Ustiategi txiki bateko nekazariaren analisia, traktoreen protestaz
Gorka Menendez laboraria da eta Botanika irakaslea EHUn. Sare sozialetan mezu bidezko hari hau zabaldu du, laborariak traktoreekin egiten ari diren protesta kokatzen duena.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
"Aztoratuta dabil lehen sektorea eta traktoreak hasi dira gurean ere errepideak hartzen.
Ni neu ustiategi txiki bateko nekazari izanda interesgarria deritzot protestaldi honen inguruko zenbait hausnarketa egitea.
Europatik azken asteotan hedatuz joan diren mobilizazioen aurrean, atzo Europar Batasunaren lehen mugimendu ofiziala ikusi genuen. Zein eta pestiziden eta agrokimikoen erabilera murriztea helburu zuen legea atzera botatzea. Hara! Nekazarien aldarria gure elikagai eta lurretan pozoia erabiltzen jarraitu ahal izatea da? Ba bai eta ez. Eta horra hor azpimarratu beharreko lehenengo gauza: "nekazarien" kategoria horren atzean klase interes eta ikuspegi politiko eta sozial erabat kontrajarriak dituzten eragile eta norbanakoen kakanahaste izugarria dago. Estatu espainiarrean oihartzun eta mobilizazio gaitasun gehien izan duen "nekazarien" taldeak 12 puntuko aldarrikapen zerrenda plazaratu du. Eta horien artean:
- Lehenengoa: PAC berriaren exigentzia agroanbientalen murriztea. (Monsanto friendly, glisofatoak molatxen du)
- Ingurumenaren eta espezieen babeserako legedia bertan behera utzi. (?!)
- Uraren aprobetxamenduari buruzko aipamen anbiguoa (Doñana dardarka)
- Sektorea kaltetzen duen Geoingenieria Klimatikoa ikertzeko aldarria (Aldaketa Klimatikoarik ez, ez, magufismo bai, bai)
Beraz, kontu handia izan "nekazari" edo "lehen sektore" bezalako kategoria orokor-abstraktuekin. Noski, horien guztien artean bagaude nekazaritza eredu agroekologiko eta eraldatzailea defendatzen dugunok. Gure baserritik ostiralean EHNE Bizkaiak Bilbon deitu duen mobilizaziora batuko gara. Baina lurra lantzeak ez gaitu kriptofaxista, faxista oso edota nekazal jauntxoekin berdintzen.
Horretaz guztiaz gain, egunotan asko entzun da jendea ohituegi dagoela elikagai merkeak erostera, eta borondate falta duela "kalitatezko" eta bertako produktuak erosteko. Lagunok! Gizarte kapitalistan gaudela!Jendartearen gehiengoak (langile klaseak) duen erosteko ahalmena ez du borondateak ezartzen, jasotzen duen salarioak baizik. Benetan uste dugu jendeak Maroko edo Almeriako tomate ustel-toxikoak borondatez erosten dituela? Ezin gusturago erosiko lituzke bertako tomate ekologikoak, baina jasotzen duen soldata miserablearekin ezinezkoa zaio. Horregatik, ezinbestekoa da errelatoa kontsumoaren gaineko problematikatik harago, salarioaren gaineko borrokan zentratzen hastea. Hau ez da norbanakoak kontsumitzerako orduan duen ardura. Hau jendartea, ekoizpena eta aberaztasun sozialaren banaketa antolatzeko modu jakin bati (modu kapitalista) dagokion arazoa da.
Azkenik, ezin dugu ahaztu gure nekazal eremuan kapitalismoaren garapena erabatekoa dela. Horrek joera batzuk inposatzen dizkigu, ereduaren barne logikari berezkoak zaizkionak, eta beraz, saihestezinak direnak. Ez direnak borondate edo hautapen kontua, ez nekazariena, ez kontsumitzaileena, ezta momentuko politikariena ere:
- Jabetzaren kontzentraziorako joera.
- Ekoizpen eskalaren etengabeko handitzea.
- Merkatu konpetentziaren gailentzea eta berau eskala internazionalean ezartzeko joera, lan-indarraren banaketa internazionalarekin batera.
- Nekazal eremuetako klase konposizioaren izaera erabat kapitalista: nekazal proletalgoaren garrantzia eta zentzu aurremodernoa duten kategorien egokitasuna (baserritarra, campesino...)
Horrekin guztiarekin, zera azpimarratu nahi dut: kapitalaren logika bera hautsi ezean nekazal auziaren erdigunean dauden arazoak behin eta berriro erreproduzituko dira. Borroka, beraz, jendarte eredu osoaren eraldekatara bideratu behar da. Beharrezkoak ditugun aldarri sektorialetatik hasita, noski, baina arazoaren muina non dagoen ahaztu barik".
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Aurten bai urtea da. Sagar urtea izango da aurtengo hau (Malus domestica). Eta baialdia behar bezala agurtu eta baliatzeko, besteak beste, dolareak gertatu beharko ditugu.
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]