"Kolore Kolpeak Ematea Gustatzen Zait, Ez Dena Suabizatzea"


1986ko otsailaren 16an
Xabi Otero Argazkilaria Eta "Bernatenea" Bere Azken Liburua
"Kolore Kolpeak Ematea Gustatzen Zait, Ez Dena Suabizatzea"
Xabi Otero ezaguna da grafismoaren munduan. Batik bat egindako kartelek eta argazki-liburuek ezagutarai digute bere izena. Eritzi interesgarriak eman zezakeela susmatu eta harengana jo genuen.
Iruñean bizi da (Iturrama auzoan) eta bere etxean alaitsu jso genituen. Bertan aritzen da argazkiak eta kartelak egiten etengabe. Grafismoaren munduan sarturik, aipagarriak dira "Oihan bat, murgildurik", "Anastasio Otxoa, Ikazkina", "Bernatenea" eta "La laguna de Pitillas" liburuak, berriki egin dituen kartelen artean nabarmenena "Bardeetako Eguna"ir buruzkoa aipa genezakeela. Bere jatorriaz galdegin genion lehenik.
XABI OTERO.–Hemen sortua naiz, nahiz eta kanpoan, eta bereziki Madrilen, bizi izandu 1975. urtea bitartean. Hemengo jende bat ezagutu nuen orduan eta etorri egin nintzen. Punto y Horan hasi nintzen lanean, gero Egin-en, kartelak egiten, eta Madrilgoekin kontaktua galdu gabe hango aldizkarietan ere parte hartuaz. Argazki eta kartel kontutan batez ere.
A.–Horrezaz aparte zineman ere hartu duzu parte kortoren bat egiten...
X.O. - "Carboneros de Navarra" egin genuen Montxo Armendariz, Larruquert eta Txomin Artolaren artean. Aspertu egin nintzen. Ohituta nago bakarrik lan egitera. Oso klasikoa bezala iruditzen zitzaidan. Baina azkenean Montxoren kontua zen. Berea zen. Zerbait egitekon neronek egingo nuke. Nire kasa.
A. - 1983.ean «Oihan bat, murgildurik» liburua atera zenuen...
X.O.– Urte askotan barrena ateratako argazkiak pilatu egin nituen, aukeratu eta atera. Erakutsi ahal izateko ia modu bakarra nuen.
A.– Ondoren «Anastasio Otxoa, Ikazkina»...
X.O.–Asmo baten hasiera izan zen. Galtzen ari den hainbat ofizioren argazkiz osatutako liburuak ateratzea pentsatu genuen. Ikazkinak, haizkoragileak, usategiak... Materiala prest daukat beste bi liburu ateratzeko. Norbaitek lagunduko banindu... Neri gehiago kostatzen zait liburuak ateratzeko dirua bilatzea behar dudan materiala osatzea baino.
A.–Beste lanen bat baduzu dirua ateratzeko?
X.O.–Ez, ez. honetara dedikatzen naiz. Argazkiak, kartelak, diseñoa, anagramak, liburuak maketatu... Aurrera tira ahal izateko ateratzen dugu ta!
A.–Kuriosoa da. Madrildik etorri, Iruñean bizi, eta zure argazkitan galtzear dagoen mundu bat ikusten da. Nekazal giroa, baina aintzinakoa, nahiz eta gaur ateratako argazkia izan.
X.O.–Bai, ez dakit, igual da horretaz ez dela gehiegi egiten eta hori egin beharra dagoela ikusten dudala. Madrilgoak behintzat ez nau batere erakartzen. Hemen jende asko egoten da Madrilgo mobidari begira. Hura arina da ordea, pasa egingo da.
A.–Hemen ez da oso normala argazki-liburuak ateratzea, ezta?
X.O.–Igual da ez dagoela batere argi gero salduko dienik. Beldurragatik agian. Diruaren liada handi xamarra da. Saltzen ez bada...
A.- Horrezaz gain kartelak ere egiten dituzu.
X.O.–Asko gustatzen zait kartelak egitea. Grafismoaren mundu guztia gustatzen zalt. Lehen oleoak egiten nituen. Kartelak ordea askoz ere gehiago gustatzen zaizkit. Egiten dituzu eta komunikazioa ziurtatua dago jendearekin. Kalean ikusten dituzu jarrita. Ez da koadro bat bezala, erosten dizute eta ez duzu berriro ikusten. Kartela ordea hor dago paretean jarrita. Polita da hor ikustea.
A.–Iruñeako mobidaz behin haino gehiagotan entzuten da. Ba al da zerbait?
X.O.–Pub eta moda kontutan dabilen jende horren mobida? Beste mobidarik? Mobida baldin bada gauza txiki asko dira elkarrekin. Gaur egun promozionatzen diren mobidak sekula ipurdia busti ez duen jendearenak dira, orain gobernuaren inguruan dabilen jendearen mobidak. Hemen egon zen mobida bat Iruñean moda sortu eta diseñatzen zela zabaldu nabi zuena. Iruñea Donostiaren mailan jarri nahi zuena nolabait. Baina kristoren aldia dago. Hau herri kaxkar bat da. Donostian normalagoa da. Ohitura handiagoa dago.
A.– Zure argazkitan atentzioa deitzen duen gauzetako hat kolorearena da. Oso indar handiko koloreak dira. Naturitri hegira normalean begiak ikusten ez dituen koloreak. Nola egiten duzu hori?
X.O. Ba ikusita bezalakoak dira. Kolore errealak dira, benetazkoak, nik ikusi ditudanak. Kolore saturatuaren obseso bat naiz ni. Ez dago trukorik. Zenbaitetan muntaiak dira. «Oihan bat, murgildurik» liburuan esaterako muntaia asko zegoen. Argazkietan zegoena baino gehiago sugeritu nahi nuen bi edo fundituz.
A.– Laboratorio lan gehiago...
X.O. Ez. Ez dago misteriorik. Bi argazki hartu eta gero hortik atera fotolitoak biak elkartuta. Lagunek eta galdetzen didate, ea ze filtro edo zer erabili dudan... Ez dago ezer.
A.- Batzutan ordea badirudi horrelako koloreak eta ez ditugula argazkietan baino ikusten. Trukoren bat dagoela...
X.O.- Truko bakarra zeu zara.
A.–Eta argia...
X.O. Bai, argia oso garrantzitsua da.
A.–Zuri-beltzean ez dituzu egiten?
X.O.- Zuri-beltzak ez nau batere erakartzen. Beste gauza bat da koloretan atera eta koloreak zuri-beltzak izatea. Baina zuri-beltza limitazio bezala... ez dut atsegin.
A.–Dena dela, horietako argazki bat ateratzeko, ordu asko pasatzen dituzu, karrete asko botatzen... nola da prozesua?
X.O. Asko aldatzen da. Pitillas-eko argazki horietan esaterako, han bertan biziz gero ez zaizu ezer kostatzen. Hemendik ordea joan beharra daukazu. Hogeita hamar aldiz joan nintzen liburu horretan agertzen direnak jasotzeko. Joan karretea tira... butzutan asko aprobetxatzen dituzu, bestetan gutxi. Materiala jaso eta gero aukeratzen duzu.
A.– Zenbaterainoko eragina dauka kasualidadeak?
X.O.–Kasualidadeak uste dut markatzen duela azken finean. Azal horretako argazkia ezinezkoa litzateke seguruen berriz ateratzea, nahiz eta mila bider joan berriro toki horretara.
A.– Argazki-kazetaritzak ez zain sekula tentatu?
X.O. Lehen gustatuko litzaidake. Etxetik aldegin nahi nuenean. Baina horixe zen. Etxetik joateko gogoa. Ipar-Irlandara. Ekialde-Erdira...
A.–Eta joan al zara?
X.O.– Ez. Erreportaia modura pare bat egin ditut. Bata Saharan eta bestea Canadan, XVI. mendean han hondoratu zen Pasaiako itsasuntzi bat zela eta.
A.–Nola dago hemen argazkilaritzaren kontua?
X.O.–Afizio handia dago. Elkarte bat ere badago Iruñean. Ni ez naiz elkartekoa. Iaz Zarautzko eta Eigoibarko eta beste zenbait argazkilarirekin izan nituen harremanak. Hori bai, nik ez dakit zenbateraino dedikatzen diren argazkilaritzara.
A.–Hemengo argazkitan, diruetxeen kalendarioen eraginez agian, askotan aipatzen da "euskal-argia" zerbait berezi bezala...
X.O.– Nik ere entzuna nuen zerbait horretaz. Bruma hori, pinporta horiek... Hori da argazkia nola egiten den. Enpalagatu egiten nau horrek. Neri gehiago gustatzen zait kolore kolpeak ematea dena suabe suabe agertzea baino. Bakoitzaren estiloa da hori.
A.–Madrilgo mobidan argazkilaritzak ere izan du bere garrantzia. Ouka Lele-ren argazki arraro horiek... Hemen ikusten al da horrelakorik?
X.O. Ez, nik behintzat ez dut ikusi. Nik neronek ere baditut horrelako gauzak, "arraroak"... Baina ezin dituzu argitaratu, ezinezkoa da. Editorialetara baldin banoa argazki horiekin, orain lan egiten dudan editorialek ere ezetz esango didate. Ausartegiak direla esango dute. Dokumentoa nahiago dute.
A.– Argitaratzearen posibilitateen aldetik izango da orduan ez direla ikusten...
X.O.– Bai, Madrilen posibilitate gehiago dituzu, bitarteko gehiago dauzkazu, erosle posibleak...
A.–Kanpoko eragina nolakoa da argazkilaritzan? New York izango da nagusi...
X.O.–Bai, zeren eta Parisetik datorrena ere New York-ekoaren eraginaren pean dator. Garbi dago guztion eragina hangoa dela. Bitartekoek ere askotan ezartzen dizute hangokoen eragina.
Peru UNZUETA
""Bernatenea" azken aldian argitaratu duen liburu berria.
38-39

GaiezKulturaArteaArgazkigintArgitalpena
GaiezKulturaArteaArgazkigintArgazkilar
PertsonaiazOTERO1
EgileezUNZUETA2Kultura

Azkenak
Aroztegiko epaiketaren kronika (bosgarren eguna)
Frogarik gabe, zigor eskaera gogorra auzipetuen gainean

Fiskalak eta akusazio partikularrak zazpi auzipetuen zigor eskaerak berretsi dituzte, 46 hilabeteko kartzela zigorra eta 56.000 euro enpresei egindako kalteen ordain gisa. Auzipetuen abokatuek absoluzioa eskatu dute. Epailearen eskuetan geratu da erabakia.


Arabako zentral fotovoltaikorik handienari baimena eman dio Espainiako Gobernuak

231.000 panel jarriko dituzte, Arabako hego-mendebaldeko ehun hektareatan zehar: Armiñonen. EUskal Herriko bigarren eguzki parke handiena izango da.


2025-05-23 | Gedar
Preso politikoei harrerak egitea debekatzen saiatuko dira berriz Espainiako Estatuan

PPk Senatuan proposatu du, gainera, euskal preso politikoek damua erakutsi behar izateko xantaia areagotzea.


2025-05-23 | ARGIA
Arantxa Tapia fitxatu duen enpresak diseinatuko du Jaurlaritzaren mila milioi euroko inbertsioa

Maiatzaren 22an EAEko Legebiltzarrak mila milioi euro zorpetzeko lege proiektua onartu du “zientzian, teknologian, enpresan eta industria sektorean eragiteko”. Naiz hedabideak jakitera eman duenez, Eusko Jaurlaritzak KPMG Asesores SL enpresari eskatu dio plana... [+]


2025-05-23 | Irutxuloko Hitza
Aldi baterako alokairu kontratuen “iruzurra” salatu du Donostiako Stop Kaleratzeakek

Donostiako Parte Zaharreko maizter batek 11 hilabeterako alokairu kontratua bost urterako legezko kontratu bihurtzea lortu du.


Netanyahuk dio ‘Palestina askatu’ dela gaur egungo ‘Heil Hitler’

Washingtonen Israelek duen enbaxadako bi langile tiroz hilda agertu eta gero egin ditu adierazpenak Netanyahuk. Israelgo Gobernuak zuzenean lotu ditu Washingtongo erasoak eta  Europako zenbait gobernuburuk Gazako sarraskiaren aurka egindako adierazpenak.


Seaskaren baliabideak emendatzeko eskatu diote Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko parlamentariek

Maiatzaren 21ean bidali diote gutuna Elisabeth Borne Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko sei parlamentariek. Dagoen ikasle kopurua ikusita, ikastoletarako aurreikusi dituzten lanpostuak "aise gutxiegi" direla deitoratzen dute gutunean. Kexua adierazteko... [+]


Eibarko Udalak jai batzordeari jarritako oztopoak salatu dituzte

Eibarko San Juanetara begira, Eibarko jai batzordeak udal-gobernuaren eta alkatetzaren aldetik jasotzen ari duen jarrera salatu du. JHH Jaixak Herrixak Herrixandakoak batzordeak luzatu proposamenak "arrazoirik gabe" errefusatu dituztela deitoratzeaz gain, Udalak... [+]


2025-05-23 | Elhuyar
Ipar globaleko konpainia gutxi batzuk dira baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazken arduradun nagusiak

Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]


“Arau askorekin jaten ikasten badugu, agian ez ditugu gorputzaren beharrak nabarituko”

Mireia Centeno Gutierrez psikopedagogoak haurren elikaduraren inguruko zenbait gako eman ditu; hala nola jatera behartzeak eta jakiak debekatzeak dituen ondorioak aipatu ditu.


Aroztegiko epaiketaren kronika (laugarren eguna)
Taldean erabakita, dena era baketsuan egin zutela esan dute auzipetuek

Ostegunean auzipetuek deklaratu dute, eta haien adierazpenetatik honakoa laburbildu liteke: Lekarozko plazan edo akanpadan biltzen ziren herritarrek taldean erabakitzen zuten zer egin; oro har, obren eremura joan eta makinen aurrean era pasiboan jarri.


2025-05-22 | ARGIA
Bizilagunekin plataformak ‘Donostia Tropikala’ festa egingo du maiatzaren 30ean

Ekimen honekin tonu alai eta ironikoan salatu nahi dute aldaketa klimatikoa eta turistifikazioa elkar elikatzen ari direla, eta horrek "gure hiria eta lurraldea merkatuaren logikaren esku uzten" dituela.


Eguneraketa berriak daude