White Powerren itzulera Donald Trumpekin?
Pew Research Centerren arabera, klase ertaina (73.400 dolarreko urteko diru-sarrerekin) jada ez litzateke egungo gizarte estatubatuarrean nagusi izango, azken lau hamarkadetan beherakada motel baina progresiboa jasan baitu. Horrela, Pew delakoaren arabera, 1971n, klase ertaina biztanleriaren % 61 zen (80 milioi biztanle inguru), eta gaur egun, berriz, ez litzateke % 50era iritsiko (% 49,9) subprimeen krisiaren, higiezinen burbuilaren eztandaren eta 2008ko burtsako crash-aren ondorioz.
Azpimarratzekoa da "krisiaren galtzaileen" artean, afroamerikarrez eta latinoez gain, zorpetutako unibertsitateko gazteak eta unibertsitateko ikasketarik gabeko eta balio erantsi txikiko enpleguak dituzten 45 urtetik gorako heldu zuriak agertzen direla lehen aldiz.
Biztanleriaren segmentu hori, langabeziaren lerroetan sartuta geratu ondoren, depresioa, alkoholismoa, drogazaletasuna eta suizidioa eragiten zituen zirkulu lehergarri batean murgildurik geratuko zen, "amets amerikarraren" zozoa desagertzen ikusi ondoren. Horrek albo-ondorio gisa izango zukeen populazio zuriaren segmentu hori demokraten eta errepublikanoen establishment-arekiko desafektatzea.
2024ko hauteskunde presidentzialetan Trumpen garaipena gertatuz gero, mugarri historikoa izango da, diktadura bigunen paternalismoaren iturrietatik edango duen gobernu orwelliarraren hasiera izango baita
Horrela, NBCren inkesta baten arabera, herritar zurien % 54 "sistemarekin haserre" egongo lirateke, latinoen % 43ren eta afroamerikarren % 33ren aurrean, amets amerikarraz fidatzen jarraitzen baitute, eta horrek boto-emaile zuriak establishment tradizional errepublikanoaren aginduekiko jarrera politikoki okerrak eta erregogorrak babestera eramango lituzke.
45 urtetik gorako sumindu zuriek Trumpi eta "Amerika sakonaren" botere eremuak kontrolpean dituzten alderdi neonazi eta supremazista zuriei emandako laguntzan sinbolizatu zen hori, David Duke KKK-ko buruzagi ohiaren hautagaitzari emandako babes irmoan isla izanez.
2024ko hauteskunde presidentzialetan Trumpen garaipena gertatuz gero, mugarri historikoa izango da, diktadura bigunen paternalismoaren iturrietatik edango duen gobernu orwelliarraren hasiera izango baita.
Autokrazia horren ezaugarri nagusiak hauek izango dira: liderra gurtzea, desinformazioa erabiltzea eta biztanleria ez-zuriaren eta disidentzia politikoaren kontrolpean egon eta, de facto, diktadura ikusezina izango litzateke, kohesio-estrategia sendoetan (masen manipulazioa eta liderraren gurtza) eta White Powerren itzuleran oinarritua.
Horrela, AEBko Erroldaren Bulegoaren arabera, 2043 inguruan zuriak ez dira AEBko biztanle gehienak izango, eta hispaniar biztanleriaren batuketaren bidez desplazatuko dira, gaur egun 53,3 milioitik 128,8 milioira igoko litzatekeena 2060an, eta afroamerikarra, egungo 41,2 milioitik proiekzioetan aurreikusitako 61,8 milioira pasako litzatekeena.
Germán Gorraiz, analista
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Setioa hausteko Palestinara janaria zeramaten aktibista batzuk atxilotuta jarraitzen duten bitartean, honako gogoeta hau:
Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik, Hitlerrek beste herrialde batzuetako lurrak konkistatu bazituen ere, Mendebaldeko potentziek ez zuten ezer egiten... [+]
Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.
100 urte pasatxo... [+]
Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]
Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]
Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]
Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]
Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]
Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]
Pasa den asteburuaren atarian, eta, oraingoan bai, hainbat hedabidetan Bernedoko udalekuetan gertatutakoa (Dutxa hotz bat denontzat) masiboki hedatu ostean, iritsi zen hezitzaileen adierazpena. Bertan, beraien “oinarri ideologikoak argitzea” eta “egiteko moduen... [+]
Euskal Udalekuetan egondako haur eta gazteen guraso edo/eta tutore legal gisa, babes osoa adierazi nahi dizuegu Bernedoko begiraleoi. Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan, egin zaizkizuen... [+]
Gure alaba nagusia Euskal Udalekuetara joan zen lehen aldian, 2019an, eraldatuta itzuli zen. 15 egunetan hazi egin zen, eta ez fisikoki bakarrik; arrunt pozik zetorren, hunkituta eta bere abenturak kontatzeko gogo handiz; ezin genion jarraitu, horren azkar hitz egiten zuen... [+]
Gauza garrantzitsu asko gertatzen ari dira Palestinan, Euskal Herrian eta munduan. Espantu israeldarraren aurrean Euskal Herrian inteligentzia kolektiboa martxan dago, inoiz baino indartsuago. Jende ezberdin asko, toki ezberdin askotan, gauza ezberdin asko egiten ari da... [+]
Palestinan gertatzen ari diren gizadiaren aurkako krimenak “berariaz gaitzesten ez dituzten” Israelgo erakundeekin harremanik ez izateko 2024ko apirilean EHUko Gobernu Kontseiluak hartu zuen konpromisoaz gain, beste urrats bat eman du euskal unibertsitate publikoak... [+]
Aurtengo uda garaian 46 gradutara iritsi da tenperatura Espainia eta Portugaleko leku batzuetan. Europako beste leku batzuetan ere 40tik gorako tenperaturak izan dituzte, baita Euskal Herrian ere. Iaz baino tenperatura altuagoak izan ditugu eta aspalditxo izan ditugun handienak... [+]