko lasaitasuna ematen dit marrazterakoan, fede handiarekin egiten ditut lanak. Erein nirea den gauza bat bezala da, oso desberdina da beste editorialekin alderatuz, etxean banengo bezala lan egiten dut bertan». Hala eta guztiz ere, liburuen ilustrazio lanez gain iragarkiak, itzulpenak eta beste zenbait gauza ere egiten ditu, ilustraziogintzatik bakarrik bizitzea oso zaila baita, bere iritziz.
Ilustrazioan lan asko izateko eta bizitza irabazteko Madrila joan beharra dagoela uste du Asun Balzolak. «Askotan jartzen dituzun helburuen araberakoa izaten da. Euskal Herrian bizi zaitezke, irudiak egitera dedikatuta, baina Espainia osoko argitaletxeetatik lanak jasotzen dituen batentzat oso zaila da, harremanetan jartzeko askoz egokiagoa delako Madrilen bizitzea. Bertatik errazagoa da leku guztietako lana ehizatzea». Honez gain, marrazketa lanak egiteko gero eta ekipo aurreratuagoak beharrezkoak dira Asunen ustez, eta ekipo horiek aldatu eta hobetzeko beharrean izaten dira askotan, dirutza handia erabiltzen dutela. Beraz, ekipo horiekin ilustrazioan aritzeko lan asko egin behar da eta Bilbon gelditu izan balitz ez zukeela gauza handirik egingo pentsatzen du.
Egonkortasuna nagusi
LIBURUEN ilustrazioaren egoera momentu honetan ez da oso txarra, berak esandakoaren arabera. Jende asko dabil lanean mundu honetan eta bi elkarte ere badaude, bat Bartzelonan eta bestea Madrilen. Gainera eremu ezberdinak bereizten dira, haur literaturan aritzen direnez gain, egunkarientarako, testu-liburuetarako eta agentzietarako lan egiten dutenak aurki baitaitezke. Hala ere, ilustraziogile bilbotarrak aipatu zigunez, «jende oso ona eta prestatua dago marrazkigintzaren mundu honetan, baina honelako arte aplikatuak ikasteko eragozpen handiak daude, malgutasun gabezia izugarria dago».
JOSU ARANBERRI
Liburuetan marrazkilaritza lanak egiteaz gain, liburuak idazteko astia ere hartzen du
Asun Balzola: idazleen itzaleko ilustraziogilea
Oso gutxik ezagutuko dute Asun Balzola, baina haur literaturako liburu bat hartu eta bertako marrazkiak norenak diren jakiten saiatzen bagara gehienetan bere izena agertuko zaigu. Izan ere, idazleen itzalean, hitzei lagunduz liburuak ilustratzen dituen bilbotarra dugu Asun Balzola, nahiz eta aspaldidanik Madrilen bizi den, lan arrazoiak direla eta.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]