Juan Gartzia, Errealitatea Eta Fantasia Bat Eginda


1987ko abenduaren 20an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Juan Gartzia idazleari elkarrizketa
Juan Gartzia, Errealitatea Eta Fantasia Bat Eginda
Juan Gartziaren azken eta aurrenekoa ipuin liburuak "Akaso" du izenburu, Erein argitaletxeak kalera emana. Lehendik ere bazebilen idazte kontutan, eta hau ez da beraz akasozkoa. Katalaneratik umeentzako errelato moduko bat itzuli zuen, «Lierni». Baina atez ere Plazara-n, eta igandero zutabe bat gipuzkoar periodiku ezagun batetan urtebetez.
ARCIA.– "Akaso" liburuko narrazioek badiate nolabaiteko gai inguru amankomunik ala ipuin bildamatzat har dezakegu?
JUAN GARTZIA.–Ipuinak edo errelato desberdinak zeudek. Batetik, liburuerdi pasatxoa «Pernixio» izenekoak harrapatzen dik, hain zuzen Ignacio Aldecoa saria irabazi zuen errelato, ipuin luze, nobela labur edo dena delakoak. Egia esan honek emago lioke batasuna liburuari.
Besteak berriz, batzuk lehendik eginak nizkian. "Akaso"k adierazi nahi lukeena behintzat zera duk: akaso gertatukoak direla ipuinok. Zenbaitetan bazegok itxura autobiografiko bat, gertatutako anekdotaren bat; ziur nik neuk ere ez zekiat, zenbateraino diren oroitzapen edo hala gertatuak. Mundu zera horretan ibili nauk eta agian fantasia piska bat ere bai.
A.–Denbora baten ezezagutzak sortzen duen liluraren arrastorik?
J.G.– Bai, lilurazko giro bat bazegok zenbaitetan eta magia bat zuzpertu nahia ere bai. Baina gehienetan nahasturik zegok, egoeraren beraren lilura baino gehiago, kontaketaren lilura. Nik uste kontaketa berezi bat badagoela denetan, beno, kontatzearen beraren gorabehera bat duk. Bazegok oso modernotzat jo ez liteken zerbait, garai zaharren lilura hori, istorioak kontatzeko patxada geneukan garaietakoa.
A.– "Pernixio" delakoa duk 'gorputza' ematen diona «Akaso»ri. Baina zeren inguruan mamitzen dituk besteak.
J.G.– Jeneroetan nahiko mugan dagoen zerbait egin nahi izan diat. "Peroixio"k oso grafikoa izan nahi du eta komikiaren gertu dagoela ere komentatu zidatek. Errealitate eta fantasiazko elemenduen nahasketa duk, sinisgaitz samarra izango duk behar bada. Hala ere klabe errealistan egina duk eta, konszienteki, topiko mordoa erabili diat, komikietan bezala. Horien artean, pelotariaren pertsonaia, beste herrietakoen buruzko topiko, tangoa,zinema...
«Hilarion Basabe» istorioaren intentzioa ere hortik zihoak, kontaketaren magia eta irudimen eta asmamenaren arteko 'duda-mugaz'. Et zekiat oso ondo ulertua izan ote den, baina. Zera gertatzen duk, ez bada ulertzen, konturatu gabe, intentzio horrekin egina dela, legenda tradizionalen errebisioa izan nahi lukeela eta lirismo apur bat ere badela ez bada igartzen. Inozo samarra ote den irudia eman dezakeela, alegia.
45

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakGARTZIA2
PertsonaiazGARTZIA2

Azkenak
“Txistuak, mehatxuak eta irain sexistak” jaso dituzte Laudioko jaietan eraso matxista bat salatzeagatik

Agerraldia deitu zuen Laudioko mugimendu feministak igandean, Odoloste eguneko goizaldean Txosnagunean gertatutakoa salatzeko. 


Donostia 1813

Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.

1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]


Kirurgialari euskaldunak errektoreorde eta sailburuorde ohi letragabearentzat

Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]


Global Sumud Flotillako euskal ordezkaritza
“Israelek Gazara heltzea eragotzi nahi badigu, indarrez egin beharko du”

Igande arratsaldean irten da Bartzelonako portutik Palestinaren aldeko inoizko ontzidirik handiena: 30 itsasontzi inguru eta 300 bat ekintzaile, Gaza helburu, blokeoa apurtu eta genozidioa salatzeko. Bidean ontzi gehiago batuko zaizkie Mediterraneoko hainbat portutatik. Gauean... [+]


2025-09-01 | ARGIA
Trumpek uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango diola, eta muga zergak ez baliogabetzea lortuko duela

AEBetan, Apelazio Auzitegiak Donald Trump presidenteak ezarritako muga zerga gehienak bertan behera utzi ditu. Dena den, ez ditu urriaren 14ra arte indargabetuko, eta bitartean, ia segurua da Trumpek helegitea jarriko duela. Presidenteak uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango... [+]


Espiritualtasun ukitu bat

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.[+]


2025-09-01 | JJ Agirre
Supremazistek beti “win-win”

Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]


2025-09-01 | Behe Banda
Barra warroak
Makina

Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]


Labak astelehenean irekiko ditu ateak, eta larunbatean eginen da Irekiera Festa

Eraberrituta dator Laba. Egoitza handiagoak ostalaritza eskaintza zein kultur ekitaldiak baldintza hobeagoetan ematea ahalbidetuko du.


2025-09-01 | Garazi Zabaleta
Gidari artzain eskola
Artzainen hurrengo belaunaldiaren bila

Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]


2025-09-01 | Jakoba Errekondo
Pagatza, bizitza, sutza

Ez naiz aparretsia, orraztearen aparretsia, ezta gutxiagorik ere. Baina ikasturte berriari ekiteko, zer den ez den, lakarra zuzen-zuzen ederki asko eginda nator zuregana.


2025-09-01 | Irati Diez Virto
Satitsua
Burmuina txikituta bizirauten duen ñimiñoa

Bizitza azkar pasatzen dela entzun eta esaten dugu maiz. Hala ere, gizakiok urte dezenteko bizi-itxaropena daukagu. Hainbat urte izan ohi ditugu ongi garatu, bizi eta ugaltzeko. Badira, ordea, hori guztia denbora askoz ere laburragoan egin behar duten gu bezalako ugaztunak:... [+]


Mingain urdina

Odolustea uztailaren 10ean hasi zen. Hamar buru hil zaizkigu harrezkero: hazarkume bat, ahari bat eta zortzi ardi. Odol analisiek baieztatu dute mingain urdinaren gaitzaren ondoriozko heriotzak izan direla denak ere.


Eguneraketa berriak daude