Harreman bertikal eta asimetrikoen adibideak asko dira, eta beti ez zaigu rol bera egokitzen. Horrela, zenbaitetan, batzuek erabakitzen dute eta erabakitakoa gauza dadin lan egingo dute; gainontzekoen funtzioa da “goian” hartutako erabakiak gauzatzea edota onartzea. Egokitutako rola bete ezean, zigorrak.
Ez dut idatziko egitura politiko eta botere ekonomikoaren arteko harremanaz; horien barruko dinamikak ez baititut ezagutzen. Bai, ordea, begi bistan geratzen diren emaitzez, bereziki herritar arruntongan bi esparru horietan josten diren harremanen ondorioez.
Ourenseko A Limia eskualdeko biztanleek ezin dute iturriko urik edan; nahitaez, erosi behar dute ur ontziratua haragi-fabrikek zabaltzen dituzten mindengatik
Aukera izan dut A Limia bisitatzeko. Ourenseko eskualde horretako biztanleek ezin dute iturriko urik edan; nahitaez, erosi behar dute ur ontziratua. Horren arrazoia da, bereziki, haragi-fabrikek zabaltzen dituzten mindek sortutako kutsadura. Bertako uretan nitratoen maila litroko 200 miligramokoa da –Osasunaren Mundu Erakundeak eta Europar Batasunak 50 miligramotan ezarria dute langa–.
Bertan, pisu handia du Coren enpresak eta pabiloietan bereziki gizentzen dituzte oilaskoak eta txerriak, baita txahalak eta untxiak ere. A Limiako lautadan 400 eta 500 haztegi artean daude, orotara 75.000 “unitate ganadu larri”. Hori dena 30.000 hektareatan. Eskualdean, animalia horiek guztiek sortzen dute 1,4 milioi pertsonek adina hondakin kopuru. Mindak zabaldu dira neurrigabe soro eta mendietan. Hainbestekoa izan da demasia, non hasi diren mindak esportatzen beste eskualde batzuetara.
Herritarrek Auga Limpa Xa! plataforma osatu dute, eta, herritarrekin batera, nekazariek eta abeltzainek ere hartzen dute parte. Eskaeretako bat izan da haztegi gehiago irekitzeko baimenik ez ematea. Erantzuna izan da pabiloien arteko distantzia erdira murriztea, orain 500 metrokoa da tartea.
Gatoz Euskal Herrira, hemen ere baititugu harreman horien arrastoak. Beste ertz batetik helduko diet, halere.
Lekarotzen, Palacio de Arozteguia SL enpresak erosi zituen 45 hektarea nekazari-lur, gerora birkalifikatu egin zirenak. Herria proiektu turistiko horren kontra egon arren, Nafarroako Gobernuak indarrean jarri zuen Udalez Gaindiko Plan eta Proiektu Sektoriala, Udalaren gainetik erabaki ahal izateko, egitasmoa gauza zedin.
Aroztegiaren kontra egindako protesta baketsuen harira zazpi laguni 20 urteko espetxe zigorra ezarri nahidizkiete
Aroztegiako makroproiektu turistikoaren kontra 2021ean egindako protesta baketsuen harira, zazpi lagunei ezarri nahi zaizkie 20 urteko espetxe zigorra eta 56.000 euroko isunak. Erakunde kriminaleko kide izatea eta indarkeria delitua leporatzen dizkiete.
Iturrietako mendietan –Araba–, 2021eko uztailean, bertan egin nahi duten zentral eoliko baten kontrako mendi martxaren ibilbidea zehazten ari zirela, taldeko bat identifikatu zuten bi ertzainek. Handik zortzi hilabetetara, kide horri jakinarazi zioten Mozal legearen 35.6 artikulua urratzeagatik zehapen-espedientea ireki ziotela, ustez, poliziaren eskaerari uko egiteagatik eta alde egiteagatik.
Arabako Mendiak Askek hainbat helegite jarri ondoren, heldu da epaiketaren eguna: 2024ko urriaren 29a, goizeko 10:00etan.
Zerrendaren luzea oztopatzen dit karaktere kopuruaren mugak.
Harreman batzuk toxikoak dira. Bereziki botere publiko edo ekonomikoa ez dugunontzat.
Guk bestelakoei helduko diegu: horizontalak eta bidezkoak diren harremanei.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]
Bero boladek, haizeak eta lehorteek suteak pizteko aukerak bikoiztu dituzte Europan. Portugal, Espainia, Grezia eta Turkia pairatzen ari dira suterik handienak. Milaka suhiltzaile eta herritar ari dira suaren kontra borrokan Europa hegoaldeko herrialdeetan.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]
Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]
Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.