Prest gaude “El Niño”ren etorrerarako?
Elikadurarako Nazio Batuen Agentzia (FAO) "El Niño"ren etorrera eragingo duen elikadura-larrialdiari aldez aurretik erantzun bat prestatzen ari da, MMEren arabera uda amaierarako aurreikusita dagoena.
"El Niño" bezala ezagutzen den fenomeno klimatikoa ekuatore ekialdeko Ozeano Bareko uren berotzearen gorakadarekin lotuta egongo litzateke, eta arazoak ekar litzake Afrikako, Erdialdeko Amerikako eta Asiako Ekialde Urruneko lekuentzat, FAOren arabera.
Horrela, 2015etik 2017ra bitartean "El Niño" agertu izanak eragin suntsitzaileak izan zituen mundu osoko 23 herrialdetan 100 milioi pertsona ingururen elikadura-segurtasunean, bizi-baliabideetan, nutrizioan eta osasunean.
Gertakari horren ezaugarri nagusiak honako hauek izan ziren: lehorte basatiak Erdialdeko Amerikan, Kolonbian, Venezuelan, Kalifornian, Vietnamen, Etiopian, Ekialdeko Timorren eta Afrika Australean; ezohiko uholdeak Somalian, Tanzanian, AEBetako hegoaldeko estatuetan, Ekuadorren, Perun, Brasilen, Argentinan, Paraguain eta Uruguain; sute izugarriak Kalifornian, Australian, Zeelanda Berrian, Txilen, Venezuelan eta Indonesian; hondamendi horiek hurrengo hirurtekoan errepika litezke, eta elikadura-krisi handia eragin lezakete eremu geografiko horietan.
Horrela, garapen bidean dauden herrialdeetan nekazaritzarako erabiltzen den azaleraren murrizketa bortitzak zerealen eskaintzaren defizit kezkagarria eragingo luke, urtean mila milioi tonatan estimatzen baita eta horren isla izango litzateke zerealen prezioaren %56ko igoera 2022an, FAOren arabera.
Halaber, Txinatik artoa, soja, garagarra eta garia inportatzen dituzten biztanleen kontsumo intentsiboaren erritmoak direla eta, Estatu Batuetako Nekazaritza Sailaren (USDA) datuen arabera, 2022an koloso txinatarrak munduko zerealen ekoizpenaren %50 baino gehiago bereganatu zuen.
Horri gehitzen badiogu India bezalako herrialdeetako nekazaritza-commoditie-en esportazioari mugak ezarri behar zaizkiola bere autohornikuntza ziurtatzeko eta nekazaritza-commoditie-en etorkizuneko merkatuan broker espekulatiboek esku hartu behar dutela ziurtatzeko, emaitza zera izango litzateke: munduko merkatuetako horniketa-gabezia mailakatua eta Lehen Munduko ekonomiek beren gain hartu ezin dituzten lehengaien prezio-igoeren espirala, munduko gosea murrizteko Hirugarren Milurtekoko Helburuen kitapena irudikatuko duena.
Germán Gorraiz López, analista.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.
100 urte pasatxo... [+]
Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]
Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]
Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]
Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]
Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]
Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]
Pasa den asteburuaren atarian, eta, oraingoan bai, hainbat hedabidetan Bernedoko udalekuetan gertatutakoa (Dutxa hotz bat denontzat) masiboki hedatu ostean, iritsi zen hezitzaileen adierazpena. Bertan, beraien “oinarri ideologikoak argitzea” eta “egiteko moduen... [+]
Euskal Udalekuetan egondako haur eta gazteen guraso edo/eta tutore legal gisa, babes osoa adierazi nahi dizuegu Bernedoko begiraleoi. Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan, egin zaizkizuen... [+]
Gure alaba nagusia Euskal Udalekuetara joan zen lehen aldian, 2019an, eraldatuta itzuli zen. 15 egunetan hazi egin zen, eta ez fisikoki bakarrik; arrunt pozik zetorren, hunkituta eta bere abenturak kontatzeko gogo handiz; ezin genion jarraitu, horren azkar hitz egiten zuen... [+]
Gauza garrantzitsu asko gertatzen ari dira Palestinan, Euskal Herrian eta munduan. Espantu israeldarraren aurrean Euskal Herrian inteligentzia kolektiboa martxan dago, inoiz baino indartsuago. Jende ezberdin asko, toki ezberdin askotan, gauza ezberdin asko egiten ari da... [+]
Palestinan gertatzen ari diren gizadiaren aurkako krimenak “berariaz gaitzesten ez dituzten” Israelgo erakundeekin harremanik ez izateko 2024ko apirilean EHUko Gobernu Kontseiluak hartu zuen konpromisoaz gain, beste urrats bat eman du euskal unibertsitate publikoak... [+]
Aurtengo uda garaian 46 gradutara iritsi da tenperatura Espainia eta Portugaleko leku batzuetan. Europako beste leku batzuetan ere 40tik gorako tenperaturak izan dituzte, baita Euskal Herrian ere. Iaz baino tenperatura altuagoak izan ditugu eta aspalditxo izan ditugun handienak... [+]
Nazio Batuen Batzorde batek bi urte behar izan ditu palestinar herriak hamarkadetan salatu duena berresteko: Israelgo estatu sionista genozidioa gauzatzen ari dela. Herri presioa gero eta handiagoa da gure agintarien gainean, eta nazioarteko boikotak lehen arrakalak ireki ditu... [+]