Urterik urtera, handituz doa euskal preso, iheslari eta errepresaliatuen aldeko itsas martxa

  • Seigarren urtez jarraian, euskal preso, iheslari eta deportatu politikoen eskubideen aldeko hondartzetako mobilizazioakaz bat eginez, itsas martxa egingo dute Plentzian. Aurten, itsasaldia dela eta, abuztuaren 10ean, zapatuan, egitea erabaki dute; hala, 12:00etatik aurrera, Plentziako zubi zuritik abiatuko dira, itsasadarretik badiaraino. Etxeratek ere pasealekutik manifestazioa hasiko du ordu horretan, pasealekutik hondartzaraino.


2019ko uztailaren 05ean - 08:33
Plentziako V. Itsas Martxak utzitako irudietako bat.
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Urtero legez, euskal preso, iheslari eta deportatu politikoen eskubideen aldeko hondartzetako mobilizazioakaz bat eginez, itsas martxa egingo dute abuztuaren 10ean, zapatuan, Plentzian. Etxerat euskal presoen senideen elkarteak urte luzez manifestazioak deitu ditu Bizkaiko hondartza denetan abuztuaren lehengo domekarako. Plentziako itsas martxako antolatzaileek akordura ekarri dutenez, hasiera batean ia hareatza denetan egiten ziren mobilizazio horiek. Hala ere, ikusgarritasuna irabazi guran, deialdiak hondartza gutxi batzuetara murriztu zituzten, "arrakasta gehiago izan zezaten".

Mobilizazio horien helburua da erakustea dispertsioak ez duela oporrik hartzen; "batzuk oporretan dauden bitartean, beste batzuk deserrian daude, eta senideak, berriz, errepidean", salatu dute. Ideia horri helduta, Itsas Martxa ekimena sortu zuten Plentzian duela sei urte. Manifestazioa hondartzan egin beharrean, Etxeratek deitutako mobilizazioa metro-geltokitik hondartzara arte egingo zutela aprobetxatuta, eta Plentzian egiten den Karmengo itsas prozesioa oinarritzat hartuta, txalupa eta piragua gutxi batzuk batu eta itsasadarrean behera egin zuten, zubi zuritik badiaraino. 2014ko abuztuko lehenengo domekan egindako lehenengo ekimen hori nahiko xumea izan zen; dozena erdi txalupa eta hamar bat piragua batu ziren. Hala ere, esperientzia polita izan zela eta, ideiari forma emanez gero, urteakaz hazi zitezkeela konturatzeko balio izan zitzaien antolatzaileei.

Hurrengo urteko martxa inflexio puntua izan zen. 2015eko martxak arrakasta handia izan zuen, arrastian egin zuten arren, itsasaldia zela eta. Urte horretarako propaganda areagotu egin zuten, baita piraguak alokatu ere boterik ez kan jendeak parte har zezan. "Alokatutako piraguak berehala bete ziren, eta jendeak ez zuen piragua erreserbatzeko telefonora deitzeari utzi... Denbora gehiagorekin antolatu genuela egia bada ere, zerbait handia gainera zetorkigula ematen zuen", gogoratu dute antolatzaileek, "sekulakoa izan zen bigarren ekimen hau, eta gainera eguraldia lagun eduki genuen".

Bigarren itsas martxa arrakastatsua izan zen, baina oraindino asko egiteke zegoela ikusi zuten antolatzaileek: "dena primeran zihoala eman zezakeen, baina lagun gutxi genbiltzan antolakuntzan eta urduritasun momentuak izan genituen gure artean". Hala, hurrengo urtera begirako hirugarren ekimena antolatzeko lantaldea handitzeko saiakera egin zutela gogoratu dute, "herrikide gehiago batu ginen udaberri partean. Antolakuntza errazteko lantaldeak sortu genituen eta komunikazioan indar handiak jarri genituen". Erronka 2015eko emaitza errepikatzea bazen ere, eguraldia ez zuten lagun izan hurrengo urte bietan. 2016an mobilizazioa zapatuan egitea erabaki zuten, egun osoko egitaraua prestatu ahal izateko. Euria barra-barra hasi zen eta hirugarren ekimen hura bertan behera uztea pentsatu zuten. Hala ere, Etxeraten manifestazioak aurrera egingo zuenez, itsasoko martxa mantentzea erabaki zuten: "ez genituen senideak bakarrik utziko, inola ere". Emaitza ez zen aurreko urtekoa bezain mamitsua izan, ontzi asko lehorrean gelditu zelako.

Kepa del Hoyo presoari azken agurra

Laugarren urtean ere euria izan zuten bidelagun; martxa hasi bezain pronto zaparrada itzela hasi zen eta badiara heldu orduko ez zegoen inor hondartzan aldarrikapenak entzuteko. Horregatik, ekimenaren osteko komunikazioari garrantzia eman zioten eta bideoz zabaldu zuten ekimena, "espetxean daudenei iritsi zitzaien ekimenaren berria, hori bai indargarri itzela". Hala ere, 2017ko ekimena markatu zuen ezbeharra ez zen eguraldia izan; martxa egin baino hiru egun lehenago Kepa del Hoyo gaztea hil zen Badajozko espetxean. "Guk argi genuen, bizia galdu baino, bizia kendu ziola espainiar Estatuak bere espetxe politika kriminalarekin", deitoratu dute itsas martxaren antolatzaileek. Hala, ekimena hasi aurreko ekitaldira hurbildu ziren Del Hoyoren emaztea eta semea; bertan agurra dantzatu zieten, martxa eta manifestazioa burutu zuten, baina arrastiko egitaraua bertan behera utzi zuten, zendutakoaren jaioterrira joan eta azken agurra eman ahal izateko.

Iazko edizioa, bosgarrena izanda, berezia izatea gura zuten antolatzaileek; hala ere, aurreko urtekoaren egoera bertsuagaz egin zuten topo. Uztaila bukatzear zegoela, Xabier Rey "Antxo" iruindarra hil zen espetxean. Berri txar horregaz ekin zioten 2018ko itsas martxari, "azkena izan zedin".

Urtero legez, senideak omenduz hasi zuten martxa, oraingoan kaxarranka dantzatuz. Eguraldia lagun izan zuten orduan, eta hogei txalupa baino gehiago, hirurogei piraguatik gora, belaontzi bi, hamar bat padel surf eta ur motor bat ibili ziren itsasadarretik behera. Bitartean, jendetza joan zen pasealekuko manifestazioan, oinez. "Bidean fruta eta edatekoa eduki zuten hondartzara indarrekin heldu eta gureak gurekin nahi ditugula ozen oihukatu ahal izateko", gogoratu dutenez.

Aurten, abuztuaren 10ean

Aurten, itsasaldia dela eta, abuztuaren bigarren aste-akabuan egingo dituzte itsas martxa eta Etxeraten manifestazioa. Hala, abuztuaren 10ean, zapatuan, 12:00etan irtengo dira Plentziako zubi zuritik. Jakinarazi dutenez, senideen harrera ekitaldian preso gaixoek zuzenean entzuteko baliabideak sortu dituzte. Horretaz gainera, aurten "inoiz baino piragua gehiago" egongo dira eskuragai. Era berean, kamisetak eta poltsak salduko dituzte, iaz bezala, eta urteroko elektro-txaranga ere ez da faltako, ezta gaztetxeko bazkaria eta kontzertuak ere.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal preso politikoak
Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


“Herriak erabaki du Hatortxu Rock 30 aldiz egitea”

26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]


2025-07-21 | ARGIA
Ongietorrien auziko akordioak “borrokaren zilegitasuna” ezbaian jartzen duela salatu dute zenbait presok eta preso ohik

"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian. 


Txetxu Barrios Atarrabiako presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Kartzelan 27 urte egon eta gero askatasunean geratu dela iragarri du Etxerat elkarteak.


2025-06-12 | Gedar
2022tik hona, gutxienez 68 preso izan dituzte uhalekin loturik EAEko espetxeetan

Eusko Jaurlaritzak 2022an eskuratu zuen Zaballako (Araba), Basauriko (Bizkaia) eta Martuteneko (Gipuzkoa) kartzelen gaineko eskumena, eta ordutik uhalen edo eskuburdinen bidez loturik izan dituzten pertsonen inguruko datu batzuk eman ditu Maria Jesus San Jose (PSE-EE) sailburuak... [+]


Iruñeko espetxeko presoek tratu txarrak, birgizarteratzeko baliabide falta eta generoaren araberako desorekak sufritzen dituztela dio Salhaketak

Nafarroako espetxean dauden pertsonen bizi baldintzak aztertu ditu elkarteak. Ondorioztatu du Nafarroako Gobernua kartzelaren kudeaketaz arduratu beharko litzatekeela.


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


2025-05-23 | Gedar
Preso politikoei harrerak egitea debekatzen saiatuko dira berriz Espainiako Estatuan

PPk Senatuan proposatu du, gainera, euskal preso politikoek damua erakutsi behar izateko xantaia areagotzea.


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


Ekainak 7an Amnistia Egunera batzeko deia luzatu du Askek

Antolakunde "antierrepresiboak" ekainaren 7an Amnistia Eguna antolatu du Senperen. Eguna aldarriz josteko, egun osoko egitaraua antolatu dute. Nazioarteko beste erakunde batzuekin eta Aroztegiko Komitearekin mahai inguruak antolatu dituzte. 


Sarek ‘Puzzlea osatu arte’ ekimena antolatu du, asteburuan 29 herri zeharkatuko dituena

Ekimena larunbatean abiatuko da, Lesakatik, eta igandean amaituko da, Iruñean. Behin betiko konponbidea eskatzeko eta oraindik etxerako bidea egiteko duten presoen eskubideak aldarrikatzeko, orotara 544 kilometro egingo dituzte. Ekimena aurkezteko agerraldia... [+]


Ernairen ekitaldia zelatatuko du Auzitegi Nazionalak

UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]


Gaixo dagoen Gotzon Telleria euskal presoa etxeratzeko eskatu dute sindikatuek

ELA, LAB, ESK, STEILAS, CGT-LKN, CNT, HIRU, EHNE eta ETXALDE sindikatuak, Sarek abiatutako Gotzon SOS kanpainara batu dira. 2019an antzeman zioten gaixotasun genetiko sendaezina 68 urteko preso politiko bilbotarrari. Sindikatuek gaixotasun larriak dituzten presoak kartzelatik... [+]


2025-03-19 | ARGIA
Espetxetan jarduerak edo emankizunak antolatu nahi dituzten artista eta eragileei auto-zentsura agiri bat sinatzea exijitzen hasi da Jaurlaritza

“Saihestu egingo dira giza eskubideen, ordenamendu juridikoaren eta espetxeetako tratamendu psikosozialaren aurkako balioak eta jarrerak babestea, justifikatzea eta goratzea ekar dezaketen adierazpenak”, dio, besteak beste, agiriak. Azaroan Eusko Jaurlaritzako... [+]


Eguneraketa berriak daude