Tempus fugit carpe diem
Carl Orff-en ‘Carmina Burana’
Eszena-zuzendaritza eta eszenografia: Carlus Padrissa (La Fura del Baus).
Musika zuzendaria: César Belda.
Noiz: Urriaren 5ean.
Non: BIlboko Arriaga Antzokian.
---------------------------------------------------------
Carl Orffen Carmina Buranaren bertsio honek, La Fura del Bausen eskutik, Carlus Padrissaren zuzendaritza bitxiaren pean, hamalau urte daramatza eszenatokietan bueltaka, nahiz eta jende askorentzat zerbait berria izan.
Oraindik gogoan dut 2009an estreinatu zela, Donostiako Musika Hamabostaldian. Iraultza txiki bat zirudien. Zerbait desberdina, ikusgarria, adierazkorra.
Baina, nire ustez, produkzio hori gaizki zahartu da.
Zortzi metroko diametroa duen zilindroa, musikariak bildu eta pantaila-lanak egiten dituena, ilargi erraldoi bat, izotza urtzea, lore-estasia, mahats-bilketa zuzenean, eta hainbat gauza proiektatzen dituena, garabietatik zintzilik eta ardotan, uretan eta sutan murgildurik dauden tabernak eta abeslariak, eszenan ikusten ditugunak eta hasiera batean hain iradokitzaileak izan zitezkeenak (benetan uste dut jatorrizko eszenaratzea pixka bat zainduagoa zela), hori guztia une honetan bigarren hezkuntzako ikasleen antzezpena iruditu zait.
Carl Orffen obraren edertasunari eta indarrari buruz ezer gutxi esan daiteke. Testuei dagokienez, jatorrizko Carmina Burana XII. eta XIII. mendeetako olerki bilduma bat da, kodize bakar batean kontserbatu direnak eta bizitzeko poza eta plazerekiko, maitasunarekiko eta naturaren gozamenarekiko interesa goraipatzen dutenak, betiere garaiko estamentu sozialei begirada kritiko eta satirikoa emanda.
Musikari dagokionez, lanak hogeita bost numero ditu. Indar erritmikoa da bere ezaugarri nagusia, eta horrek entzulearen bihotzeraino iristen den bulkada ematen dio. Egia esan, partitura orkestra handi batentzat idatzita dago baina oraingo honetan Chamartin Orkestra Sinfonikoarekin konformatu behar izan dugu, bi pianok, kontrabaxuak, flautak eta perkusioak osatutako talde instrumentalarekin, eta CB Creatives koruarekin, eszenan desparpajo eta aisetasuna erakutsi zituena, inolako zalantzarik gabe.
Pena da bakarlarien izenak ezin aipatzea, fitxan ez direlako ematen. Sopranoak kantatzeko ahalegin handia egin behar izan zuen, eszena gainean kabriolak egiten zituen aldi berean, eta tinbre ona erakutsi zuen, nahiz eta agudoetan zailtasunen bat izan.
Baritonoak fraseo on eta beroa erakutsi zuen Omnia sol temperat-en nahiz eta agudoak ere ez izan bere ezaugarririk onena.
Agian, kontratenorrarena izan zen aktuaziorik ahulena, zailtasunez abestu baitzuen bere Olim lacus colueram, oilasko errea antzeztuz, sukaldatzen ari den bitartean biratzen ari den barran bere patuaz damutzen dena, Pena, bene-benetan.
Gure Ametsa dantza taldeak soka-dantza dantzatu du Kalbario jaietako Piñastegi egunean. Herri osoa mahoiz jantzita esnatu da; portuan da gaurkoan festa. Sardina usaina sumatzen da eta umeak arranplan ari dira jolasean, txirristan. Helduak, berriz, kukainarekin. Bar Puerto... [+]
Urriaren 4tik 19ra iraganen da Nafarroako arte eszeniko komunitarioen jaialdia Iruñean, nazioartekotza eta kritika soziala ardatz harturik.
Ganbaran arrak bizi dira, arrek arrentzat sortutako munduan. Sotoan berriz emea, zoritxarreko egun batean sortutako “akatsa”. Goian jaun eta jabe. Behean kateak eta iraultza. Gela biak inkomunikatuta daude, ez dago nahasterik. Nola etorriko da orduan, aldaketa... [+]
Dantza egin behar dutela entzun eta ukapena da lehenengo erantzuna. Gurasoek eta begiraleek badaezpada ez diete aurretik abisatu ere egin, baina ni ikusi orduko segituan igarri dute gaur dantza saioa dugula. Haserrea, protesta eta ihesa izan dira 8-9 urteko mutikoen erreakzioa.
Zer egingo zenuke lagun baten bizia salbatzeko? Zer emango eta zer gordeko zenuke? Komedia honetako hiru lagunek auzi honi eman behar diote erantzuna. Gau zoro batean, ezusteko gertaerak bata bestearen atzetik etorriko dira, fisika modernoaren axioma bati men eginez: gerta... [+]
Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Marmarra
Dramaturgia: Jon Gerediaga/Atx Teatroa
Zuzendaritza: Atx Teatroa
Noiz: Uztailaren 4an ... [+]
Kolpe bat jaso eta memoria galdu berri duzu. Dakizun bakarra, poliziak esan dizulako, zera da: bere ohean zetzan elbarritu babesgabe bat tiroz akatu duzula; duela gutxirarte maitekiro zaintzen zenuen gizona, hain zuzen. Zeure burua duin eta zintzotzat duzu, eta hala ere,... [+]
Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]
Aspaldi ez bezala hunkitu nintzen Bloñ lehen aldiz ikustean. Bizi osorako ahots bakarra entzun ahalko banu kantuan, zalantzarik gabe, Maia Iribarnerena litzateke. Obretan ari dira etxe barnean eta inguruko zuhaitzen itzalpean jarri ditugu aulkiak, parez pare. Mintzatu... [+]
Gosea, txizalarria, maitasuna, gorrotoa, egarria, sexua, beldurra... eta zelan ez... biolentzia. Besteak beste, gure instintoetako batzuk dira hauek. Haiei esker bizi gara historiaurretik gaur egun arte. Oinarrizko tresnak izan dira, badira eta izango dira bizitzan aurrera... [+]
Queer falafel
Non: Arberatze-Zilhekoan, EHZ festibalean.
Noiz: ekainaren 29an.
------------------------------------------------------
Hasi orduko, ohar bi. Bat: “Deseroso egongo zara apur batean, isildu eta entzun. Asko ikasiko duzu zure pribilegio... [+]
Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean
Nork: Ekida Arte Ekimena.
Noiz: ekainaren 20an.
Non: Azkoitiko Baztartxo antzokian.
------------------------------------------------------------------
50 urte dira Gabriel Aresti euskal idazle marxista hil zela, eta Ekida arte... [+]
Euskal musikaren imajinario kolektiboan murgilduko gaituen ikuskizuna da “Ez dok Hiru”. Euskal Herriko kantutegian oinarritutako ikuskizun teatrala.
Eoa, deskonzertantea eta irrigarria azalez, baina azal horren poro bakoitzari geure musikarekiko maitasuna dario... [+]