Javier Bello Portu: "Bihotza Eta Burua Lotu Nahi Ditut Nire Estiloan''

1987ko maiatzaren 31n

Javier Bello Portu orkestra zuzendariarekin
Baionako «Euskal Herriko Korua» Sortu Berria Zuzentzen Du Euskal, Zuzendari Famatu Honek
Javier Bello Portu: "Bihotza Eta Burua Lotu Nahi Ditut Nire Estiloan''
Apirilaren 30ean eman zen Baionaio Euskal Herriko Koruaren aurkezpena, lehen emanaldia egun horretan bertan eman zuelarik. Hiri horretako Kultur Zentru famatu eta boikoteatuak antolatua du koru hori, eta berorren zuzendaria Jabier Bello Portu dugu, Baiona eta Paris artean bizi den orkesta-zuzendari hegotarra.
ARGIA.–Apirilaren 30ean Euskal Herriko Korua gidatu zenuen Baionako Katedralean. Errespontsabilitate handia izan al zen hori zuretzat?
JAVIER BELLO PORTU.–Bai, errespontsabilitate handia. Alde batetik, urte osoko lana egun bakar batean entzun zelako, eta bestetik hemen badirelako beste koru asko, oso kalitate onekoak. Zaila da beraz. Halere, pentsatzen dut beti izan dugula beharra, koru batek hemengo musika egiteko, eta nire ustez hori izango da Euskal Herriko Koru honen lan printzipalena: hemengo musika korurako egin, aditu eta zabaldu.
A.–Prestakuntzak aipatuko ditugu. Nola lan egin duzue koru honetan?
J.B.P.–Badakizu zer izaten den. Badaude berrogeita emakume eta gizon, horietako asko beste toki batzutan kantatzen dutelarik (beren elizetan, beren herrietan, beste koraletan ere...), baina halere Baionan astean bi eta hiru aldiz, zortzi t'erdietan hasita hamaikak arte entseiatu izan dugu, udan eta neguan ere. Bistan da koruaren borondate ona.
A.–Erraten da ahots ederrak direla Euskal Herrian, baina landu egin behar dira, dudarik gabe.
J.B.P.–Bozaren kontuetan, gauza bat da herriko plazatan edo elizan kantatzea, esan izan du inork Euskal Herrian beti oso modu pausatuaz kantatzen dela, indarrez, eta hori oso ongi esana dago, eta horrelaxe kantatzeko horixe behar da, baina koralean kantatzeko beste musika klase bat izaten da eta beste estilo desberdin bat behar da. Estilo handia behar da, azpian fundamentua duena, eta horrexen atzetik bila ibili gara.
A.–Musikaren jotzeko maisu bat behar dela gauza jakina da, baina koruetan ere izan beharko dute...l
J.B.P.–Bai, kontutan hartu behar da koraletan estiloak daudela, dena ez da igualtsu kantatzen, musika zaharren estiloa dago, erromantikoen estiloa, eta bai oraingo estiloa ere.
A.–Javier Bello Porturen estiloa nolakoa izango da?
J.B.P.–Nik pentsatzen dut honelakoa izango dela: burua eta bihotza besotik lotuta.
A.–Zuk nahiago izan duzu gizon-emaztez osatutako korua osatzea. Hobe al da hori, gizonezkoen kantua ere tradizioa bait da gure herrian.
J.B.P.–Gizonezkoen tradizioa ez da hemengoa, kanpokoa baizik. Les Choeurs de l'Armée Russe hortxe dituzu, gizonak, beti gizonak. Eta hemen, askoz gehiago kantatu izan duté emakumeek beti, elizan etabar. Gero, badakizu modak nolakoak izaten diren, orain dela 50 bat urte gizonezkoen kantua izan zen modan. Nik pentsatzen dut tokia badagoela bientzat, gizonentzat eta emakumeentzat.
A.–Posibilitate handiagoak ematen al ditu koru mistoak?
J.B.P.–Bai, bai... koru mistoan hiru gauza dituzu: emakumea bakarrik, gizona bakarrik eta denak batera. Gero ere baduzu gizonentzako errepertorioa baina hori zati bat da eta gure herria ez da hain txikia zati batekin bakarrik gelditzeko. Behar da ikertu, eta osasunez aurrera jo.
L. ETXEZAHARRETA

Jabier Bello Portu, Paris eta Baiona artean bizi den orkesta-zuzendaria.
47

GaiezKulturaMusikaMusika klasOrkestrakuzendariak
GaiezKulturaMusikaAbesbatzakTaldeak
PertsonaiazBELLO1
EgileezETXEZARRET2Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude