EAJren eta PPren arteko harremanak gero eta estuagoak dira. Bizkaiko Aldundian eta Gasteizko Udalean adostutako aurrekontuek bidea xamurragoa jarri diote Iñigo Urkullu lehendakariari Moncloarako bidaian. Baina oraindik badaude korapiloak askatzeko, zer gai sartu ditu maletan Urkulluk gaurko bilerara eramateko? Azken egunetan egindako adierazpenen arabera, hauek izan litezke horietako batzuk.
Kupoaren “gerra”: Eusko Jaurlaritzak urtero diru bat ematen dio (kupoa) Espainiako Gobernuari transferitu gabe dauden eskumenengatik, Espainiako armadarentzat esaterako. Gero, Espainiako Gobernuak, egin ez dituen inbertsio edo gastuen likidaziotik zenbateko bat itzultzen du. Bada, 500 milioi euro itzultzeke ditu Jaurlaritzaren arabera. Lopezen Jaurlaritzak ere aldarrikatu zuen kopuru horren itzulera, baina ez zuen Rajoyrekin negoziatzeko ahaleginik egin, PPren gogo eskasa ikusita ez zuelako “euro bakarra ere” gastatu nahi. EAJk askotan leporatu izan dio jarrera hori Lopezi. Bestalde, kupoa bost urtean behin negoziatzen da; 2012an kupo berriak finkaturik egon beharko lukeen arren, oraindik ez dira negoziatzeko eseri.
Estatutua eta transferentziak: Espainiako Gobernuak oraindik eskumen ugari transferitu gabe ditu; Eusko Jaurlaritzari dagozkion eskumenak dira, Gernikako Estatutuaren bidez. Emateke dauden eskumenetan garrantzitsuenetakoa kartzelen kudeaketa dago. Gobernuak 2011n transferitu zituen azkeneko eskumenak, Zapatero agintean zenean. Zehazki, 11 eskumen transferitu ziren ordukoan: lan ikuskaritza, erlijio irakasleak, kartzeletako irakasle eta garbitzaileak… Negoziaketa horietan EAJk parte hartu zuen, Espainiako Gobernuaren aurrekontuak babestearen truke.
Defizit helburuak malgutzea: Autonomia erkidegoek %0,75era murriztu behar dute euren defizita 2013an, Espainiako Gobernuaren aginduz. Neurri horrek ataka larrian jarri ditu erkidegoetako administrazioak, eta Rajoyren Gobernuari eskatu diote helburua malgutzeko. Espainiako Gobernuak %4,5eko defizitarekin amaitu omen zuen 2012 urtea, autonomia erkidegoek %1,5arekin, eta gizarte segurantzak %1arekin.
Bakerako aukera berriak: Urkulluk aro politiko berrian bakea kudeatzeko bide-orria aurkeztu zuen atzo eta hiru helburu azpimarratu zituen: iraganaren berrikuspen kritikoa egitea, bakea “behin betiko” sendotzea, eta bizikidetzaren kultura indartzea. Jonan Fernandez Baketik-eko zuzendaria izango da Bake eta Bizikidetza idazkaritzako arduraduna. Izendapenak Espainiako sektore erreakzionarioenekin giroa ozpindu du erabat. PPren ustez “albiste txarra” da eta AVT elkarteak Jaurlaritzarekin harremanak eten ditu.
Kartzela politikan aldaketak: Urtarrilaren 12an, Herrira mugimenduak Bilbon manifestazio erraldoia egin zuen egun berean, Iñigo Urkulluk hitz eman zuen Rajoyri eskatuko ziola kartzela politika aldatzeko. EH Bilduren esanetan lehendakariak “mezulari hutsarena” egiteari utzi eta “konpromiso zehatzak” eskatu beharko lizkioke Espainiako Gobernuari.
Estatu eredua: Urkulluk hauteskunde programan 2015erako “estatus berria” lortzea aurreikusten zuen, baina zehaztasunetan sartu gabe. Katalunian ireki den burujabetzarako prozesuak eta Espainiako Gobernuaren hainbat lege zentralistek –Wert ministroak bultzatutako hezkuntzaren erreformak esaterako–, giroa nahaspilatu diote lehendakari berriari. Urkulluk adierazi du “ahobizarrik gabe” hitz egingo duela Gobernuarekin estatu ereduaz.
Kredituak enpresentzat: Urkulluren esanetan Rajoyren exekutiboak neurriak hartu beharko lituzke finantza erakundeek “enpresentzat eta herritarrentzat” kredituaren iturria irekitzeko. Confebask-eko presidente Miguel Ángel Lujuak berrikitan adierazi duenez 2012an 2.100 enpresa itxi dira Araba, Gipuzkoa eta Bizkaian: “Ez dira itxi lan erreformagatik, baizik eta ez dagoelako aktibitate ekonomikorik, ezta kontsumorik ere”. Finantzazio beharra aipatu du patronalak eta horixe da, hain justu, Urkullu Rajoyri eskatzen ari zaiona. Lan erreformaz ez du ezer esan.
Jon Gurutz Gomez Goikoleak Juan Mari Atutxaren ondoan egin zuen lan Jaurlaritzaren Segurtasun Sailean 1992 eta 1998 artean, lehenik prentsa aholkulari gisa eta 1994tik kabinete buru. Izendapena Miren Dobaran Arkautiko aurreko zuzendariak dimisioa eman eta ia bi hilabetera... [+]
"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.
Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]
Palestinarekin Elkartasunak manifestazio nazionala antolatu du urriaren 4rako. Ostiral honetan Euskal Herriko 130 udaletxeren aurrean protestatzera deitu du Gernika-Palestina ekimenak.
Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.
Pentsioak osatzeko 145.000 sinadura bildu dituen herri ekinaldi legegilea eztabaidatzeari ezezkoa eman ondoren, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua oso gogor agertu da Eusko Jaurlaritzaren jarrerarekin eta "bi aldiz engainatuta" sentitu direla azaldu du. EH Bilduk eta... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Maiatzean 145.142 sinadura aurkeztu zituen Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak Gasteizko Legebiltzarrean, pentsioak gutxieneko soldatarekin parekatzeko proposamen baten alde. Pentsioak jasotzen dituzten pertsonentzako babesa “dagoeneko sisteman txertatuta”... [+]
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]