Juan Gartzia idazleari elkarrizketa
Juan Gartzia, Errealitatea Eta Fantasia Bat Eginda
Juan Gartziaren azken eta aurrenekoa ipuin liburuak "Akaso" du izenburu, Erein argitaletxeak kalera emana. Lehendik ere bazebilen idazte kontutan, eta hau ez da beraz akasozkoa. Katalaneratik umeentzako errelato moduko bat itzuli zuen, «Lierni». Baina atez ere Plazara-n, eta igandero zutabe bat gipuzkoar periodiku ezagun batetan urtebetez.
ARCIA.– "Akaso" liburuko narrazioek badiate nolabaiteko gai inguru amankomunik ala ipuin bildamatzat har dezakegu?
JUAN GARTZIA.–Ipuinak edo errelato desberdinak zeudek. Batetik, liburuerdi pasatxoa «Pernixio» izenekoak harrapatzen dik, hain zuzen Ignacio Aldecoa saria irabazi zuen errelato, ipuin luze, nobela labur edo dena delakoak. Egia esan honek emago lioke batasuna liburuari.
Besteak berriz, batzuk lehendik eginak nizkian. "Akaso"k adierazi nahi lukeena behintzat zera duk: akaso gertatukoak direla ipuinok. Zenbaitetan bazegok itxura autobiografiko bat, gertatutako anekdotaren bat; ziur nik neuk ere ez zekiat, zenbateraino diren oroitzapen edo hala gertatuak. Mundu zera horretan ibili nauk eta agian fantasia piska bat ere bai.
A.–Denbora baten ezezagutzak sortzen duen liluraren arrastorik?
J.G.– Bai, lilurazko giro bat bazegok zenbaitetan eta magia bat zuzpertu nahia ere bai. Baina gehienetan nahasturik zegok, egoeraren beraren lilura baino gehiago, kontaketaren lilura. Nik uste kontaketa berezi bat badagoela denetan, beno, kontatzearen beraren gorabehera bat duk. Bazegok oso modernotzat jo ez liteken zerbait, garai zaharren lilura hori, istorioak kontatzeko patxada geneukan garaietakoa.
A.– "Pernixio" delakoa duk 'gorputza' ematen diona «Akaso»ri. Baina zeren inguruan mamitzen dituk besteak.
J.G.– Jeneroetan nahiko mugan dagoen zerbait egin nahi izan diat. "Peroixio"k oso grafikoa izan nahi du eta komikiaren gertu dagoela ere komentatu zidatek. Errealitate eta fantasiazko elemenduen nahasketa duk, sinisgaitz samarra izango duk behar bada. Hala ere klabe errealistan egina duk eta, konszienteki, topiko mordoa erabili diat, komikietan bezala. Horien artean, pelotariaren pertsonaia, beste herrietakoen buruzko topiko, tangoa,zinema...
«Hilarion Basabe» istorioaren intentzioa ere hortik zihoak, kontaketaren magia eta irudimen eta asmamenaren arteko 'duda-mugaz'. Et zekiat oso ondo ulertua izan ote den, baina. Zera gertatzen duk, ez bada ulertzen, konturatu gabe, intentzio horrekin egina dela, legenda tradizionalen errebisioa izan nahi lukeela eta lirismo apur bat ere badela ez bada igartzen. Inozo samarra ote den irudia eman dezakeela, alegia.
45
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakGARTZIA2
PertsonaiazGARTZIA2
