"Haurraren Mundu Afektiboan Eragin Behar Da"
Batek baino gehiagok izango du Lizarraho Ikastolako "fenomenoa"ren berri. Azken urte hauetan oihartzun gehientsuen izan duen ikastoletako bat dugu Euskal Herrian. Egia esan, ez da gauza makala Lizarra bezalako herri erdaldun batetan ikastolako haurrak patioan, kalean eta etxean euskaraz hitzegiten jartzea. "Fenomeno'' hau dela eta "Jo ta Ke" eredua ere modan jarri izandu da edo behin baino gehiagotan aipatu izan da. Onerako ala txarrerako. Lan asko eta saiatze askoren fruitu bezala interpretatu izan da Lizarrakoa. Egia da hori ere, baina Jose Luis Gorostidik erakusten digunez ez da hori han dagoen bakarra. Ilusioaren eta lanaren "J'' eredua bai, baina oinarri teoriko oso bat ere badagoela esperientzia horren azpian. Hain zuzen ere horrezaz aritu gara elkarrizketa honetan. Horrezaz, eta irakaskuntzan inplikaturik dauden guztiek, guraso, ikasle, irakasle, erakusten dituzten eta erakutsi beharko lituzketen jarrerataz. Jarrera horiengan eragiteko plangintza egokia bilatzea da azken finean "J'' eredu honen mamia.
Analisis zientifikoa egin ondoren, adostasun batetara heldu garenean, puntu nagusi batzuk jarri behar dira euskara lantzeko. Ikastolan sortzen diren errefortzuak euskararen onerako jartzea. Jolasak, bidaiak, aktibidadeak... euskararen onerako jartzea. Adostasun horrek eramango gaitu programazioan ere joku unitario bat eramatera eta ez bakoitza bere aldetik ibiltzera.
Espektatiba positibo horiek sortuko dituzten elementu guztiak koerentzia baten barruan ikusi behar dira. Guraso, irakasle, umearen inguruko pertsonak euskararen marko koerente batetan sartu behar dira. Zein da euskararen marko koerente bat erdal zonalde batetan? Oraingoz ikastola, eta, ikastola barruan, gela. Lehendabizi gelan lortu behar da marko koerente hori, patioan gero, ondoren kalean eta azkenik etxean. Lizarran bide hau jarraitu genuen eta oso egokia dela ikusi da. Hiri handi batetan ez du balio seguruen bide honek eta gelatik etxera jo beharko da zuzen zuzenean. Hiri batetan zaila da kalea kontrolatzea, sakabanatze handia ematen da hor.
Honela, apurka apurka, euskaraz hitzegiten ikasten dute haurrek, eta ez gainera intelektualki, atektiboki baizik.
Ereduen dantza honetan ez da aski bat bakarra erabiltzea. Guk Lizarran esaten genuen bi erabili behar zirela, generabilen "D" ereduarekin batera "J" eredua ere erabili beharra zegoela, hau da, ilusioa, alaitasuna, lana, jendea inplikatzeko gogoa...
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]