Uber enpresa estatubatuarrak mundu osoko hirietan sartzeko zein estrategia erabili zuen estrategia agerian utzi dute filtratutako 124.000 dokumentuk. Legeak propio urratu, jendea engainatu eta gobernuen aurkako lobby-lana egin zituzten besteren artean, The Guardian egunkariak argitaratu duenez, Ikerketa Kazetarien Nazioarteko Partzuergoaren (ICIJ) ikerketa. Besteren artean agerian geratu da Macronek isilpean enpresari lagundu ziola Frantziako Estatuan sartzen.
2013 eta 2017 arteko dokumentuak zabaldu dira asteburuan eta enpresako zuzendaritzako kideen arteko komunikazioak jasotzen dituzte. Haietako batek onartzen du "piraten" moduan jokatzen dutela, eta beste dokumentu batean aipatzen da: "Seko ilegalak gara" ("We are fucking illegals"). Etikoki zalantza handiak sortzen dituzten praktikak ageri dira filtratutako dokumentuetan, hainbat herrialdetako lehen ministroak, presidenteak, enpresariak edota hedabideetako buruak limurtzeko estrategiak tartean.
Gidaria barne duten autoak alokatzeko zerbitzu moduan jaio zen Uber 2009an. Ohiko taxien antzera erabiltzen da, baina gidariak partikularrak dira, ez profesionalak. Europako 28 hiritan, AEBetako, Mexikoko eta Kanadako 68tan, eta Hegoamerikako, Ekialde Ertaineko, Afrikako eta Asiako beste zenbait hiritan erabilgarri dago, Wikipedian irakurri daitekeenez.
Azaleratutako informazioaren aurrean, konpainiak adierazi du ez duela aitzakiarik jarriko iraganean gertatutakoengatik, eta gaineratu du ez datozela bat gaur egun dituen baloreekin: "Azken bost urteetan egindakoagatik eta datozen urteetan egingo dugunagatik epai gaitzaten nahi dugu".
Taxistekin gatazka
Uber-ek taxilariekin gatazka bere mesedetan baliatu zuen, agintarien eskutik hainbat baimen lortzeko, filtratutako dokumentuen arabera. Belgikan, Espainian, Italian eta Frantzian, esaterako, taxilariek protestak deitu zituzten kaleetan Uber bezalako zerbitzuen aurka. Parisen, kontramanifestazioetan parte hartzera deitu zituen bere gidariak Uber-ek. Ohartarazi ziotenean "eskuin muturreko matoiek" erantzun egingo zutela eta "borroka bat elikatzen ari zela", "merezi" zuela aipatu zuen garai hartako kudeatzaile zen Travis Kalanick-ek: "Indarkeriak arrakasta bermatzen du, eta tipo horiei aurre egin behar zaie, ezta?". Gidariak "arma gisa" erabiltzea planteatu zuen, eta jasan zezaketen indarkeria "polemikaren sua elikatzeko" baliatu behar zutela. Beste hainbat hiritan errepikatutako gidoiari erantzuten zien horrek guztiak, filtratutako mezu elektronikoen arabera: Kaputxadunek, ustez taxilariek, 2015ean Amsterdamen eraso egin zietenean Uber-eko gidariei, agintariek baimenak eman zizkieten.
Macron-en laguntza
Beste dokumentu batzuek Uber-eko buru ohiak eta Frantziako presidente Emmanuel Macron-en arteko elkarrizketak jaso dituzte. Artean Ekonomia ministroa zen Macron eta honek onartu zuen enpresa isilpean lagundu zuela Frantzian egonkortzeko erraztasunak emanez. Aldiz, Olaf Scholz kantziler alemaniarra "benetako pailazoa" dela aipatzen da Kalanick-en eta zuzendaritzako gainerako kideen arteko komunikazioetako batean, Hanburgoko alkatea zenean eskatu zuelako gidarien soldatak igotzea.
Bestetik, enpresak "panikoaren botoia" deitutako zuen, Kalanick-en aginduz abiatzen zen operazio informatikoa. Ikerketa edo sarekadarik izan zitekeela aurreikusten bazuen, makinak zerbitzarietatik deskonektatu eta edukira sarbidea oztopatzen zuen Uber-ek. Uber Files dokumentuetan jasotzen denez, gutxienez sei bider erabilia izan zen botoi hori urtebetean: Frantzia, Kanada, Herbehereak, Belgika, India, Hungaria eta Hong Kong.
"Egunsentiko sarekadatarako" balizko esku-orria ere aipatzen da dokumentuetan. Politikariak presionatzen zituen Uber-ek, legeei iskin egiteko. Halaber, sarekadak gertatzean, Uber-eko langileek inolako artxiborik ez zeukan bilera-gelara eramaten zituzten autoritateak, eta sekula ez zituzten bakarrik uzten.
"Israelen kontrako boikot kanpainak martxan dauden honetan, kulturgileoi lerratzea dagokigu", adierazi du Saioa Alkaizak komunikabideetara igorritako oharrean. BDZk txalotu egin du Alkaizaren erabakia, eta Elkar argitaletxeari gonbita luzatu dio, "erabaki ausartak... [+]
Laudioko fabrikako jardunaren zati bat tokialdatu nahi du zuzendaritzak, 39 behargin kaleratuz.
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.
"Komunikazioan eta gai publikoetan" lagunduko dio enpresari. Lizitazioak manipulatzeagatik isundu izan dute konpainia, eta lotura zuzenak ditu EAJrekin.
Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.