Ur gabezia: munduko biztanleriaren laurdenaren arazoa
India, Qatar, Libia eta Iran bezalako herrialdeen estres hidrikoaren maila “muturrekoa” dela esan du Munduko Baliabideen Institutuak. Azken ikerketa honen arabera, 1960an erabiltzen zen uraren bikoitza baino gehiago erabiltzen dugu egun.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Munduko urtegiak geroz eta hutsago daude. Txoko batzuetan hain larria da kontua, non ura arrazionalizatu behar den; Chennai Indiako seigarren hiri jendetsuena da, eta bertako urtegian urik gabe ari dira geratzen. Joan den urtean, Lurmutur Hirian (Hegoafrika) “Zero Day” urik gabeko eguna ezartzear egon ziren, eta Erroman ere ura erabiltzeko ordutegiak jarri zituzten kontsumoa kontrolatzeko.
17 herrialde daude “muturreko” estres hidrikoa dutenen taldean. Herrialde hauek urtegi eta ur-erreserbetan duten %80a baina gehiago ateratzen dute urtean nekazaritza, industria eta erabilera arrunterako. Herrialde gehienak Ekialde Hurbilean eta Afrikako iparraldean daude, eta lehorte bat iritsiz gero, urik gabe geratzeko arrisku larrian egongo lirateke.
Estres hidriko “handia” duten 44 herrialde daude, non munduko biztanleriaren herena bizi den. Herrialde hauetan gordeta duten uraren %40a baina gehiago erabiltzen dute. Espainiar Estatua, Grezia, Afganistan, Italia, Irak, Portugal eta beste hainbat herrialde daude talde honetan
Ekialde Hurbila eta Afrikako iparraldean
Eskualde bero eta lehorra da, eta eskaria handitzen ari denez, erreserbak murrizten doaz pixkanaka. Aukerak, baina, badaude egoera hobetzeko. Herrialde hauetan erabiltzen den hondakin-uraren %82a ez da berrerabiltzen; ur horren zati bat berrerabiltzeko teknikak garatu eta aplikatu ezkero, ur garbi iturri bat lortuko lukete.
India kinka larrian
Indiak ur edangarriarekin duen arazoa oso larria da, eta Chennain gertatzen ari dena horren irudi da. Iaz Indiaren Aldaketarako Instituzio Nazionalak adierazi zuen herrialdeak “historiako ur krisi larriena” sufritu zuela. India hamahirugarren postuan da estres hidrikoaren larritasunaren zerrendan, baina duen biztanleriagatik (1.339 milioi pertsona) egoera larriagoa da.
Ur-erreserben egoeraren inguruko ikerketa honek lur azpiko ur-baliabideak ere neurtu ditu, eta Indiak bereak gehiegi ustiatu dituela argitu du. Hala ere, herrialdea neurriak hartzen hasi da muturreko egoera honi aurre egiteko, uraren inguruko arazo guztiak kudeatuko dituen ministerio berria, esaterako.
Estres hidrikoa murrizteko neurriak
Munduko Baliabideen Institutuak estres hidrikoa murrizteko hainbat neurri dagoela azaldu du, ohiko bideetatik modernoenetara. Ondorengo hauek dira hiru sinpleenak:
- Nekazaritzaren eraginkortasuna handitzea: Nekazariek ur gutxiago behar duten haziak erabil ditzakete egun, baita ureztatze teknika eraginkorragoak erabili ere. Ingeniariek, inbertitzaileen laguntzaz, nekazaritza eraginkorragoa izateko teknologiak garatzen lan gehiago egin behar dute, instituzioetatik bultzatuz.
- Azpiegitura gris eta berdeetan inbertitu: Munduko Baliabideen Institutuak eta Munduko Bankuak egindako ikerketa batean argitu dute eraikitako azpiegiturak (tuteriak, adibidez) eta azpiegitura berdeak (hezeguneak, adibidez) elkarlanean aritu daitezke ur hornikuntzan eta kalitatean hobetzeko.
- Tratatu, berrerabili, birziklatu: Hondakin urak hondakin direla pentsatzeari utzi behar diogu; ura tratatzea eta berrerabiltzea dago.
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]
Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Harreman bertikal eta asimetrikoen adibideak asko dira, eta beti ez zaigu rol bera egokitzen. Horrela, zenbaitetan, batzuek erabakitzen dute eta erabakitakoa gauza dadin lan egingo dute; gainontzekoen funtzioa da “goian” hartutako erabakiak gauzatzea edota onartzea... [+]
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Ter eta Llobregat ibaietako ura heltzen den zonaldeetan ezarri du Generalitateak larrialdi-egoera. Lehortea bereziki gogorra da Bartzelonako eskualdean, Gironako eremu zabaletan eta Costa Bravan: urtegietako ur-maila edukieraren %15,8an dago, alerta gorena ezartzen den mailatik... [+]
Klimaren arazoa gero eta kezkagarriagoa ari da bihurtzen: uda gero eta beroagoak, lehorteak eskualde askotan, kalte materialak eta giza galerak eragiten dituzten fenomeno meteorologiko bortitzak… Arazoaz eman ohi den azalpen bakarra izaten da "klimaren... [+]
Urarena da Lurra planetak bizi dituen krisi nagusietakoa. Zehatzago esateko, ur gezaren krisia. Batean alarma pizten du lehorteak eta biharamunean uholdeak, eta bata bestearen gainean pilatuz doaz gizateriaren biziraupena arriskuan jartzen duten ondorioak. Landa eremuak gaur... [+]
Euskal Hirigune Elkargoko kontseiluak proposatutako Idorte Planaren neurrietako bat da. Neurriaren lehentasunaren eta osasun-ondorioen inguruko kezkak areagotu dira.
Sainte-Solineko uraska inguruko gertakari lazgarriek galdera bat planteatzen dute: nola da posible 200 pertsona baino gehiago zauritzea (bi aldeetan) eta horietatik bik (manifestarien artekoetatik) hil ala biziko larrialdian jarraitzea zergatik eta segurtatzeagatik zulo bat... [+]
