San Tomas egunean hauteskundeak Katalunian
Aska bazkaz etengabe hornitu ondoren, txerria gizendu dugu. Izan ere, Euskal Herrian txerria dugu protagonista San Tomas egunean. Aska-bazka-txerria. Txerria protagonista, urtero legez, San Tomas egunean. Euskal telebistak aurten ere haren handitasuna erakutsiko digu, ziur egon. Egun berean, baina, elikagaien azoka globalak inoiz baino gose gehiago eragingo die munduko beste muturrean edo ez hain muturrean bizi diren herritarrei. Zer demontre, ordea! Gure txerria handia da, itzela, eta festara etorri da; ez da etorri ezer aldatzera eta gutxiago ezer salatzera.
Abenduaren 21ean Tomas apostoluaren eguna ospatzen da; urtarrilaren 28ak Aquinoko San Tomas ere gogoratzen digu. Teologo eta filosofoa azkeneko hau. Biek, Tomas apostoluak eta Aquinoko Tomasek, hamabi menderen aldea eduki zuten euren bizitzen pasadizoetan; baina, ardura batek batu zuen bigarrena lehenengoarekin, ikusi-sinetsi leiak. Sinesteko ikustea beharrezkoa den ala ez, alegia.
Hilabete honetan seguruenik arrazionaltasunaren eta teologiaren fedearen arteko erlazioa ez dugu argituko. Baina, agian, hilabete honetan euskal politikagintzan koherentzia eta esandakoari eusteko ahalmena dagoen ikusteko aukera izango dugu. Esaterako, Espainiako aurrekontuak babestuko diren edo ez jakiteko, edo Puigdemonti eta Kataluniako nazioari babes zintzoa emateko ausardia agertuko den edo ez ikusteko aukera. Bigarren aukera baten antzekoa izango dugulakoan nago.
Puigdemontek hauteskundeak konbokatzea soluzioa izango zela iragarri zutenek, hauteskundeok zeren soluzioa izan diren argitu beharko dute. Besteok ikusi ondoren sinetsiko dugu zeren soluzio izan diren. Agian, politikari berari ihes egiteko aitzakia izan da guztia. Agian, politika ez egiteko, Konstituzioa bera aitzakiatzat erabili da oraingoan ere
Beste aukera politiko bat, alegia; zeren, 155. artikuluaren ondoren bideratutako hauteskunde hauek ezer gutxi gehiago emango baitute. Kataluniako gehiengo batek –eta gutxiengoa bada ere, arazoa berdina delakoan nago– Espainiako Estatuan gustura ez dagoela esaten jarraituko baitu. Puigdemontek hauteskundeak konbokatzea soluzioa izango zela iragarri zutenek, hauteskundeok zeren soluzioa izan diren argitu beharko dute. Besteok ikusi ondoren sinetsiko dugu zeren soluzio izan diren. Agian, politikari berari ihes egiteko aitzakia izan da guztia. Agian, politika ez egiteko, Konstituzioa bera aitzakiatzat erabili da oraingoan ere.
Guk San Tomas egunean, txerriaren kiloak eta handitasuna direla eta, geure buruak harritzen jarraituko dugu, eta inposatu diguten gidoiari jarraituko diogu; zeren, aste honetan berriro azaldu baitigute, inkesta baten bidez, Euskal Herria eta Katalunia oso errealitate desberdinak direla euskal herritarrentzat, oso. Nonbait, euskal herritar guztiok, hilabeteak eta urteak pasa ditugu Katalunian bizitzen inkestako galdera horiei behar bezala erantzuteko. Egia esan, nik neuk ere dagoeneko zalantzak ditut, eguberrietan atabala txistulariekin ala Gironako Castellersekin joko dudan…
Desberdina dena, oso desberdina, euskal arrazako txerriarekin alderatuta, azokan ikusiko dugun txerria izango da. Ez, euskal txerria ez baitago gonbidatua Euskal Herriko santomasetako azoketara. Baina, zer axola horrek, jarrai dezagun txerriaren handitasuna miresten! Itzela gurea!
Eneko Egibar Artola / Albaitaria eta politologoa
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]