«Gu bidaiaren artisauak gara, ez kateko langileak»


1993ko ekainaren 20an
Pako Txabarriri elkarrizketa bidai agentziei buruz
«Gu bidaiaren artisauak gara, ez kateko langileak»
Pako Txabarri, Banoa bidai agentziaren arduraduna
Pako Txabarri, beste batzuen artean, Banoa bidai agentziako kide da. Bulegoan lan egiteaz gain, bidai-gidaria da. Ohizko gidarien lan moduetatik ihes egin nahi du eta Banoaren `bidaia desberdinak' nahiago ditu. Berarekin aritu gara bidai agentzia berri hauen egoeraz hitz egiteko. Oporretako garaia heldu denez, ondo dago jakitea zer eskaintzen diguten enpresa hauek.
ARGIA. Badirudi, hondartza eta itxasoko oporretarako aukerek gero eta arrakasta txikiagoa dutela. Banoa filosofia horretatik ateratzen den bidai agentzia da.
PAKO TXABARRI. Alde horretatik oso garbi ditugu zeintzuk diren irizpideak. Gure eskaintza ez da handia, taldeak ere txikiak dira, ez dugu jotzen luxuzko hoteletara... gure ideia beste bat da. Lan hau dirua irabazteko egiten dugu, baina bidaiatzea oso gustuko dugulako, batez ere, egiten dugu hau. Indiara doan gidaria, adibidez, hamaika aldiz egon da han eta Indiaz dakien dena azalduko du; gero pertsonaren esku gelditzen da aukeratzea. Ez gara luxuzko hoteletara joango, edo agian bai, baina guretzat leku interesgarrienak direnetara eramango ditugu, nahiz eta hotelik ez izan. Gau horretan hamaka batean egin behar bada lo, horrela egingo dugu. Gure eskaintza ez da handiegia, bidaiaren `artisauak' garelako. Ez gara maioristak, nahiz eta gutxi izan, dakiguna ondo egitea da gure helburua eta, ohizko agentzietatik eskaintza berezia egitea nahiago dugu.
A. Hala eta guztiz ere, agentzia multinazionalekin konpetitu behar duzue. Nola aurre egin hauei?
P.T. Orain arte diferentzia nabarmen bat egon da: gure merkatua eta eurena oso desberdinak ziren. Hau da, gure merkatua askoz ere txikiagoa izan arren, oso zehatza zen, eskaera zehatzekin zetorren eta guk, bestetik, ez dugu zereginik ohizko agentzietara joaten diren bezeroekin. Ez dakigu zer dagoen Benidorm-en, eta gainera ez dugu jakin nahi ere. Baina orain gauzak aldatu egin dira. Hainbat agentzia sortu dira geurea bezalakoa eta ohizko agentziak guk orain arte landu ditugun bidaiak eskaintzen ari dira, «abentura bidaien» izenpean. Gureak «abenturako bidaiak» soilik izan ez daitezen saiatzen gara, herrialdeen errealitatera hurbiltzen. Hirugarren munduko herriak ulertzea eta eurek gu ulertzea. Ohizko agentzia hauek ikusi dute merkatu hori, eta hartzeko asmotan dabiltza.
A. Azken honi gaur egungo krisi ekonomikoa gehitzen badiogu, zer gertatzen da?
P.T. Oraingoz ezer ez. Alde batetik, agentzia multinazionalen sarrerak ez digu ezer kendu, eta bestetik, gugana datorren jende kopurua igo egin da. Gure bezeroen ezaugarri ekonomikoek berdin jarraitzen dute. Beldur ginen aurtengo aurrikuspenak egitean, baina jarri genituen helburuak betetzen ari gara.
Hala eta guztiz ere, guk ez dugu etekin handiak lortzeko helbururik. Gure helburua hori izango balitz, agian gehiago nabarituko genuke, baina ez da horrela. Eta lehen esan dizudan bezala, helburuak betetzen ari gara.
A. Baina zuen bidaiak beste agentzienak baino garestiagoak dira.
P.T. Arrazoi sinple batengatik: ez ditugu pertsona talde handiak antolatzen. Horrek gastuak garestitzen ditu; azken batean, zenbat eta talde handiagoa izan, orduan eta prezio hobeak lortzen dituzu. Gure taldeak, normalean, 8 pertsonak osatzen dute, 16 gehien jota. Hor ere bidaiaren filosofia islatzen da: lehen aipatutako errealitate berri batera hurbiltzea eta, noski, mendebaldeko sistema kontsumistaren `kutsadura' inposatu gabe.
Gure zirkuituak asko lantzen diren bidaiak dira, pertsona zehatzek eginak eta, gauza guztien gainetik, gureak. Hau da, ez ditugu beste zerbitzu batzuk hartzen, guk kontrolatzen dugu prosezua, hasten denetik bukatzen den arte. Astisauak bezala. Artisauak lan kate baten jartzea zaila den moduan, katean lan egiten duen langilea ez da artisaua. Artisauen produktuak katean egindako produktuak baino garestiagoak dira.
A. Lehen bezeroen ezaugarri ekonomikoak aipatu dituzu. Zein bezero mota duzue?
P.T. Gehienek soldata egonkor bat dute. Irakasleak, funtzionariak edota lanbide liberaletan dabiltzanak: gure bidaiak uztaileko soldata, udako extra eta aurreztutako pixkatekin ordaintzen dituzten pertsonak. Adina, normala denez, 30 eta 45 urte bitarte mugitzen da. Normala diot, bidaiaren filosofiagatik eta, bestetik, dirua izatea esan nahi duelako. Gazteagoak ere badaude, baina salbuespen ez badira ere, oso gutxi bai. Bestetik, lehen aipatu dudan belaunaldikoak, euren bizitza moduagatik, gehienak ez daude ezkonduta eta ez dute familia aldeko erantzukizunik. Bakarrik bizi direnak, bikoteak...
A. Baina, azken batean, ez dituzue zuek ere bidaia hauek kontsumo produktu bihurtzen?
P.T. Bai eta ez. Bai, dirua irabazteko egiten dugulako eta ez, ez dugulako inoiz masifikatuko. Gure helburua agentzia mantentzea da. Gainera, hemen lanean ari garenok bidaia daramagu odolean, gure bizitzaren alde garrantzitsu bat da. Hamaika aldiz egon gara munduko txoko batzuetan bidai-gidari izan gabe. Ondo ikasiak gaude zentzu horretan.
Ohizko agentziak gu baino aurreratuago doaz, heltzen diren tokiak kontsumo produktu bihurtuko dituzte. Gu ez, eta horrela gertatuko balitz ni izango nintzateke eserleku hau utzi eta agentziatik alde egingo lukeena; bestetik, hala balitz Banoa ez litzateke Banoa izango, auskalo zer izango litzatekeen.
Myriam Gartzia
20-21

GaiezEkonomiaerbitzuakTurismoa
PertsonaiazTXABARRI1
EgileezGARTZIA3Ekonomia

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude