Plastiko kutsadura mugatzeko negoziaketen azken fasea abiatu du NBEk
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
2022ko martxoan Nazio Batuen Erakundeko 175 estatuk "plastiko kutsaduraren bukaeraren" alde egin izanak itxaropena eman bazuen ere, orduz geroztik bidea blokeaturik dute. "Testu hertsagarri" bat osatzeko asmoz abiaturiko negoziaketetan adostasunik ez dute lortzen, eta orain dute bosgarren eta azken aukera, Hego Koreako Busan hirian. Astelehenean abiatu eta larunbata arte iraunen dute elkarrizketek.
Ariketa ez dute erraza, nagusiki petrolio ekoizle diren estatuek eta lobbyek akordioa oztopatzeko determinazioarekin dabiltzalako. Hain zuzen, CO2 isurketak mugatzeko helburua dela-eta erregaien ekoizpena ttipitu behar duten honetan, plastikoaren sektorea bada petrokimikaren sektorearentzat plan B oparoa. Azkenean bi bide kontrajarrien artean dute sokatira: plastikoaren ekoizpena mugatu ala plastikoaren birziklapena sustatu. Bigarren horren alde dira petrolioaren –eta beraz plastikoaren– sustatzaileak. Desazkundearekin bat doan lehen aukeraren alde dira, berriz, Naturaren eta Herrien Aldeko Askonahi Handiaren Koalizioan baturiko 119 estatu. AEB ere plastikoaren ekoizpena gutitzearen alde agertu bazen ere, baliteke jarreraz aldatzea Donald Trump presidentearekin –petrolio ekoizpenaren mugatzea dakarren erabakien aurka delako–. Nahiz eta kopuruz gutiengoan izan, indartsu dira plastikoa ekoizten jarraitu nahi dutenak –tartean, Txina, Saudi Arabia eta Iran–.
Plastikoaren birziklapenaren "iruzurra"
Plastikoaren birziklapenaren alde eragin nahian dabiltza ekoizpenaren mugatzearen aurkakoak. Ingurumenaren aldekoek argiki diote: plastikoaren birziklapena "iruzurra" izateaz gain, "arriskutsua" ere bada. Batetik, oinarrian dagoen plastikoa baino gehiago kutsatzen duelako birziklatuak, ingurumenarentzat eta osagarriarentzat "are arriskutsuago" bihurturik. Nazioarteko Ingurumen Eskubidearen aldeko Zentroak (CIEL) ohartarazi duenari segi, petrolioaren eta kimikaren aldeko 220 lobby daude Hego Koreako gailurrean. Hots, horiek dute ordezkaritza handiena. Alderantziz, jendarte zibileko eta zientifiko independenteek parte hartu ahal izateko "traba finantzario eta logistikoak" dituzte.
Plastiko berriaren ekoizpena bikoiztu egin da 2000 eta 2020 urteen artean –hirukoiztuko da 2060rako, aldaketarik bideratu ezean–. Birziklapenaren soluzioaren mezuarekin itxura eta kontzientzia garbitzen dabiltza, ekoizpenarekin segitu ahal izateko. Alta, gaur egun soilik plastikoaren %9,5a da birziklatzen.
Horregatik, "2050erako ekoizpena %75 murrizteko helburu globala –Parisko akordioarekin bat etorrita–" ezartzea galdatzen dute Surfrider Foundation Europe, No Plastic In My Sea edo Zero Waste elkarteek; baita "plastikoari lotutako instalazio petrokimiko berrien eraikuntzei edo hedapenei buruzko moratoria". Murrizketaren aldeko eskaera zabaldu dute 900 zientzialarik ere.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
220 milioi tona plastiko sortzen ditugu munduan eta %10a soilik birziklatu. Zifra hori, gainera, hamar urtez jarraian ez da aldatu. Iaz zabor plastiko horren herenak gaizki kudeatzeagatik gure inguruko bazter, erreka, itsaso eta atmosferan bukatu zuen. Greenpeacek salatu... [+]
220 milioi tona plastiko sortzen dira munduan eta %10a soilik birziklatzen da, zifra hori hamar urtez mantendu da bere horretan. Hainbat talde ekologistek salatu dute egoera uztailaren 3an, plastikozko poltsarik gabeko nazioarteko egunean.
EHUko Ekopol ikerketa taldearen datuen arabera, Bizkaia da Euskal Herrian ingurumen inpaktu handiena eragiten duen lurraldea, guztizkoaren %52 izanda. Euskal Herrian ingurumen-inpaktu handiena duten 25 industria-instalazioen artean, Muskizeko Petronor petrolio-findegia da... [+]
EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.
Neurriak orain arte, A etiketadun eta etiketarik gabekoei eragiten zien.
Auzo elkarteak, herri mugimenduak eta ekologistak batu ziren asteazkeneko kontzentrazioan. Lantegien jardueraren amaiera itxaroten ari dira duela hamar urte.
Ekologistak Martxan taldeak ohartarazi ostean Donostiako Ategorrieta hiribide inguruan airearen kutsadura maila oso handia dela, udaletik zalantzan jarri dute erabilitako metodologia eta adierazi dute errepide horretan dagoen estazio ofizialaren datuak hartu behar direla... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Giza-katea antolatu du Subflubiala ez! plataformak eta hitzordua Artaza-Romo Institutuan jarri du gaurko 18:00etan. Bizkaiko Foru Aldundiak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpena (IIA) aldatzea du helburu eta horrelakorik ez du onartzen plataformak.