¡Ya tengo el bedós!
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Mi madre me ha dicho que tengo que sacarme el CEÚNO, que el BEDÓS ya me lo dan en la escuela”. Gaztetxo bati entzunda. Ez dakit zenbat urte izango zituen, baina hori entzun eta Mikel Basaberen “Hezkuntza-legeak euskarari kalte” artikulua irakurrita, argi eta garbi ikusten dut euskarak jai duela. Izan ere, B1 eta B2 egiaztapenak opari, euskaltegira C1 eskuratu nahian etortzen direnen euskara-maila negargarria (oro har) ikusita, nolatan euskaldunduko dugu gizartea? Ba ote dago benetako gogorik eta asmorik horretarako?
Eusko Jaurlaritza tematu da titulazioetan oinarritzen hizkuntza-politika oro, eta, halako titulu edo hizkuntz eskakizunen azterketa suspenditzea politikoki oso zuzena ez denez, beroriek oparitzea erabaki du, titulazio bakoitzari dagokion (edo legokiokeen) maila nabarmen gutxituta. Egun, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza eginda, B1 aitortzen zaio nerabe bati, eta Batxilergoa eginda, B2. Hezkuntza-lege berriaren arabera, aurrerantzean errazagoa izango da dena: DBH egiteagatik B2 aitortuko, eta Batxilergoagatik C1. Eta hori guztia inolako azterketarik edo kontrolik egin gabe; “de facto”, berez, ikasketak “euskaraz” egin izanagatik. Baina horren harira egindako ikerketek agerian utzi dute eskolako D ereduak ez duela euskalduntzen; beraz, C1 tituluak ez du inolako euskalduntasunik aitortzen.
Izan ere, edozeinek daki euskalduntasuna ez duela titulu batek ematen, ezeinek ere ez. Euskalduna ez baita C1, C2 edo aurrerantzean asmatuko den beste edozein egiaztapen duena, baizik eta, titulua edukita edo barik, eguneroko bizimoduan euskaraz moldatzen dena, gehienbat euskaraz bizitzea-edo erabaki duelako moldatu ere. Halere, trebakuntzari, erabilerari bultza egin beharrean, Eusko Jaurlaritzak paperean islatuta nahi du balizko euskalduntasun hori, eta, horrela, tituludunez betetzen ari gara Administrazioa, gizartea bera, gerora estatistikak beteko dituzten tituludunez, baina erabileran gainbehera dakar politika horrek; nabarmen egin du behera euskararen erabilerak, asnasguneetan adibidez, bai eta erabiltzen den euskararen kalitateak berak ere, diotenez. Gauzak horrela, ez dakit zein izango den hurrengo urratsa. Irudipena dut unibertsitatean ikasgairen batzuk euskaraz egiteagatik C2 ere oparituko dela egunen batean. Eta irudipena dut, orobat, euskara eskasean ikasten diren eduki eta kontzeptuak ere eskas ikasten edo barneratzen direla; erabilerak ez ezik kalitateak ere, kale.Tira, aurrera omen goaz (atzeraka, ordea, hainbaten ustez), eta, estatistiketan zein ondo goazen hobeto islatzeko, opari gehiago egitea proposatuko nuke; esaterako, Euskal Herrian sortze hutsagatik C2 aitortu lekioke jaioberriari, eta kanpotik datorkigun horri, berton hainbat urte emateagatik, C1. Zergatik ez? Martxan honetan, hablemos todos castellano, euskaraz ari garelakoan, como desía el Txiki aquel de Lazcano, ezta?
A! Eta kontuz lerrootan diodana kritikatzearekin, que yo ya tengo el CEDÓS, e!
Roberto Alkarterri, euskara-irakaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]
Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]