Ustiategi txiki bateko nekazariaren analisia, traktoreen protestaz
Gorka Menendez laboraria da eta Botanika irakaslea EHUn. Sare sozialetan mezu bidezko hari hau zabaldu du, laborariak traktoreekin egiten ari diren protesta kokatzen duena.
"Aztoratuta dabil lehen sektorea eta traktoreak hasi dira gurean ere errepideak hartzen.
Ni neu ustiategi txiki bateko nekazari izanda interesgarria deritzot protestaldi honen inguruko zenbait hausnarketa egitea.
Europatik azken asteotan hedatuz joan diren mobilizazioen aurrean, atzo Europar Batasunaren lehen mugimendu ofiziala ikusi genuen. Zein eta pestiziden eta agrokimikoen erabilera murriztea helburu zuen legea atzera botatzea. Hara! Nekazarien aldarria gure elikagai eta lurretan pozoia erabiltzen jarraitu ahal izatea da? Ba bai eta ez. Eta horra hor azpimarratu beharreko lehenengo gauza: "nekazarien" kategoria horren atzean klase interes eta ikuspegi politiko eta sozial erabat kontrajarriak dituzten eragile eta norbanakoen kakanahaste izugarria dago. Estatu espainiarrean oihartzun eta mobilizazio gaitasun gehien izan duen "nekazarien" taldeak 12 puntuko aldarrikapen zerrenda plazaratu du. Eta horien artean:
- Lehenengoa: PAC berriaren exigentzia agroanbientalen murriztea. (Monsanto friendly, glisofatoak molatxen du)
- Ingurumenaren eta espezieen babeserako legedia bertan behera utzi. (?!)
- Uraren aprobetxamenduari buruzko aipamen anbiguoa (Doñana dardarka)
- Sektorea kaltetzen duen Geoingenieria Klimatikoa ikertzeko aldarria (Aldaketa Klimatikoarik ez, ez, magufismo bai, bai)
Beraz, kontu handia izan "nekazari" edo "lehen sektore" bezalako kategoria orokor-abstraktuekin. Noski, horien guztien artean bagaude nekazaritza eredu agroekologiko eta eraldatzailea defendatzen dugunok. Gure baserritik ostiralean EHNE Bizkaiak Bilbon deitu duen mobilizaziora batuko gara. Baina lurra lantzeak ez gaitu kriptofaxista, faxista oso edota nekazal jauntxoekin berdintzen.
Horretaz guztiaz gain, egunotan asko entzun da jendea ohituegi dagoela elikagai merkeak erostera, eta borondate falta duela "kalitatezko" eta bertako produktuak erosteko. Lagunok! Gizarte kapitalistan gaudela!Jendartearen gehiengoak (langile klaseak) duen erosteko ahalmena ez du borondateak ezartzen, jasotzen duen salarioak baizik. Benetan uste dugu jendeak Maroko edo Almeriako tomate ustel-toxikoak borondatez erosten dituela? Ezin gusturago erosiko lituzke bertako tomate ekologikoak, baina jasotzen duen soldata miserablearekin ezinezkoa zaio. Horregatik, ezinbestekoa da errelatoa kontsumoaren gaineko problematikatik harago, salarioaren gaineko borrokan zentratzen hastea. Hau ez da norbanakoak kontsumitzerako orduan duen ardura. Hau jendartea, ekoizpena eta aberaztasun sozialaren banaketa antolatzeko modu jakin bati (modu kapitalista) dagokion arazoa da.
Azkenik, ezin dugu ahaztu gure nekazal eremuan kapitalismoaren garapena erabatekoa dela. Horrek joera batzuk inposatzen dizkigu, ereduaren barne logikari berezkoak zaizkionak, eta beraz, saihestezinak direnak. Ez direnak borondate edo hautapen kontua, ez nekazariena, ez kontsumitzaileena, ezta momentuko politikariena ere:
- Jabetzaren kontzentraziorako joera.
- Ekoizpen eskalaren etengabeko handitzea.
- Merkatu konpetentziaren gailentzea eta berau eskala internazionalean ezartzeko joera, lan-indarraren banaketa internazionalarekin batera.
- Nekazal eremuetako klase konposizioaren izaera erabat kapitalista: nekazal proletalgoaren garrantzia eta zentzu aurremodernoa duten kategorien egokitasuna (baserritarra, campesino...)
Horrekin guztiarekin, zera azpimarratu nahi dut: kapitalaren logika bera hautsi ezean nekazal auziaren erdigunean dauden arazoak behin eta berriro erreproduzituko dira. Borroka, beraz, jendarte eredu osoaren eraldekatara bideratu behar da. Beharrezkoak ditugun aldarri sektorialetatik hasita, noski, baina arazoaren muina non dagoen ahaztu barik".
Irailaren 2an izango da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]