Isidro Rikarte: "Mezu estetikoan bakarrik ez dugu geratu behar"


1989ko martxoaren 05ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Isidro Rikarteri elkarrizketa.

PAMIELAREKIN "BIDE ERTZEKO POEMA BILDUMA" KALERATU
Isidro Rikarte: "Mezu estetikoan bakarrik ez dugu geratu behar"
Poeta berria eta gaztea, oraintsu Pamielak argitara eman dio bere lehendabiziko liburuska, poema bilduma. Isidro Rikarteri ez zaio gogoko idazle deitzea, dioenez oso goiz bait da bere barua poeta bezala kokatzeko. Ilusioz beteta, kritiken zai geratzen da.
Erabat erdalduna den Nafarroako Lerinen jaio zen Isidro Rikarte, duela 33 urte. Euskararekin laster identifikatu zen eta euskarari ekiten hasiko zen AEKko Arturo Campion euskaltegian.
"Hor hasi nintzen euskara ikasten hizkuntz komunitate batekin identifikatzen bait nintzen, eta horregatik horren ardatza ikasi nahi izan nuen".
Ikasten hasi eta denbora laburrera menperatzera iritsi zelarik, irakasle lana bete zuen Arturo Campionen bertan. Hiru urtetan gutxi gorabehera ikasi zuen hizkuntza, baina dioenez oraindik ikasten omen dihardu.
Gaztarotik datozkio poesia idaztearen zaletasuna eta grina, hamabi hamahiru urtez idatzi zuela bere lehendabiziko poema. Idatzitako gehiena poemak izan dira, egokiago eta errazagoa aurkitzen du eta bere baitako sentimenduak adierazteko. Korrok aldizkarian argitaratu izan ditu poema solte batzuk. Azken hilabete hauetan berriz, Pamiela argitaletxeak proposatu zion poema bilduma baten kaleratzea.
Isidro Rikartek, harridura gaindituz, Iruñako Udalaren lehiaketan aurkeztutako poemak eta zituen beste batzu eta "Bide ertzeko poema bilduma" liburuak forma hartu zuen.
Bi partez osatua
Bi zati ezberdin bereizten dira "Bide ertzeko poema bilduma" liburuan,
"ia-ia landu gabeko poemak, edo behintzat bigarren partea osatzen dutenak baino gutxiago; hau da, lehendabiziko zortzi poemek moldatzen duten lehen partea, udal lehiaketan aurkeztutakoak. Bestetik, gainerako poemak, landuagoak, errima, ritmoa, neurria, errekurtsoak zainduagoak daude, intentzio gehiagorekin egitera sartu bait nintzen", azaltzen du.
Isidro Rikartek poesia mezu estetikoaren gaineko mezua bezala definitzen du,
"ez dugu mezu estetikoan bakarrik geratu behar" dio, "hizkuntza komunikazioa bait da, eta komunikazioa denez, bere funtzio nagusia adierazpena izaki, mezua trasmititu behar duzu eta ez gelditu forman bakarrik", azpimarratzen du.
Ezagutu berria den idazle honek bapatasunean kokatzen du bere etorria, baina argi du
" 'masa' hori presta daitekeela. Asko irakurtzea ikasteko modutako bat da, errazago bait da gero etorria".
Ez dio gehiegi konbentzitzen sariketetan parte hartzea,
"mugatu egiten zaitu eta". Dioskunez, "poetak bere buruarekin leila izan behar du batez ere".
Horregatik ezin du lehiaketak inolako helburu izan.
Orain dituen asmoen artean bere burua prestatzean dauka nagusi.
"Orain klasikoak irakurri nahi ditut, euskal eta erdal klasikoak, klasikoetan murgilduz haiek egindako obrak aztertzeko neure neurrian".
Prosan idaztearen ideia ez du baztertzen,
"baina nik uste prosak lan iraunkorra esijitzen duela, denbora gehiago; poemagintzan ordea, poema bat idazten duzu eta hor gelditzen da osorik, hurrengoa noiz idatziko duzun baldintzatzen ez duela".
Bere gustoko poeta Garbriel Aresti du,
"bere poesiarekin bide berri bat zabaldu bait zuen. 'Baserrian' kokatuta zegoen poesia hirira ekarri du, sozialagoa eginez, gizonaren aldeko poesia".
Arestiren obrarekiko gusto hori bere bildumako lehen poeman antzeman daiteke, non "Gabriel Arestiri zenbait gogoeta" aurkezten duen.
Estilo eta luma garbia, barne sentimenduen adierazterakoan modu zuzen eta erraza aurkitu bait du Rikartek.
MARTA DIEZ
48


GaiezKulturaLiteraturaIdazleakRIKARTE1
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaPoesia
GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
PertsonaiazRIKARTE1
EgileezDIEZ1Kultura

Azkenak
Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio Netanyahuren planari: lehen ministroak Gazako Zerrenda osoa okupatzeko asmoa erakutsi zuen, baina kontseiluak... [+]


Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Bakioko jaietako gau bateko egitaraua bertan behera utzi dute, sexu erasoen eta borroken gorakadagatik

Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]


Plastikoaren kutsadura mugatzeko itun baten negoziaketan ari dira NBEko herrialdeak Genevan

Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.


600.000 milioi euro inbertitu ezean, %35eko muga zergak jarriko dizkio Trumpek Europako Batasunari

Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]


Kontrolpean dute Nafarroako baso sutea, eta gobernuak suteak saihesteko neurriak hartu ditu

Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari. 


2025-08-05 | El Salto-Hordago
Plastikoak eragindako kutsadurak 1,3 bilioi euroko osasun gastuak eragiten ditu

The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.


Etxeko atxiloaldia ezarri diote Bolsonarori, 2023an estatu kolpe bat ematen saiatzeagatik

Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]


Bilboko Konpartsek “gustu guztientzako” 600 ekintzatik gora antolatu dituzte

Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko". 


Eguneraketa berriak daude