Dozenaka lagun bildu da Gasteizen Zaballako makro-espetxean gertatu den azken heriotza salatzeko, Arabako Salhaketak deituta. Espainiako Espetxe Zuzendaritza, Osakidetza eta Eusko Jaurlaritzaren ardura azpimarratu ditu espetxeen aurkako elkarteak.
Hamabost eguneko epean bigarren aldiz egin da Gasteizen Zaballako espetxean preso bat hil dela salatzeko kontzentrazioa. Laugarren aldiz 2019an, bederatzigarren aldiz 2019tik... Iragan astean ziegan hilik aurkitu zuten presoa 35 urteko gasteiztarra zen. Astearte eguerdiko kontzentrazioa Salhaketak deitu dituenen artean jendetsuena izan da akaso, 150 bat lagun inguru batu dira, elkartearen esanetan.
Zigorgabetasun zirkulua
Zaballako makro-espetxean egoera “oso-oso kezkagarria” dela adierazi dio ARGIAri Salhaketako kide Julen Guaresti Etxebarriak. Azken urteotako heriotza kopuru altua hainbaten “arduragabekeria” azaltzen du, Guarestiren esanetan: Espainiako Espetxe Zuzendaritza Nagusiarena, Osakidetzarena, eta Eusko Jaurlaritzarena –presoen osasun arreta Osakidetzaren eskumena da EAEko kartzeletan–. Jarrera horrek “zigorgabetasun zirkulu bat” eraikitzen du espetxearen inguruan, heriotzak ezkutatuz. “Ezin da horrelakorik onartu”, esan du Guarestik.
Denis Itxasori erantzuna
Espainiako Gobernuak EAEn duen ordezkari Denis Itxasok astelehenean egin zituen adierazpenak izan ditu hizpide Guarestik. Heriotza kopuru handiaz galdetuta, Itxasok esan zuen heriotza bakar bat ere espetxe sistemaren “porrota” dela, baina azpimarratuz presoen gehiengoak buruko gaixotasunak edota droga menpekotasunak dituztela. Espetxea ez dela errekurtso soziosanitarioa, eta hortaz pertsona horiek ez luketela espetxean preso egon behar salatu du Guarestik: “Presoak, presoak baino lehenago, pertsonak dira. Askatasun gabetzea salbu, eskubide guztien jabe dira”.
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
Nafarroako espetxean dauden pertsonen bizi baldintzak aztertu ditu elkarteak. Ondorioztatu du Nafarroako Gobernua kartzelaren kudeaketaz arduratu beharko litzatekeela.
Nafarroako espetxe egoeraren mapatzea txostena aurkeztu du elkarteak Nafarroako Parlamentuan, 2024. urtean jasotako datuekin eta Iruñeko espetxeko presoen testigantzekin. Presoek salatu dute pilatuta dituztela moduluetan, eta batzuetan jipoiak eman dizkietela espetxeko... [+]
“Saihestu egingo dira giza eskubideen, ordenamendu juridikoaren eta espetxeetako tratamendu psikosozialaren aurkako balioak eta jarrerak babestea, justifikatzea eta goratzea ekar dezaketen adierazpenak”, dio, besteak beste, agiriak. Azaroan Eusko Jaurlaritzako... [+]
34 edo 35 urteko gizonezkoa, gasteiztarra eta alaba baten aita, ostegunetik ostiraleko gauean hil zen, Salhaketak jakinarazi duenez. Elkarteak gogoratu du Jaurlaritzak espetxe eskumena hartu zuenetik hiltzen den bederatzigarren presoa dela, eta egiturazko aldaketak eskatu ditu... [+]
Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.
Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]
Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]
Nafarroako Salhaketak jakinarazi duenez, laguntza hori ezinbestekoa zen preso egondako pertsonek "gutxieneko oinarri ekonomiko bat" eduki zezaten, "askatasunean bizitzen hastera igarotzean". 480 eurokoa baino ez zen subsidioa.
Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.
Ostiralean aurkitu zuten hilotz, “gaindosi” zantzuekin, Naiz-ek argitaratu duenez. Jaurlaritzak ez du heriotza baieztatu asteartera arte, eta autopsiaren emaitzen zain dagoela adierazi du. EAEko espetxeen eskumena hartu zuenetik espetxean hiltzen den seigarren presoa... [+]
Espetxeetako osasun zerbitzuaren gabeziez mintzatu da Libertad Francés Lecumberri, Salhaketa Nafarroa elkarteko koordinatzailea: “Osasun arloko langileak espetxeko logikekin eta irizpideekin kutsatzen direnean, zenbait eskubideren bermatzaile izan beharrean,... [+]
Kartzeletako funtzionarioen protestak aitzakiatzat hartuta, milaka preso erabat giltzapetuta eduki dituzte Kataluniako sei espetxetan.
Iragan astean Oroitz Herrero 26 urteko irundarra hilik aurkitu zuten Arabako Zaballa espetxeko bere ziegan. Eusko Jaurlaritzaren arabera “heriotza naturala” izan zen. Gaztearen senideek ARGIAri adierazi diote, ordea, Herrerori ez diotela arreta mediku egokirik eman... [+]